نقش روسیه در مذاکرات وین و ملاقات‌های دوجانبه نماینده روسیه با نمایندگان آمریکا و عربستان توجه کارشناسان زیادی را جلب کرده است. سید جلال سادتیان معتقد است که روسیه از حد خود فراتر رفته است.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین با توئیت‌های خود در خصوص مذاکرات برجام شناخته شده است. او از آغاز مذاکرات وین تمام سعی خود را برای بازی نقش اصلی در انتشار اخبار مذاکرات به کار برده است. برخی کارشناسان از همان نخست نگران رویکرد اولیانوف در خصوص مذاکرات و افشای اخبار بودند.
این روند البته به توئیت در خصوص مذاکرات ختم نشده است. در دوره گذشته شاهد مذاکره مستقیم اولیانوف با رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران بودیم که عکس این نشست دو جانبه بازتاب بسیاری در کشور داشت. از سوی دیگر دیدار جدید اولیانوف با نماینده عربستان که به تازگی به وین سفر کرده، سر و صدای بسیاری در ایران ایجاد کرده است.
برخی از کارشناسان نگران این نقش پررنگ روس‌ها در مذاکرات وین هستند و برای منافع کشور خطرناک می‌دانند. با این حال گفتگو‌ها در وین هنوز ادامه دارد و مقامات حاضر مذاکرات را رو به پیشرفت خوانده اند.
دیدار برای بررسی نقش روسیه در مذاکرات وین با هیات جدید ایران با جلال ساداتیان، کارشناس مسائل بین الملل به گفتگو پرداخته است.
جلال ساداتیان، کارشناس مسائل بین الملل در مورد نقش روسیه در مذاکرات می‌گوید: «آدم بالغ وکیل و وصی نمی‌خواهد. یعنی وقتی جمهوری اسلامی ایران ادعای بلوغ دارد و می‌گوید بعد از ۴۰ و چند سال به جایی رسیده ام که از جهات مختلف بالغ هستم، پس بی‌دلیل واسط برای خود می‌تراشد و چنین اشکالاتی بوجود می‌آید. چه دلیلی دارد وقتی آمریکا نقش اصلی را در پرونده برجام دارد ما یک واسطه بتراشیم که تبعات مختلفی برای ما ایجاد کند. چرا مسائلی مثل طلب ما از کره جنوبی یا مشکلات ما در منطقه با عربستان از طریق واسط حل و فصل بکنیم؟ چرا نماینده روسیه باید جداگانه با نماینده آمریکا، عربستان و کره جنوبی در مورد ما گفتگو کند. اصل این قضیه جدای از اینکه مذاکرات اولیانوف موثر بوده یا خیر، دچار اشکال است.»
ساداتیان در ادامه بیان می‌کند: «اگر آن ۶ دوری که آقای دکتر عراقچی مذاکره کرده بود مبنای شروع مذاکرات جدید تلقی کنیم، دور اولی که دولت جدید مذاکرات را شروع کرد، دور هفتم می‌توانیم بگوییم. در دور هفتم که ۸ آذر بود، ایران دو یادداشت ارائه داد که مذاکرات پیرامون آن‌ها بود. بعد هیات‌های غربی برای مشورت به پایتخت‌های خود رفتند و وقتی به وین بازگشتند دور هشتم مذاکرات که ۱۸ آذر شروع شد، در ابتدا تنشی بوجود آمد که گفته شد مذاکرات در حال پایان است. در این برهه مطرح شد که روسیه نقش ایفا کرده و طرفین را تعدیل کرده است تا مذاکرات را ادامه دهند. در ادامه از مصاحبه آقای امیرعبداللهیان چنین برداشت شد که مذاکرات پیرامون متن جدید ادامه پیدا می‌کند. از مجموعه مذاکرات این برداشت شده بود در آن متنی که در ۶ دور مذاکرات آقای عراقچی اتفاق افتاده بود یک تغییراتی ایجاد شده و آن تغییرات مبنای مذاکرات جدید شد. البته هیچکدام از متون تا امروز منتشر نشده است که ما بدانیم تغییرات چه بوده است. ولی از اتفاقاتی که روی داد می‌توان فهمید که تغییراتی در خصوص رفع تحریم‌ها و بازگشت ایران به تعهدات برجامی رخ داده است. ولی تاکید می‌کنم هیچ اطلاعات دقیقی منتشر نشده که ما بدانیم که مبنای مذاکرات بر چه اساس است و چه توافقاتی تا کنون صورت گرفته است. فقط گفته شده که حدود ۸۰ الی ۹۰ درصد توافقات حاصل شده، ولی حدود ۸ مورد اختلافی وجود دارد که پیرامون آن صحبت می‌کنند.»
این کارشناس مسائل بین الملل می‌گوید: «در ۶ دی ماه اگر آن را بتوانیم ادامه دور هشتم یا دور نهم مذاکرات تلقی بکنیم وقتی هیئت به وین رفت، یک ساعت گفتگو بیشتر صورت نگرفت و بعد به خاطر سال نو تعطیل کردند و قرار شد ۱۳ دی ادامه مذاکرات صورت بگیرد. از ۱۳ دی ماه تا به امروز خبری و مصاحبه‌ای منتشر نشده است که ما دقیقاً بدانیم چه شرایطی در حال رخ دادن است؛ اما حواشی در ۱۳ دی ماه در دیدار نماینده روسیه با نماینده آمریکا رابرت مالی اتفاق افتاد که به صورت دو جانبه مذاکره کرده بود. بعد از آن حواشی مذاکرات نماینده روسیه با عربستان شکل گرفته است. این اتفاقات نشان می‌دهد که روسیه از آن نقش اولیه عدول کرده است. در مصاحبه‌ای از قول سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته شده که هر گونه ارتباط ایران با آمریکایی‌ها به این صورت است که هیئت‌های مذاکره کننده ۴+۱ متون نوشته ایران را در اختیار آمریکایی‌ها می‌گذارند و هیئت آمریکایی آن را پاسخ می‌دهد. اگر چنین است دیدار نماینده روسیه با آمریکا به چه علت بوده است؟ این موارد سوال برانگیز است و جای تردید دارد. از این نظر کسانی که منتقد هستند، می‌گویند روسیه همواره با ایران، آمریکا و با غربی‌ها بازی کرده است و به دنبال حل و فصل مسائل خاص خودش است. یعنی در حقیقت ایران گروگان و ابزار دست روسیه برای حل مسائل خودش است. اگر واقعاً مذاکرات ۴+۱ با متن اتفاق می‌افتد، دیدار‌های اولیانوف بی معنی خواهد بود. به همین دلیل این ظن تقویت می‌شود که روسیه از حد خودش فراتر رفته و مسائل خاص خودش را دنبال می‌کند.»
