عوارض جانبی واکسن‌های کرونا

دیدارنیوز: عوارض جانبی واکسن‌های کرونا از جمله مهم‌ترین نگرانی‌ها در سطح جهانی است. دیدار ترجمه اختصاصی مقاله‌ای از مدیکال تودی را در این مورد در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. 

منبع: مدیکال تودی

مترجم: حمیدرضا بابایی

تلاش جهانی برای تولید واکسن به منظور مقابله با بیماری همه گیر کووید-۱۹ ادامه دارد؛ و همزمان سرخط بسیاری از خبر‌ها به دستاورد‌ها و نگرانی‌های مرتبط با ایمنی واکسن‌ها اختصاص دارد.

در این مقاله به صورت خلاصه عوارض شناخته شده تمام ۱۳ واکسنی ارائه می‌شود که مجوز استفاده از آن‌ها صادر شده است تا مخاطرات پیش روی محققان بیشتر شناخته شود.

واکسن‌ها به بدن این امکان را می‌دهند با فعال کردن لمفوسیت‌های T  و B  در برابر ویروس ایمن شود. لمفوسیت T ویروس هدف را شناسایی و لمفوسیت B آنتی بادی مورد نظر را برای مقابله با آن تولید می‌کند.

واکسن نمی‌تواند عامل ابتلا به کووید-۱۹ باشد، زیرا هیچ واکسنی حاوی شکل کامل ویروسی نیست که به بروز این بیماری منجر می‌شود. اما ساختار آن‌ها به ایجاد ایمنی در بدن منجر می‌شود، لذا طبیعی است که فرد دریافت کننده واکسن، دچار عوارض خفیف بشود.

بنا بر اعلام مراکز کنترل و پیشیگری بیماری‌ها و همچنین سازمان بهداشت جهانی، عوارض مشترک واکسن‌های کووید-۱۹ شامل این موارد است:
·      تب
·      کوفتگی
·      سردرد
·      بدن درد
·      سرما خوردگی
·      تهوع

هر فرد دریافت کننده واکسن همچنین ممکن است عوارضی را در محل تزریق که معمولا بازوی دست است، تجربه کند. این موارد شامل ورم، درد، قرمزی، کهیر خارش زا و سایر اشکال ملایم تحریکات پوستی است. این عوارض ملایم بوده و تنها چند روز ادامه خواهند یافت.

واکنش‌های آلرژیک نسبت به یک یا بیش از یک ترکیب موجود در واکسن نیز به ندرت در فرد دیده می‌شود. دریافت کننده واکسن شاید کهیر و یا سایر موارد مشابه پوستی و همچنین اختلالات تنفسی را تجربه کند.

واکنش شدید آلرژیک، آنافیلاکسی نامیده می‌شود و عموما با کاهش فشار خون، تهوغ و دشواری در تنفس همراه است. آنافیلاکسی از عوارض بسیار محدود واکسن به شمار می‌رود...

عوارض واکسن ظاهرا در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است. هورمون‌های جنسی نظیر استروژن و تستسترون احتمالا در این خصوص موثر هستند. آزمایش‌های به عمل آمده در موش نشان می‌دهد استروژن باعث می‌شود بدن آنتی بادی بیشتری تولید کند که این امر به افزایش ایمنی منجر می‌شود.

سیزده واکسنی که استفاده از آن‌ها به تایید سازمان بهداشت جهانی رسیده عبارتند از:
۱- BNT۱۶۲b۲  ساخت شرکت فایزر آمریکا. میزان تاثیرگذاری: ۹۵ درصد
۲-mRNA-۱۲۷۳ ساخت شرکت مدرنا آمریکا. میزان تاثیرگذاری: ۹۴.۵ درصد
۳-Ad۲۶.COV۲.S  ساخت شرکت چندملیتی Johnson & Johnson مستقر در آمریکا. میزان تاثیرگذاری: ۶۶ درصد
۴-AZD۱۲۲۲   تولید دانشگاه آکسفورد. میزان تاثیرگذاری:  ۸۱.۳ درصد
۵-Covishield تولید شرکت هندی Serum Institute of India. میزان تاثیرگذاری" ۸۱.۳ درصد
۶- Ad۵-nCov تولید شرکت چینی CanSino. میزان تاثیرگذاری:  ۶۲.۲۸ درصد
۷-Sputnik V تولید موسسه تحقیقاتی Gamaleya در روسیه. میزان تاثیرگذاری:  ۹۱.۶  درصد
۸-Covaxin تولید شرکت Bharat Biotech  هند. میزان تاثیرگذاری: ۸۰.۶ درصد
۹-BBIBP-CorV تولید شرکت چینی  Sinopharm  در پکن. میزان تاثیرگذاری:  ۷۹.۳۴ درصد
۱۰-     Inactivated تولید شرکت چینی Sinopharm  در ووان. میزان تاثیرگذاری: ۷۲.۵۱ درصد
۱۱-     CoronaVac  تولید شرکت  چینی Sinovac. میزان تاثیرگذاری: ۵۰.۳۸ درصد
۱۲-     RBD-dimer تولید شرکت چینی Anhui Zhifei Longcom. میزان تاثیرگذاری: نامشخص
۱۳-     EpiVacCorona  تولید شرکت ژاپنی FBRI. میزان تاثیرگذاری: نامشخص

نگرانی‌های دیگری نیز درباره عوارض واکسن‌های کرونا وجود داشته است. اما این عوارض احتمالا اتفاقی بوده و در حال حاضر شواهد قطعی وجود ندارد که ارتباط این عوارض را با واکسن‌ها ثابت کند. اما شرکت‌های ناظر در حال رسیدگی به این نگرانی‌ها هستند.

مثلا در نروژ ۲۳ نفر بلافاصله پس از تزریق واکسن فایزر کشته شدند. اما شواهدی نشان نمی‌دهد که دلیل مرگ این افراد نتیجه تزریق واکسن باشد.

سازمان دارویی اروپا (EMA) و سازمان بهداشت دانمارک به تازگی مشاهده کرده‌اند استفاده از واکسن Oxford-AstraZeneca با مواردی از ایجاد لخته خون همراه بوده است. در میان ۵ میلیون نفر از مردمی که این واکسن را تزریق کردند ۳۰ مورد از تولید لخته خون ملاحظه شد. یک مورد آن در دانمارک به مرگ فرد دریافت کننده واکسن انجامید.

اما در ۱۸ مارچ EMA به این نتیجه رسید که واکسن Oxford-AstraZeneca از ایمنی لازم برخوردار بوده و خطر کلی ناشی از لخته خون را افزایش نمی‌دهد. مقامات این نهاد بهدشاتی اروپایی  خاطرنشان کردند موارد لخته در افرادی که واکسن را دریافت کردند نسبت به جمعیت دریافت کننده کم است.

تمام راهکار‌های پزشکی مقابله با کرونا، با خطراتی همراه است، اما در بسیاری از موارد، مزایای آن بسیار بیشتر است. نهاد‌های مرتبط به مردم توصیه می‌کنند برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا واکسینه شوند، مگر در شرایط بسیار خاص.
البته دریافت واکسن به معنای تضمین حفاظت کامل درمقابل کووید-۱۹ نیست. مردم باید فواصل اجتماعی را رعایت کنند، در ملاء عام ماسک بزنند و دستان خود را مرتب بشویند. این‌ها کمترین راهکار‌هایی است که به همگی توصیه می‌شود.