زنگ خطر در جهان عرب

 

البته عادی سازی روابط به طور نظری گامی خوب در مسیر دستیابی به صلح است، اما اگر این اتفاق به قیمت حقوق بنیادین فلسطینی‌ها باشد چیزی بجز آشوب به وجود نخواهد آورد.

 

نزدیکتر شدن به اسرائیل بدون حفاظت از حقوق فلسطینی‌ها تنها باعث تعمیق اختلافات در منطقه خواهد شد.

 

همچون مورد مربوط به اقدامات ترامپ در قبال شهر قدس، این توافقات که لقب "توافقات ابراهیم" را پیدا کرده و حتی راه حل دو کشوری را ذکر نکرده‌اند، شکاف را تسریع و خشم را تشدید خواهد کرد.

 

بحرین و امارات تنها طرف‌های این روند نیستند. احتمالا عربستان سعودی، هم‌پیمان وفادار آمریکا طرف بعدی است. مصر هم تا کنون حمایتش را ابراز داشته بنا براین در منطقه خیلی آشکار شکافی بین آن‌هایی که به قیمت رنج مردم فلسطین با اسرائیل کنار می‌آیند و آن‌هایی که با آن مخالفند، به وجود آمده است.

 

ترکیه نیز با توجه به روابطش هم با آمریکا و هم با اسرائیل و در عین حال مطرح بودن به عنوان قدرتمندترین حامی فلسطینی‌ها در اینجا یک کشور کلیدی به حساب می‌آید.

 

آنکارا این توافق را محکوم و عنوان کرده، این توافق با تعهدات برقرار شده تحت ابتکار عمل صلح عربی ۲۰۰۲ و سازمان همکاری اسلامی متناقض است.

 

وزارت امور خارجه ترکیه معتقد است این توافق تنها موجب تشویق اسرائیل به تداوم فعالیت‌های نامشروع و نقض‌هایش در قبال فلسطینی‌ها می‌شود.

 

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه یک حامی قدرتمند یک توافق عادلانه میان اسرائیل و فلسطین بوده و معتقد است تنها راه دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه از طریق یک راه حل منصفانه برای مساله در چارچوب قطعنامه‌های سازمان ملل و قوانین بین‌المللی است.

 

با این وجود به نظر می‌رسد خاورمیانه با این توافق چند دسته‌تر از هر زمان شده است.

 

بحرین، امارات، عربستان، مصر و اسرائیل تحت حمایت آمریکا در یک دسته هستند در حالی که ترکیه، ایران، قطر و مردم عرب این منطقه در طرف دیگر قرار دارند.

 

این توافق مطمئنا اردوغان را رهبر خیابان‌های عربی خواهد کرد.

 

از طرف دیگر هم این توافق را باید صف‌بندی علیه یک دشمن مشترک آنها، یعنی ایران قلمداد کرد که چند قطبی شدن را تشدید کرده و جبهه‌هایی را در خاورمیانه که نسبتا خطرناک به نظر می‌رسند، ایجاد می‌کند. این اقدام اسرائیل را تشویق خواهد کرد تا به اقدامات نامشروعش علیه فلسطینی‌ها ادامه دهد.

 

برای ترکیه دشوار است که در تنش‌ها تعادل ایجاد کند. این کشور به عنوان تنها عامل خواستار صلح در سمت فلسطینی‌ها و در عین حال بخشی از نهاد‌های بین‌المللی باقی مانده است.

 

انتظارات از اردوغان بالا است. اما این یک کار دشوار است. باید گفتگو حفظ شود، اما در عین حال نباید فلسطینی‌ها به زیر اتوبوس انداخته شوند.»