دور چهارم مذاکرات با قبول لغو و تعلیق برخی تحریم‌های ایران که به تحریم‌های سبز معروف هستند، به پایان رسیده است. اما ایران تا به امروز خواستار لغو تحریم‌های بیشتری بوده است. حال باید دید تهران چه نسخه‌ای برای مذاکرات آتی وین می‌پیچد؟
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: دور چهارم مذاکرات وین در حالی به پایان رسیده است که به نظر بر سر لغو و تعلیق تحریم‌های سبز (تحریم‌های قابل لغو از اول مذاکرات) و تحریم‌های زرد (تحریم‌هایی که بر سر آن مذاکره شد برای لغو یا تعلیق) توافقاتی رقم خورد.
روز گذشته در نشست کمیسیون مشترک برجام هیات‌های ایران و کشور‌های عضو برجام در محل گراندهتل وین، مروری بر پیشرفت‌های دور چهارم و آخرین وضعیت متن‌ها کرده‌اند. همچنین پیشنویس متون تا حد زیادی تدوین و تنقیح شده و به مرحله‌ای رسیده است که جز برخی موارد اختلافی پیچیده که نیازمند تصمیم‌های سیاسی در پایتخت‌های کشور‌ها است، بقیه بخش‌های متن تقریبا آماده شده است.
عباس عراقچی نیز بعد از نشست دیروز گفته است: «برخی از موضوعات کلیدی کماکان مورد اختلاف است و در مورد آن توافق حاصل نشده است به همین دلیل هیئت‌ها تصمیم گرفتند که چند روزی تنفس بدهند و برای انجام مشورت‌های لازم به پایتخت‌ها مراجعه کنند.»
در حال حاضر هم هیات‌ها در پایان این دور از گفتگو‌ها عازم پایتخت‌های خود شدند. قرار است دور دیگر گفتگو‌ها هفته آینده مجددا از سر گرفته شود. در واقع هیات‌ها برای تأیید این پیشنویس و شرایطی که دو طرف پذیرفته اند به پایتخت‌های خود بازگشته اند.
موضوع اصلی که شرایط مذاکرات وین را در هوا نگه داشته است، اختلاف ایران و آمریکا در خصوص میزان لغو تحریم‌هایی و تعهداتی است که ایران می‌دهد. طبق نظر کارشناسان آمریکا حاضر است ٧٠٠تحریم سبز و زرد را لغو یا تعلیق کند، که به نظر می‌رسد یکی از مهمترین‌های اتفاقات برای تیم ایرانی پذیرش لغو یا تعلیق تحریم بانک مرکزی ایران ذیل موضوع تروریسم است. موضوعی که دولت بایدن از آن به عنوان تحریم‌های اقتصادی نام برده بودند و پیش از این رسانه‌های آمریکایی آن را بیان کردند. احتمالاً نیز ایران متقابلا سانتریفیوژ‌های پیشرفته خود را از دسترس خارج کنند.
موضع اصلی ایران در خصوص این پیشنویس به این جریان برمی‌گردد که ایالات متحده هنوز حاضر نیست سپاه پاسداران را از لیست تروریستی وزارت خارجه خارج و وارد مذاکره در خصوص تحریم‌های قرمز (تحریم‌هایی که با مذاکره هم قابل لغو یا تعلیق نیست) بشود، مانند تحریم‌های تسلیحات و... .
در واقع شرایط به گونه‌ای است که تصمیم نهایی برای ادامه مذاکرات را تهران باید بگیرد. تا بیش از این نمایندگان مجلس بار دیگر در بیانیه‌ای خواستار لغو تمام تحریم‌ها از سوی آمریکا شده بودند. در صورتی که آمریکا زیر بار این موضوع نخواهد رفت و جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به دنبال مذاکرات به صورت پایبندی در مقابل پایبندی است.
تهران تا زمان بازگشت هیات ایرانی به وین احتمالاً با تصمیم گیری سخت و مهمی روبرو خواهد بود. در واقع پیشنویس پیش روی ایران اختلافات جدی با تصمیم نظام در خصوص رفع تمام تحریم‌ها دارد. همچنین تأکید آمریکا بر لغو نکردن تحریم بخش نظامی ایران، ممکن است تهران را به این نتیجه برساند که دولت بایدن به دنبال ادامه مذاکرات در خصوص موضوع موشکی و تسلیحاتی ایران است.
با این حال تا به امروز شرایط مذاکرات به گونه‌ای پیش رفته است که به نظر می‌رسد نظام ایران مانند دولت بایدن مایل به احیای برجام است. اما در این بین سعی می‌کند بهترین راه را در پیش بگیرد.
احتمالا تهران در اولین گام تصمیم می‌گیرد به دلیل شرایط مذاکراتی ایران، توافق میان ایران و آژانس ادامه داشته باشد و تمدید شود. از سوی دیگر ایران می‌پذیرد که فعلاً در گام اول نرمشی انجام دهد و مقدار تحریمی‌های آمریکا را بپذیرد، اما سر موضع خود باز هم اصرار خواهد کرد و این شرایط را فقط در این روز از مذاکرات می‌پذیرد، این روش را هم نوعی تاکتیک مذاکراتی می‌داند.
از طرف دیگر آمریکا هم شروع یک توافق را برای حال حاضر مذاکرات وین مناسب می‌داند و بازگشت ایران به برخی از تهعدات برجامی از جمله از کار انداختن سانتریفیوژ‌های پیشرفته و حضور مأموران آژانس در ایران برای راستی آزمایی را در شرایط امروز دستاورد بزرگی تلقی خواهد کرد. همچنین آمریکا سعی دارد این پیشنویس تا قبل انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شکل بگیرد تا با داغ شدن انتخابات این توافق با یاران دچار تنش و فراز و فرود نشود.
بر همین اساس ادامه مذاکرات وین در دور پنجم به تصمیم تهران در این چند روز بستگی دارد.
