دلیل کاهش تمرکز دانش‌آموزان در کلاسهای مجازی/ راه حل چیست؟

دیدارنیوز: گوهر یسنا انزانی، یک روانشناس گفت: پیش از پاندمی کووید ۱۹، زمانی که دانش آموزان به مدرسه می‌رفتند، هیجانات و انرژی جنبشی خود را در زنگ‌های تفریح تخلیه می‌کردند، اما اکنون که در خانه هستند این هیجانات تخلیه نمی‌شوند و از این رو تمرکز آن‌ها در کلاس‌های آنلاین کم شده و بعضا بازیگوشی می‌کنند. در این راستا والدین حتما برای تخلیه هیجانات فرزندان خود باید برنامه ریزی داشته باشند و فعالیت‌هایی نظیر پیاده روی و رفتن به پارک و نرمش کردن را در برنامه روزانه آن‌ها قرار دهند.

این روانشناس ادامه داد: چنین فعالیت‌هایی به بچه‌ها کمک می‌کند انرژی درونی خود را تخلیه کرده و در کلاس‌های آنلاین کمتر بازیگوشی کنند. از سوی دیگر برای کاهش این بازی گوشی‌ها حتما والدین صبحانه، ناهار و شام مناسبی برای فرزندان تهیه و برای خواب آن‌ها برنامه ریزی داشته باشند. استفاده از تکنیک‌های تمرکز، گوش دادن به موسیقی بی‌کلام و نوشتن درباره هیجانات نیز می‌تواند در افزایش تمرکز دانش آموزان موثر باشد.

وی معتقد است که یکی از دلایل جدی نگرفتن کلاس‌های آنلاین از سوی دانش آموزان عدم مسئولیت پذیری آن‌ها است و والدین باید مسئولیت پذیری را از دوران کودکی به فرزندان خود آموزش دهند.

انزانی درباره اهمیت مسئولیت پذیری دانش آموزان و تاثیرش بر جدیت آن‌ها در کلاس‌های مجازی، افزود: مسئولیت پذیری یعنی فرد بتواند تعهداتی که بر عهده آن‌ها قرار دارد را به درستی انجام دهند، این فرآیند باید از کودکی آموزش داده شود. مسئولیت پذیری کاملا اکتسابی است. افراد با مسئولیت پذیری خشم و استرس و اضطراب خود را کاهش و انگیزه پیشرفت پیدا می‌کنند. دانش آموزان مسئولیت پذیر جدی‌تر، با وجدان‌تر و مقرراتی‌تر هستند و در تصمیم گیری خود خلاقیت و برای درس خواندن انگیزه دارند.

این روانشناس درباره نحوه آموزش فرآیند مسئولیت پذیری فرزندان، به والدین توصیه کرد: والدین می‌توانند آگاهانه با تشویق مناسب و گاهی محروم سازی بچه‌ها را به انجام کار‌ها ترغیب کنند و یا نا آگاهانه این کار را انجام دهند. الگوگیری از والدین بهترین روش مسئولیت پذیری ناآگاهانه است، والدینی که کمتر از شبکه‌های مجازی استفاده و برنامه ریزی مناسبی برای زندگی خود دارند و اهل مطالعه اند بهترین الگو برای مسئولیت پذیری فرزندان خود هستند. اینکه والدین دائما به فرزندان خود تذکر دهند که در شبکه‌های مجازی حضور نداشته باشند، فرزندان را دچار ناآرامی می‌کند. در این بین مسئولیت پذیری را می‌توان از کودکی و از راه‌های ساده‌ای نظیر مسئولیت انجام امور مربوط به اتاق فرزندان و مشارکت فرزندان در کار‌های خانه به آن‌ها آموخت.

وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به وابستگی بیش از حد برخی دانش آموزان به شبکه‌های مجازی و مشغولیت بالای آن‌ها با تلفن همراه و در نتیجه کاهش تمرکز برای مطالعه دروس، تصریح کرد: در عصر حاضر نمی‌توان از بچه‌ها تلفن همراه و حضور در شبکه اجتماعی را گرفت چراکه عصر فعلی عصر اطلاعات است و از سوی دیگر با منع کردن افراد از یک رفتار، ذهن درگیر نافرمانی شده و این نافرمانی در نوجوانان بیشتر از سایرین است. از سوی دیگر منع کردن نوجوان از حضور در شبکه‌های اجتماعی تبعاتی همچون دروغ گویی و پنهان کاری و در نهایت یافتن راه‌های جدیدی برای حضور در آن فضا دارد بنابراین نمی‌توان بچه‌ها را از چنین فعالیت‌هایی منع کرد، اما می‌توان برای حضور آن‌ها در این شبکه‌ها برنامه ریزی مناسبی داشت. هر یک از ما دارای توانمندی و استعداد‌های خاصی هستیم.

به گفته این روانشناس والدین می‌توانند از مشاوران و متخصصین بخواهند استعداد و توانمندی فرزندانشان را ارزیابی کرده و پس از شناخت و پیدا کردن استعداد‌ها مطابق با آن برایشان برنامه ریزی کنند چراکه گیر دادن بیش از اندازه به دانش آموزان چیزی جز لج بازی آن‌ها را به همراه ندارد و به جای این گیر دادن بیش از اندازه باید به آن‌ها کمک کرد تا استعداد‌های خود را شناخته و در همان راستا برنامه ریز‌ی کنند.

انزانی با بیان اینکه نمی‌توان به دانش آموزان گفت فقط و فقط هنگام کلاس‌های آنلاین از تلفن همراه استفاده کنند و تنها راه برای دوری آن‌ها از حضور بیش از حد در شبکه‌های مجازی، برنامه ریزی مناسب برای فعالیت‌های روزانه آن‌ها است، توصیه کرد: والدین می‌توانند فرزندان خود را در کار خانه مشارکت دهند، با آن‌ها کتاب بخوانند و درباره کتاب خوانده شده صحبت کنند، با فرزندان خود فیلم بینند و از کلاس‌های جانبی مناسب برایشان استفاده کنند. به جای منع دانش آموزان از کاری، باید کار‌های جذاب در برنامه روزانه‌شان قرار داد و سپس با اشکال مختلف کلامی و غیر کلامی آن‌ها را تشویق به انجام فعالیت‌ها کرد. فراموش نکنیم که در این برنامه ریزی باید ساعات حضور در فضای مجازی فرزندان را هم لحاظ کنیم. حتی والدین می‌توانند مطالب مفید را در شبکه‌های اجتماعی برای فرزندان خود ارسال کنند و با فنون ارتباط موثر بچه‌ها را از فضای مجازی ایمن کنند.

وی خشم، استرس، اضطراب‌ها، علائم افسردگی، کاهش انگیزه پیشرفت، انزوا گزینی و مشکل در ارتباط اجتماعی را از جمله چالش‌های روانشناختی دانش آموزان در ایام پاندمی کووید ۱۹ دانست و این را هم گفت که والدین باید در این راستا بیش از پیش با فرزندان خود درباره هیجانات آن‌ها صحبت کرده تا بتوانند ترسهایشان را کاهش دهند چراکه هرچقدر والدین آگاه‌تر باشند و دغدغه بچه‌ها را بیشتر بشناسند می‌توانند به راحتی آسیب‌ها را مدیریت کنند. در واقع آگاهی، مدیریت و حل مساله سه گام مهم برای والدین در شرایط حال حاضر است.

انزانی در پایان سخنان خود افزود: والدین باید با مراحل رشدی فرزندان آشنا و بدانند از حدود هشت سالگی به بعد، چون بچه‌ها فرآیند اجتماعی شدن را در پی می‌گیرند ممکن است به گروه هم سالان روی آورند. از این رو نباید در مقابل رفتار‌های بچه‌ها بیش از حد جبهه بگیرند. بچه‌ها عشق بی‌قید و شرط والدین را نیاز دارند و در این بین مقایسه کردن آن‌ها با هم‌سالان ترس از دوست داشتنی نبودن، تنهایی و حس بی ارزشی را در آن‌ها افزایش می‌دهد، پس والدین از مقایسه فرزندان با هم‌سالان پرهیز کنند.