آمار ۱۰ درصدی شیوع «آسم» در ایران

دیدارنیوز: رئیس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت گفت: با اقدامات، ارزشیابی‌ها و نتایج به دست آمده از سال‌های گذشته، خوشبختانه در حال آماده‌سازی زیرساخت و خرید تجهیزات در کل کشور هستیم تا بتوانیم اقدامات کنترلی مناسبی را برای بیماران آسم داشته باشیم.

مهدی نجمی به مناسبت سی‌امین سالگرد بزرگداشت روز جهانی آسم گفت: هر ساله (gina) که یک ائتلاف جهانی برای پیشگیری و کنترل بیماری آسم می‌باشد، اولین سه‌شنبه ماه می‌را به عنوان روز جهانی آسم معرفی می‌کند و در این روز به کشور‌ها پیشنهاد می‌دهد که برنامه‌هایی در راستای اطلاع رسانی و حساس سازی جامعه به این بیماری، عوامل خطرناک ایجاد کننده این بیماری و راه‌های پیشگیری و کنترل طراحی کنند.

وی افزود: یکی از اهداف اصلی این روز، حساس کردن مسئولین و سیاست‌گذاران بویژه در حوزه بهداشت است تا هم اندیشی برای پیشگیری و کنترل بیماری صورت گیرد.

نجمی ادامه داد: شعار امسال روز جهانی آسم "مراقبت آسم برای همه" است و هدف از انتخاب این شعار این است که دسترسی به خدمات تشخیص، درمان و مراقبت بیماری آسم را برای همه جامعه بویژه برای بیماران فراهم کنیم و ما نیز در وزارت بهداشت از چند روز پیش سعی کرده‌ایم اطلاع رسانی‌های مناسبی را توسط رسانه‌ها داشته باشیم تا بتوانیم مسئولین را برای این بیماری حساس کنیم.

نجمی اظهار داشت: از آبان ماه سال ۹۸ و به صورت پایلوت در ۷ دانشگاه علوم پزشکی به صورت سطح‌بندی شده از بهورز، مراقب سلامت و سپس پزشک خانواده و در صورت نیاز ارجاع به سطوح تخصصی جهت کنترل بیماری آسم اقدام کردیم و توانستیم چرخه ارائه خدمات تشخیص، درمان و کنترل بیماری را انجام دهیم از سال گذشته اقدامات صورت گرفته ارزشیابی شد که خوشبختانه اثربخشی برنامه ثابت شد و به این نتیجه رسیدیم که می‌توانیم بیماران آسم را شناسایی کرده و با درمان مناسب و استاندارد، پیگیری و مراقبت از بیماران آسم را انجام دهیم.

رئیس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت ادامه داد: با اقدامات، ارزشیابی‌ها و نتایج به دست آمده از سال‌های گذشته، خوشبختانه در حال آماده سازی زیر ساخت و خرید تجهیزات برای اجرای مرحله اول ادغام هستیم و به همه دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شده تا هر دانشگاه شهری با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار را در مرحله اول انجام دهند و در مراحل بعد این طرح گسترش یابد.

نجمی در خصوص عوامل خطر بروز آسم، گفت: عوامل خطر این بیماری طیف گسترده‌ای دارد. فراموش نکنیم که ژنتیک نقش بسیار مهمی در بروز آسم دارد و کسانی که سابقه فردی یا خانوادگی آسم، آلرژی و اگزما داشته باشند، مستعد ابتلا به آسم هستند؛ البته برخی عوامل و شرایط محیطی هم زمینه را برای ظهور علائم آسم در فرد مستعد ابتلا ایجاد می‌کند که این عوامل خطر محیطی شامل بو‌های تند مانند بوی رنگ و عطر، آلودگی هوا، دود اسپند، هیزم، قلیان، سیگار، کپک‌ها و قارچ‌ها، گرده‌های گل و گیاه، پَر، پوست یا موی حیوانات خانگی، سوسک حمام، چاقی، عدم دریافت شیر مادر در دو سال اول تولد، استفاده از فست‌فود‌ها و سبک زندگی نادرست است. همچنین بندپایان میکروسکوپی موجود در قالی‌ها و قالیچه‌ها و عروسک‌های پشمی می‌توانند در فعال شدن آسم فرد موثر باشند. برخی نیز به دلیل شرایط محیط کاری و در تماس بودن با آلاینده‌ای خاص در معرض خطر ابتلا به آسم هستند؛ به عنوان مثال شاغلان صنایع رنگ‌سازی، چوب‌بری و نانوایی در معرض خطر هستند.

وی درباه نقش آلودگی هوا در بروز آسم نیز گفت: آلودگی هوا هم می‌تواند تاثیراتی داشته باشد، اما در مورد بیماری آسم عنوان می‌شود که فرد می‌بایست استعداد ژنتیکی ابتلا هم داشته باشد، اما قرار گرفتن در معرض عوامل محرک می‌تواند باعث بروز بیماری یا در افراد بیمار، سبب تشدید بیماری شود.

رییس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت درباره میانگین موارد بروز آسم در کشور، اظهار کرد: مبتلایان به آسم معمولا از طریق پیمایش‌ها شناسایی می‌شوند و بررسی تعداد بیماری‌هایی که شیوع بالایی در کشور دارند به این گونه نیست که فرد به فرد بتوانیم بیماران را شناسایی کنیم؛ بنابراین بر اساس پیمایش‌هایی که انجام می‌دهیم، بر جمعیتی مشخص مطالعه انجام می‌شود و بر اساس آن به کل کشور تعمیم داده می‌شود.

وی گفت: بر اساس آخرین آمار، بروز آسم در جمعیت کودکان و نوجوانان حدود ۱۱ درصد و در جمعیت بالغین حدود ۹ درصد برآورد می‌شود و به طور میانگین شیوع علائم آسم در کل جمعیت ۱۰ درصد است.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، نجمی به داروی بیماران آسم نیز اشاره کرد و گفت: برخی شرکت‌های ایرانی دارو‌های بیماران آسم را تولید می‌کنند که در این زمینه شاهد هستیم که روز به روز توانمندی شرکت‌های تولید داخل و میزان دسترسی به دارو‌ها افزایش پیدا کرده، ولی بعضا با توجه به خللی که ایجاد می‌شود نیاز به واردات احساس شده است.

وی گفت: اسپری‌های تنفسی معمولا تحت پوشش بیمه هستند، ولی متاسفانه هنوز درصد زیادی از هزینه‌ها را بیماران پرداخت می‌کنند و در این زمینه امیدواریم با گسترش برنامه‌ها در کل کشور، بیمه‌ها همراهی بهتر و مناسبی را برای افزایش پوشش بیمه‌ای داروی بیماران آسم داشته باشند.

رییس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت در پایان گفت: ۱۲ اردیبهشت ماه و همزمان با سی امین سالگرد بزرگداشت روز جهانی آسم، همایشی با همکاری مرکز تحقیقات آسم و آلرژی دانشگاه تهران و انجمن آسم و آلرژی در محل مرکز طبی کودکان تهران و با حضور پزشکان خانواده و همچنین برنامه‌هایی در تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور با موضوعات و عناوین مختلف از جمله چالش‌ها و تازه‌های بیماری آسم و همچنین سیاست‌های وزارت بهداشت برای کنترل و پیشگیری از بیماری آسم برگزار می‌شود.