دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: خیلی مشغله مردم درباره ویروس کرونا و اتفاقاتی که در چند ماه گذشته برای همه افتاد کم بود که حالا باید نگران افزایش آلودگی هوا و بیشتر شدن میزان ابتلا به کرونا هم باشند، موضوعی که در این گزارش با چند صاحب نظر درباره آن صحبت کردیم و هز کس از ظن خود راهکارهایی را برای مدیریت این دوران بیان کرد که میخوانید.
"با افزایش آلودگی هوا میزان ابتلا به کرونا هم بالا میرود" این بدترین خبری بود که این روزها در لابهلای آمار منتشره از ابتلا و میزان مرگ و میر روی خروجی خبرگزاریها و سایتهای خبری قرار گرفت؛ این خبر موجی از نگرانی را برای ساکنان شهرهای بزرگ و البته آلوده مانند تهران به وجود آورده است به گفته کارشناسان محیط زیست و سازمان کنترل کیفیت هوا تهران در روزهای پیش رو بالاترین میزان آلودگی هوا را در ماههای اخیر خواهد داشت. حالا شاید این سوال برایتان مطرح شود خوب باید چه کنیم؟ بهترین کار همان توصیههای همیشگی است که در این چندماه درباره آن صحبت شده یعنی زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و شستن مداوم دستها با مواد شوینده، اما در کنار اینها تقویت سیستم ایمنی بدن بهترین پیشگیری است.
هفته گذشته حسین شهیدزاده مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در گفتوگویی با ایسنا ضمن اشاره به اینکه بر اساس تحقیقات انجام شده آلودگی هوا امکان ابتلا به بیماری کوویدـ ۱۹ را افزایش میدهد، گفته بود که با استفاده از راهکارهای قانونی و ساده میتوان آلودگی هوا را در ۶ ماهه دوم امسال کنترل کرد.
البته او در بخشی از صحبتهایش به این موضوع اشاره کرده بود که سازمان جهانی بهداشت ابتدا به این نتیجه رسیده بود که ارتباط مشخص و مستقیمی بین این دو موضوع وجود ندارد، اما با گذر زمان تحقیقات بیشتر نشان دادند که ویروس کرونا میتواند از طریق ذرات معلق کوچکتر از ۵/ ۲ میکرون منتقل شود بنابراین آلودگی هوا امکان ابتلا به بیماری کووید- ۱۹ را افزایش میدهد.
نتیجه اینکه این موضوع کم اهمیت نیست و نباید بی تفاوت از کنار آن گذشت با توجه به اینکه هر ساله بحث وارونگی هوا و افزایش آلودگی آن در فصل پاییز جز لاینفک این فصل شده است چه زمانی که از ویروس ناخوانده کرونا خبری نبود و چه در حال حاضر؛ از این رو به سراغ مسئولان و کارشناسان محیط زیست رفتیم تا از آنها راهکار بگیریم و این پاسخها بیان شد.
رامین عزتی یکی از کارشناسان آلودگی هوا است که در اینباره میگوید: اتفاقی که در زمان شیوع کرونا افتاد این بود که مدتی طرح ترافیک لغو و دوباره اجرا شد و این کار چندین بار تکرار شد تا اینکه مسئولان ستاد کرونا تصمیم گرفتند زمان طرح ترافیک را کاهش دهند که همین موضوع باعث افزایش آلودگی هوا میشود اما در کنار این باید به این موضوع هم توجه داشته باشیم که چارهای هم نداریم زیرا با این ایده برخی که امکان استفاده از خودروی شخصی را دارند از آن استفاده می کنند و کمتر سراغ حمل و نقل عمومی میروند.
این کارشناس آلودگی هوا درباره افزایش غلظت ذرات معلق در فصل پاییز اینگونه توضیح داد: جریان بادی که کشور ما را تحت تاثیر قرار میدهد از سمت غرب کشور یعنی از صحرای بزرگ آفریقا به سمت شرق میوزد و ذرات گرد و غبار را از صحرای آفریقا به همراه میآورد این در حالیست که پوشش گیاهی موجود در فصلهای بهار و تابستان مانند بادگیر عمل میکنند و باعث کاهش سرعت زیاد باد میشوند، از این رو باد با سرعت زیادی ذرات گرد و غبار و ذرات معلق را متلاشی و در اتمسفر پخش نمیکند اما در پاییز و زمستان عکس این اتفاق رخ میدهد از این رو این ذرات گرد و غبار میتوانند آلایندههای شهری و صنعتی یک منطقه را به خود جذب و به همراه خود به کشورهای دیگر منتقل کنند و درون این ریزگردها باکتریها و قارچهایی نیز موجود است که میتواند باعث ایجاد گلودرد و سرماخوردگی در افراد شود.
او در پاسخ به این پرسش که چه باید کرد نیز میگوید: مسئولان کشور باید تلاش کنند اتومبیلهای گازسوز را جایگزین اتومبیلهایی کنند که از سوخت بنزین و گازوئیل استفاده میکنند و در عین حال عوارض مالیات اتومبیلهای گازسوز را کاهش دهند تا مردم نسبت به خریداری این اتومبیلها تشویق شوند.
یکی دیگر از کسانی که در این زمینه باید پاسخگو باشد معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست است که درباره ارتباط آلودگی هوا و کرونا ضمن تایید این موضوع میگوید: حدود دو ماه پیش نامهای به رئیسجمهور ارسال و در آن تجربیات کشورهای چین، ایتالیا، اسپانیا و آمریکا در شیوع بیماری کرونا و ارتباط آن با آلودگی هوا را مطرح و نتایج کارهایی که در دنیا پیرامون ارتباط آلودگی هوا و بیماری کرونا به آن رسیدهاند را به آقای روحانی ارائه کردیم، پیرو آن، آقای رئیسجمهور دستوراتی دادند که در جلسه عمومی کارگروه ملی مقابله با کرونا، این پیشنهادات مطرح شود، این نامه نیز که حاوی تجربیات و نظرات کارشناسان پیرامون ارتباط آلودگی هوا و کرونا بود، در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شد.
به گفته این مقام مسئول اگر تجربیات کشورهای دیگر را مبنا قرار دهیم باید بگوییم که با مشکلات بسیار جدیای در زمان وارونگی هوا و شیوع و همزمانی آن با ویروس کرونا خواهیم داشت از این رو پیشنهادات ما از هفته پیش به کارگروههای تخصصی ستاد مقابله با کرونا ارجاع شده و در مرحله اجرایی قرار دارد، هماهنگیهایی نیز قرار است با وزارت کشور داشته باشیم که با هماهنگیهایی که با استانداران، فرمانداران و بخشداران انجام میشود، بتوانیم پیشنهادات را به صورت عملیاتی پیادهسازی کنیم.
مسعود تجریشی با تاکید بر اینکه برای مدیریت بحران پیش رو نیاز است همه دستگاه ها با سازمان حفاظت محیط زیست و ستاد ملی کرونا همکاری جدی داشته باشند، می گوید: حتما باید هماهنگیهای زیادی در نحوه مدیریت نیروگاهها، نحوه مصرف گازِ خانگی صورت گیرد، زیرا در فصول سرد سال، مقدار قابلتوجهی از مصرف گاز در خانهها صورت میگیرد و از طرف دیگر تأمین گاز خانگی هم برای دولت در اولویت قرار دارد و نیروگاههایی هم که با کمبود گاز مواجه شوند، از سوخت "مازوت" استفاده میکنند و "مازوت" هم منشأ افزایش ذرات معلق در هوا است و نقش مؤثری در آلودگی هوای شهرها، بهخصوص در فصول سرد ایفا میکند.
چیزی که در این میان اظهر من الشمس است ارتباط مستقیم افزایش آلودگی هوا با ابتلا به کرونا است و مسئولان و متولیان باید بدانند که مثل سال های قبل نمی توانند با بیان جمله های تکراری اجرایی نشدن قانون هوای پاک را رفع و رجوع کنند و باز همه چیز را به سال بعد و بعد و بعد موکول کنند؛ کرونا دیگر اجازه این کوتاهی را به هیچ نهاد و ارگانی نمی دهد و متولیان این حوزه موظفند خیلی زود با توجه به اینکه روزها و هفتههای آینده با حجم بالای آلودگی هوا مواجهیم زودتر کمر همت بسته و سریع به سمت کارهای اجرایی بروند و بیش از این به کرونا اجازه جولان ندهند.