سید ابراهیم رئیسی، سعید جلیلی، سعید محمد، محسن رضایی و محمدباقر قالیباف کاندیداهای اصلی جریان اصولگرا هستند و به نظر ابراهیم رئیسی شانس اول را در این بین داراست. اما هنوز باید منتظر تحولات بعدی در این اردوگاه سیاسی بود.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: سرنوشت سیزدهمین رئیسجمهوری ایران در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ مشخص میشود و در این مدتزمان باقیمانده، جریانهای سیاسی و احزاب مشغول صفآرایی هستند. با نزدیک شدن به انتخابات ۱۴۰۰، بازار گمانهزنیهای سیاسی و شایعات هدفمند بسیار داغ شده و نظرسنجیهای مختلفی در رسانهها میشود؛ هرچند منبع این نظرسنجیها به احزاب یا اشخاص وابستهاند، اما تا حدودی میتوانند اطلاعات مفیدی را در اختیار کانونهای تصمیم گیر قرار دهند.
نمایندگان سه جریان اصولگرا، اصلاحطلب و مستقل در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ مشارکت دارند و پس از تأیید صلاحیت از مراجع قانونی، وارد کارزار تبلیغات انتخاباتی میشوند.
مهمترین تشکلهای اصولگرا عبارتند از حزب پایداری انقلاب اسلامی، حزب موتلفه اسلامی، جامعه روحانیت مبارز، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی، جامعه اسلامی مهندسین و پیشرفت و عدالت ایران اسلامی است که در گرایشهای سیاسی متفاوت طبقهبندی میشوند. در این دوره از انتخابات و با توجه به تجربه مجلس یازدهم و احتمال کاهش بیش از پیش مشارکت بسیاری از تحلیلگران شانس پیروزی جریان اصولگرا را در انتخابات آتی بالا میدانند، این عامل باعث شده که کاندیدای زیادی از این جریان برای حضور اعلام آمادگی کنند؛ سیدابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف، سعید محمد، سعید جلیلی، محسن رضایی، علی نیکزاد، حسین دهقان و رستم قاسمی، عزتالله ضرغامی، رامین مهمانپرست و امیرحسین قاضیزاده هاشمی از جمله کاندیداهای احتمالی این جریان سیاسی برای انتخابات ۱۴۰۰ هستند.
دو شورای مهم در این رهگذر در جریان اصولگرایی شکل گرفته است. شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با محوریت غلامعلی حداد عادل و مهدی چمران و چند حزب و گروه کوچک با عناوینی، چون جهادی و انقلابی و البته جبهه پایداری (گرچه همراهی این گروه با ائتلاف مذکور در این دوره از انتخابات فعلا روشن نیست)، و شورای وحدت با محوریت جامعه روحانیت مبارز و همراهی احزاب سنتی، چون موتلفه اسلامی و جامعه اسلامی مهندسین دو ائتلاف مهمی هستند که تا اینجای کار هیچکدام گزینه نهایی خود برای انتخابات ریاست جمهوری را معرفی نکردهاند. گروههای دیگری هم هستند، مانند شورای ائتلاف وحدت ملی با محوریت رامین مهمانپرست، که این شخص معتقد است به هیچ کدام از جناحهای کشور تعلق ندارد.
نقطه اشتراک هر دو شورای اصولگرایی سید ابراهیم رئیسی است. مهدی چمران مثلا گفته بود رئیسی خود بانی و صاحب شورای ائتلاف است و اگر حضور پیدا کند، گزینه اصلی ما خواهد بود. او درباره ادغام شورای وحدت اصولگرایان و ائتلاف نیروهای انقلاب و تشکیل ائتلافی با عنوان «شورای وحدت ملی» گفت: در این زمینه به نتیجه صددرصدی نرسیدیم و این نام در حد گمانهزنی است، ولی امیدواریم این موضوع به نتیجه برسد.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب درباره امکان نامزدی ابراهیم رئیسی برای انتخابات ۲۸ خرداد ریاستجمهوری از سوی شورای ائتلاف، گفت: رئیسی پایه گذار شورای ائتلاف نیروهای انقلاب است و این شورا از او حمایت میکند.
درباره احتمال ادغام این دو شورا ابتدا خبرهایی به گوش میرسید که بعد به نوعی تعدیل شد؛ که اگر این اتفاق میافتاد شکی وجود نداشت که سیدابراهیم رییسی از امروز گزینه واحد اصولگرایی بود امری که اکنون هم منتفی نیست. مصطفی پورمحمدی عضو شورای وحدت اصولگرایان و دبیر اجرایی جامعه روحانیت مبارز در رابطه با احتمال یکی شدن و ائتلاف با شورای ائتلاف نیروهای انقلاب گفته بود؛ با شورای ائتلاف گفتگوهای زیادی انجام دادهایم و به همراهی و همدلی این دو شورا کاملا خوشبین هستم، ولی این موضوع از نظر تشکیلاتی هنوز نهایی نشده است. این اعلام خوشبینی پورمحمدی دیری نپایید که منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت گفتگو با شورای ائتلاف را در پردهای از ابهام برد و گفت: مدتی است که گفتوگویی با شورای ائتلاف نداریم، به این دلیل که همه طیفهای ارزشی و انقلابی سخت درگیر سازماندهی نیروهای خود هستند. بعد از یارگیری میدانی و سازماندهی نیروها در صورتی که اراده عملی در دوستان برای همگرایی، هم افزایی و تجمیع ظرفیتها باشد آمادگی داریم با آنها گفتگو کنیم.
گرچه مهدی چمران هم در مورد تشکیل جبههای تحت عنوان "شورای وحدت ملی" تلویحا خود را در مسیر اجماع نشان داد، فقط گفته بود که این عنوان گمانه زنی است و این گفته او به این معنا است که اصل اجماع در دستور کار است و این نام نهاد اجماعی است که هنوز مشخص نشده است، ولی با توجه به آخرین اظهار نظر منوچهر متکی گفتگوهای درون اصولگرایی شروع نشده پایان یافته است و آنگونه که در هفتههای اخیر به نظر میرسید، حداقل تا چند هفته دیگر نمیتوان منتظر وحدت اصولگرایی و جمع شدن آنها زیر چتر یک نهاد واحد بود.
دلیلش روشن نیست، ولی بدیهی است که این روزها نامی از محمدباقر قالیباف به آن شدتی که قبلا سر زبانها بود در عرصه اصولگرایی وجود ندارد. فقط آنجایی که از چند گزینه اصولگرایی انتخابات ۲۸ خرداد نام برده میشود نام او را هم در کنار دیگر گزینهها قرار میدهند. برخی اطرافیان محمدباقر قالیباف بر کاندیداتوری او اصرار دارند و برخی منابع هم گزارش داده بودند که نزدیکان قالیباف در این ستاد بهطور جدی در حال فعالیت هستند.
علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «آقایان رئیسی و قالیباف بههیچوجه با یکدیگر رقابت نخواهند کرد و هرکس امکان پیروزی داشته باشد، وارد رقابت خواهد شد».
حسن پیرهادی نایبرئیس مجلس شورای اسلامی و از اعضای جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی که از احزاب نزدیک به قالیباف است روز ۸ اسفند ۱۳۹۹ در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: دکتر قالیباف در پاسخ به توصیهها برای نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ گفت: «بر مجلس تمرکز داشته و بنای کاندیداتوری ندارند. نیروهای انقلاب تلاش کنند ظرفیت خود را متمرکز بر موفقیت گزینه واحد کنند». برداشت من این است که با افزایش احتمال حضور آیتالله رئیسی، دکتر قالیباف آمادگی کمک به او را دارد.
یکی از چهرههای نزدیک به مرحوم هاشمی رفسنجانی به نگارنده گفت: «با توجه به اطمینانی که جناح اصولگرا از عدم مشارکت مردم در انتخابات دارند، سید ابراهیم رییسی فقط منتظر است دوره روحانی تمام شود و او به جایش بنشیند. رییسی کارخانه افتتاح میکند و صدا و سیما هم برایش رپورتاژ میرود. به مرز دو قارون میرود و از فعالیتهای تجاری و بازرگانی ایران سرکشی میکند. مشخص است این رفتارها مربوط به جایگاه یک رییس قوه قضاییه نیست و او از اکنون و بدون زحمت خود را رییس جمهور ایران میداند». این شرایط را، اما محمدباقر قالیباف ندارد. اینکه چه خبر است نامعلوم است. ولی دو کد از امروز روشن است، یکی اینکه با توجه به تحرکات تبلیغی رییسی و حمایت بی دریغ صدا و سیما و به قول آن شخصیت سیاسی نزدیک به هاشمی "خبرهای دو قبضه" صدا و سیما برای رییسی؛ او حتما میآید. دوم اینکه اصولگرایان خود را از امروز فاتح پاستور میدانند.
رئیسی نامزد دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ بود که با کسب ۱۵٬۷۸۶٬۴۴۹ رأی یعنی۳۸درصد آرا بعد از حسن روحانی نفر دوم شد. او حمایت جمنا، جامعتین و جبهه پایداری را برای انتخابات ۱۳۹۶ داشت و توانست جبهه اصولگرایی را یکپارچه کند. حجتالاسلام پورمحمدی، دبیر عالی جامعه روحانیت مبارز با اشاره به حضور حجتالاسلام رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰، گفت: خود آقای رئیسی تا همین الان میگوید: «من وظیفه و انگیزهام درون قوه قضائیه است و باید این را به نتیجه برسانم».
محمدرضا باهنر دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین نیز پیرامون انتخابات ۱۴۰۰ و حضور آیتالله رئیسی بیان کرد: «من خودم هم که چند بار شخصاً با آقای رئیسی صحبت کردم، ایشان گفت من نمیآیم، اما عالم سیاست اصلاً این جزمیتها را ندارد؛ اینکه فردا چه اتفاقی میافتد و یا پسفردا چه اتفاقی میافتد». به نظر جمله آخر باهنر به تحلیل رایج نزدیکتر است و دنیای سیاست جزمیت ندارد و شاید باید منتظر ماند که همین فردا پسفردا رییسی به عنوان تنها گزینه اصولگرایان خود را آماده رفتن به پاستور کند.
حسینی، وزیر ارشاد دولت احمدینژاد هم در این باره گفته است: «در این دوره هم بر این باوریم که اگر گزینه مناسبی همچون آقای رئیسی انتخاب شود، این اختلافات تمام میشود و جریان انقلابی بهواسطه حمایت از کاندیدای واحد، به همبستگی و وحدت میرسند».
سیدکمال الدین سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری پیرامون وجود سلایق مختلف در جریان اصولگرایی میگوید: «من بهصراحت میگویم که آقای رئیسی به میدان بیاید این وحدت حاصل خواهد شد، اما اگر چنین اتفاقی رخ ندهد ممکن است که باعث اختلاف شود.»
محمدرضا باهنر نیز در یک صورت معتقد است که رؤیای وحدت صددرصدی در انتخابات ۱۴۰۰ میتواند در اردوگاه اصولگرایی رقم بخورد و آن اینکه ابراهیم رئیسی برای بار دوم در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود.
بنا بر فاکتورهای ذکر شده، اظهارنظرهای چهرههای اصولگرا و با رجوع مجدد به فعالیت و تحرک گسترده سید ابراهیم رئیسی با حمایت صدا و سیما، به نظر اگر و مگری در مورد ورود رئیسی به عرصه انتخابات و البته احتمال حمایت یکپارچه جریان اصولگرا از او وجود ندارد. در این میان البته چهرههای زیادی از این جریان پا به عرصه گذاشتهاند که هر کدام انگیزه و نیت خاص خود دارد و معمول است در ایام انتخابات افرادی خود را بر سر زبان بیندازند.
سعید جلیلی یکی از اشخاصی است که برخی از احتمال ورود او به کارزار انتخابات ۱۴۰۰ گفتهاند. او در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری توانست با کسب حدود ۴٬۱۶۹٬۰۰۰ رتبه سوم را به خود اختصاص دهد و در دوازدهمین دوره انتخابات به تبلیغ برای آیتالله رئیسی در سطح کشور پرداخت.
پایگاه خبری دیدهبان ایران وابسته به جناح اصلاحات پیرامون جلیلی و حضور در انتخابات ۱۴۰۰ نوشت: زمانی که سعید جلیلی برای انتخابات مجلس نامنویسی نکرد شایعه کاندیداتوری او برای انتخابات ۱۴۰۰ قوت گرفت. به نظر میرسد فعالیت دولت سایه او در این سالها در قامت کارورزی برای ورود به پاستور بوده است.
سردار سعید محمد فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء دیگر شخصیتی است که بهطور رسمی حضور خود را در انتخابات ۱۴۰۰ اعلام کرده و روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: «سردار سعید محمد تبلیغات در فضای مجازی را برای انتخابات ۱۴۰۰ آغاز کرد.» البته شایعاتی مبنی حضور سعید محمد در قامت شهردار تهران مطرح بود که او در پیامی اعلام کرد هدف من خدمت به مردم در دولت آینده است؛ نه به شهرداری فکر میکنم نه معاون اولی کسی. بر اساس شنیدهها او اعلام کرده فقط در صورت ورود رئیسی به انتخابات ۱۴۰۰، از کاندیدا شدن صرفنظر میکند. اما در ویدئویی که از او منتشرشد میگوید راه سختی در پیش دارد، اما محکم جلو خواهد رفت.
محسن رضایی میرقائد سابقه دو بار شکست در انتخابات ریاست جمهوری را دارد و یکبار دیگر با تکیه بر نظرسنجیهای انتخابات از رقابتهای انتخاباتی سال ۸۴ کناره گرفت. رضایی این بار تلاش دارد بالاخره خود را به ائتلافهای درون اصولگرایی نزدیک کند و به نظر میرسد این دوره برای رضایی متفاوتتر از گذشته است، نه از این نظر که گزینه نهایی اصولگرایان باشد و یا پیروز انتخابت شود، بلکه از این زاویه که این اولین بار است که اصولگرایان او را در لیست چهار پنج نفره گزینههای خود قرار میدهند. حتی در لیست سه نفره.
روز گذشته مصطفی پورمحمدی اعلام کرد آیتالله موحدی کرمانی برای رئیسی و قالیباف نامه نوشته و از آنها خواسته که برنامه و افراد کلیدی کابینه خود را به شورای وحدت معرفی کنند؛ بنابراین از این نظر که رضایی امروز جز سه نفر اصلی جناح اصولگرا و در صف اجماع قرار دارد، برای او حائز اهمیت و توجه است. کما اینکه آقای رضایی در جلسهای در خبرگزاری تسنیم به نگارنده گفت: خبرهای خوبی خواهید شنید.
حدود دو ماه تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ باقیمانده و با نزدیک شدن به انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰، تعداد کسانی که بهطور قطع نامزدی خود را برای ریاست جمهوری سیزدهم اعلام خواهند کرد مشخص میشود؛ البته تحلیلگران سیاسی معتقدند که رئیسی، سعید جلیلی، سعید محمد، محسن رضایی و محمدباقر قالیباف کاندیداهای اصلی جریان اصولگرا هستند و بقیه اشخاص برای حضور در کابینه دولت بعدی وارد گود انتخابات میشوند و همچنان سید ابراهیم رئیسی با فاصله زیادی نفر اول جریان اصولگرا است.