بازخوانی توافق قره‌باغ

دیدارنیوز ـ هنگامی که خبر امضای این توافق از مسکو انتشار یافت، در جمهوری آذربایجان پیروزی و در ارمنستان شکست معنا شد و مردم در باکو با شادمانی به خیابان‌ها آمدند و در ایروان خشمگین به نهاد‌های دولتی حمله بردند.

اما حالا آمریکایی‌ها به صراحت می‌گویند، این توافق را قبول ندارند و قدرت‌های غربی می‌گویند، موضوع قره باغ باید در چارچوب گروه مینسک حل و فصل شود.

مایک پمپئو این هفته در سفر به پاریس با لوفیگارو مصاحبه کرد و گفت که آمریکا، فرانسه و روسیه مشترکا ریاست گروه میسنک را برعهده دارند که هدف اصلی‌اش حل و فصل مناقشه قره‌باغ است. این مناقشه باید تحت این چارچوب حل‌وفصل شود.

این بگو مگو‌ها بعد از کشته و زخمی شدن صد‌ها تن از دو طرف طی درگیری‌هایی که می‌توانست بدون خونریزی هم به صلح بینجامد، حالا دوباره به جایی برگشته که برخی‌ها ابراز عقیده می‌کنند این بحران دوباره به آتش زیر خاکستر تبدیل شده است.

برای یادآوری، متن توافق قره باغ را که در قالب یک بیانیه مشترک انتشار یافت، بازخوانی میکنیم:

متن کامل توافق قره باغ

۱- برقراری آتش بس و پایان کامل کلیه عملیات نظامی در منطقه مورد مناقشه قره باغ در ۱۰ نوامبر سال ۲۰۲۰ (۲۰ آبان ماه) در ساعت صفر به وقت مسکو اعلام می‌شود. جمهوری آذربایجان و ارمنستان که منبعد طرفین نامیده می‌شوند، در مواضع فعلی تحت کنترل خود باقی خواهند ماند.

۲- شهرستان "آقدام " تا ۲۰ نوامبر (۳۰ آبان ماه) به جمهوری آذربایجان پس داده می‌شود.

۳- در امتداد خط تماس در قره باغ کوهستانی و در امتداد کوریدور لاچین نیرو‌های حافظ صلح روسیه متشکل از یک هزار و ۹۶۰ نظامی و مجهز به ۹۰ زره پوش و ۳۸۰ خودروی نظامی و نیز دیگر تجهیزات ویژه مستقر می‌شود.

۴- نیرو‌های حافظ صلح روسیه همزمان با خروج نیرو‌های نظامی ارمنی مستقر می‌شوند. مدت استقرار نیرو‌های حافظ صلح روسیه ۵ سال است و اگر چنانچه یکی از طرفین ۶ ماه قبل از پایان دوره استقرار این نیرو‌ها، مساله خاتمه دادن به این ماده را مطرح نکند، این دوره به طور خودکار برای ۵ سال آینده تمدید می‌شود.

۵- به منظور افزایش اثربخشی نظارت بر رعایت طرفین مناقشه بر توافق حاصله، مرکز حفاظت صلح برای کنترل آتش بس تاسیس می‌شود.

۶- جمهوری ارمنستان تا ۱۵ نوامبر (۲۵ آبان) شهرستان " کلبجر" و تا اول دسامبر (۱۱ آذر) شهرستان " لاچین " را به جمهوری آذربایجان پس می‌دهد. کوریدور "لاچین " (به عرض ۵ کیلومتر) که ارتباط میان ارمنستان و منطقه قره باغ کوهستانی را تامین خواهد کرد و با این حال شامل شهر " شوشا " نمی‌شود، تحت کنترل نیرو‌های حافظ صلح روسیه قرار می‌گیرد.

بر اساس توافق طرفین طی سه سال آینده طرح ساخت مسیر جدید تردد در کوریدور لاچین با هدف تامین ارتباط میان ارمنستان و قره باغ کوهستانی تعیین خواهد شد و بنا بر این در آینده استقرار نیرو‌های حافظ صلح روسیه برای حفاظت این مسیر پیش بینی می‌شود.

جمهوری آذربایجان امنیت تردد شهروندان، وسایل نقلیه و جابجایی بار در کوریدور لاچین را تضمین می‌کند.

۷- آوارگان جنگی تحت نظارت دفتر کمیسریای عالی سازمان ملل متحد در امور آوارگان به منطقه قره باغ کوهستانی و شهرستان‌های همجوار بر می‌گردند.

۸- مبادله اسیران جنگی، گروگانان‌ها و افراد دیگر بازداشت شده و نیز اجساد انجام می‌گیرد.

۹- کلیه ارتباطات اقتصادی و حمل و نقل در منطقه از سر گرفته می‌شود. جمهوری ارمنستان امنیت ارتباطات حمل و نقل بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان به منظور سازماندهی حرکت بدون مانع شهروندان، وسایل نقلیه و بار را تضمین می‌کند. کنترل حمل و نقل توسط نیروی مرزبانی سرویس امنیت فدرال روسیه اعمال می‌شود.

۱۰- ساخت ارتباطات حمل و نقل جدید که جمهوری خودمختار نخجوان و مناطق غربی جمهوری آذربایجان را متصل می‌کند با توافق طرفین تأمین می‌شود.

۱۰ نوامبر سال ۲۰۲۰

رییس جمهوری آذربایجان

نخست وزیر ارمنستان

رییس جمهوری فدراسیون روسیه