با گرم شدن هوا در خوزستان و رسیدن دما به بالای ۵۰ درجه، میزان تبخیر آب در تالاب‌های استان بشدت بالا رفته و روند خشک شدن بخش‌هایی از تالاب‌ها بویژه هورالعظیم و شادگان سرعت گرفته است.
دیدارنیوز ـ این مسأله نه تنها بر محیط زیست منطقه تأثیر منفی گذاشته که معیشت گاومیش داران این منطقه را با خطر مواجه کرده است. پرورش دهندگان گاو میش در ۴ ماه گرم سال گاو‌های خود را برای تغذیه از نیزار‌های تالاب و همچنین خنک شدن شان با آب، به تالاب هورالعظیم هدایت می‌کنند، اما امسال بخش‌هایی از هورالعظیم خشک شده و آنجایی هم که آب کمی وجود دارد به باتلاقی برای در گِل ماندن گاومیش‌ها تبدیل شده است.
«نعیس سواری» از اهالی روستای رفیع در ۲ کیلومتری تالاب هورالعظیم به «ایران» گفت: هیچ خواسته‌ای جز آب نداریم. الان حدود یک ماه است بخشی از هور که در حاشیه روستای ماست بقدری خشک شده که گاوهایمان در گِل گیر می‌کنند. در این یک ماهه بیش از ۱۲ گاومیش فقط از دام‌های متعلق به روستای ما تلف شده است. ما معمولاً گاومیش‌ها را از اردیبهشت تا شهریور به داخل هور می‌بریم تا از نیزار‌ها تغذیه کنند و هر دوسه روز یک بار به آن‌ها سر می‌زنیم، ولی در حال حاضر آب بقدری کم شده که گاومیش‌ها در تالاب گیر می‌کنند. گاومیش‌ها حیوانات قانعی هستند. ما زمانی هم که در تالاب نیستند به آن‌ها فقط تفاله نیشکر یا سبوس می‌دهیم، اما قیمت آن‌ها هم بشدت بالا رفته است، تا حالا نشده به ما حتی یک کیلو علوفه دولتی برای دام‌ها بدهند که با آن هم کنار آمده‌ایم، ولی با بی‌آبی نمی‌توانیم کنار بیاییم، چون دام هایمان تشنه هستند و از سویی اگر آبی نباشد پوست تنشان هم می‌سوزد و تلف می‌شوند.
«عبدالحمید موسوی» دیگر گاومیش دار منطقه هم به «ایران» گفت: خشکسالی توانی برای ما نگذاشته، جدا از کمبود آب و برق، در روستای ما چند هفته‌ای است که درگیر کم آبی هور هستیم که زندگی گاومیش‌هایمان با آن رابطه مستقیم دارد. به گفته وی گاومیش‌ها طبع بدنی بسیار گرمی دارند و برای تعادل دما و خنک شدن باید به داخل آب بروند، در واقع گاومیش‌ها فاقد غدد عرقی برای خنک شدن هستند. وی تأکید کرد: روزی ِمن و خانواده ده نفره‌ام به تولید شیر گاومیش‌ها وابسته است وحالا حتی آبی برای زنده ماندن آن‌ها نیست، دیگر نمی‌دانیم باید دردمان را به چه کسی بگوییم.
در همین حال «سید محمد جواد اشرفی» مدیر کل محیط زیست خوزستان هم به «ایران» گفت: بر اساس تصاویر ماهواره‌ای در چند روز گذشته سطح آبگیری تالاب در مجموع حدود ۷۵ درصد بوده است، ولی آب در مخزن شماره یک که در ضلع شمالی تالاب هورالعظیم قرار دارد به‌دلیل کاهش آورد رودخانه کارون همچنین شیب زمین و تبخیر بسیار بالا (به علت گرمای شدید خوزستان در تیرماه و خرداد ماه) به ۵۰ درصد رسیده است، اما سطح آبگیری در مخازن ۳، ۲ و ۴ بین ۸۰ تا ۸۵ درصد است. وی تصریح کرد: ما همه ساله در فصل تابستان شاهد حداقل آبگیری در مخزن شماره یک هستیم.
وی همچنین تأکید کرد: تصاویر پخش شده در فضای مجازی هم از این قسمت تالاب است، ولی فعلاً شرایط بحرانی نیست، واقعیت این است، حقابه تالاب هورالعظیم در حال حاضر بر اساس نیاز آبی تالاب تأمین نمی‌شود که در این خصوص جلسات متعددی را با سازمان آب و برق خوزستان داشتیم و مقرر شده در فصل تابستان و برای اطمینان خاطر از رسیدن آب به هورالعظیم در چند مرحله آب رهاسازی شود.
اشرفی گفت: این واقعیت را نباید فراموش کنیم که در سال آبی جاری ما سال خیلی بدی را پیش رو داریم و آب قابل برنامه‌ریزی دریاچه سد مخزن کرخه به‌عنوان تأمین کننده آب تالاب هورالعظیم در شرایط مناسبی نیست وگرنه خشک شدن بخشی از تالاب به‌عنوان قسمتی از زندگی تالاب‌ها در همه تالاب‌های دنیا قابل قبول است و این اتفاق خاصی نیست. ما باید تلاش کنیم حداقل نیاز‌های آبی تالاب را بویژه در فصل تابستان که میزان تبخیر زیاد است تأمین کنیم، زیرا در چنین شرایطی اکسیژن کاهش می‌یابد و شاهد اتفاقات ناگوار از جمله تلف شدن ماهیان، آبزیان و آسیب جدی به گامیش‌ها به‌عنوان زیست‌مندان تالاب‌ها خواهیم بود.
مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان همچنین در مورد آخرین وضعیت تالاب شادگان هم توضیح داد: این تالاب یک تالاب بین‌المللی است که در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است و به‌دلیل تنوع گونه‌های جانوری که در آن زیست می‌کنند برای ما ازاهمیت ویژه‌ای برخورداراست؛ در حالی که در جنوب تالاب شادگان فلامینگو‌ها را داریم و در بخش دیگر اردک مرمری زیست می‌کند که از گونه‌های شاخص منطقه است.
از سوی دیگر مردم منطقه از صید انواع گونه‌های ماهی دراین تالاب امرار معاش می‌کنند که از نظر اقتصاد منطقه هم جایگاه خاصی دارد و متأسفانه کاهش آب تالاب می‌تواند زمینه تلف شدن ماهیان را فراهم کند، البته این تالاب وضعیت بهتری نسبت به هورالعظیم دارد و از دوسال قبل حقابه‌ای معادل ۵ متر مکعب بر ثانیه از قسمت‌های شمالی دارد و ما امیدواریم بتوانیم این حقابه را برای ماه‌های گرم پیش رو حفظ کنیم. از سوی دیگر در قسمت شرقی تالاب شادگان هم ما با هدف نگه داشت بیشتر آب، سازه‌هایی ایجاد کرده ایم تا در تابستان آب بیشتری نگه دارد.
از سوی دیگر به‌دنبال انتشار تصاویر مرگ ماهی‌ها و آسیب به گاومیش‌ها در پایین‌دست رودخانه کرخه، مسئولان تصمیم به رهاسازی آب سد کرخه گرفتند.
در همین زمینه نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی در حساب توئیتری خود نوشت: «رهاسازی آب از سد کرخه به سمت تالاب هورالعظیم آغاز شده است».
محمد کعب عمیر در این توئیت نوشت: «پس از بازدید میدانی از سد کرخه و با رایزنی و پیگیری در سطح استانی و ملی، پیرامون رهاسازی آب در رودخانه کرخه جهت تأمین حقابه هورالعظیم، محیط زیست کشاورزی و آب آشامیدنی به مناطق پایین‌دست عملیات رهاسازی با حجم بیش از ۱۰۰ مترمکعب بر ثانیه انجام شده است».
وی افزود: «بزودی آب به مناطق هدف خواهد رسید. در صورت تداوم این وضعیت و کمبود و نبود آب در پایین‌دست رودخانه کرخه، باید شاهد فاجعه زیست‌محیطی، مرگ ماهیان و حیوانات بخصوص گاومیش‌ها، خسارت به احشام و کشاورزی مردم و برخاستن مجدد گرد و خاک‌های شدید به‌دلیل خشک شدن بستر تالاب هورالعظیم باشیم.»
