واکنش‌ها به ادعایی در مورد محمدرضا فروتن: شوخی‌های زننده با جبر تلخ ژنتیک

دیدار نیوزـ نسرین نیکنام: واکنش‌های هیجانی و بعضا غیر منصفانه به خبر تغییر جنسیت محمد رضا فروتن و انتشار ۱۳ هزار کامنت در کمتر از ۱۵ دقیقه زیر آخرین پست اینستاگرامی این هنرمند نشان از چه دارد! کامنت‌هایی بعضا زشت با الفاظ رکیک که نماد عینی (کلمات چاله میدانی) بود مشخص کرد که بسیاری در شبکه‌های اجتماعی مجازی آنقدر بی پروا شده‌اند که بدون در نظر گرفتن حرمت و حریم خصوصی افراد هر چه که به فکرشان می‌رسد را بیان می‌کنند و به عواقب آن فکر هم نمی‌کنند.

حال این پرسش مطرح می‌شود که این اتفاق‌ها را فقط در قالب یک هیجان زودگذر ببینیم و از آن رد شویم! یا به دنبال پیدا کردن ریشه این عکس‌العمل‌ها باشیم؟ هر چند پیشتر هم شاهد چنین واکنش‌های هیجانی به موضوعات مختلف بودیم؛ به عنوان مثال همین چند روز پیش که خبر جدایی ریحانه پارسا و مهدی کوشکی سر و صدای عجیبی کرد و در کمتر از یک ساعت چندین هزار نفر به تعداد فالوور‌های این دو هنرمند اضافه شدند.

همه واکنش‌ها به خبر یا شایعه تطبیق جنسیت محمدرضا فروتن، منفی نبود و گاه واکنش‌های مثبتی هم به خصوص از سوی چهره‌های شناخته شده‌تر در فضای مجازی ابراز شد. 

خبر یا شایعه تغییر جنسیت را چه کسی منتشر کرد و عکس‌العمل‌ها چه بود؟

"علی احمدنیا" یکی از فعالان رسانه‌ای در فضای مجازی نخستین کسی بود که در توییتر خود خبر از تغییر جنسیت محمدرضا فروتن به نقل از بستگانش داد و کاربران فضای مجازی به خصوص حساب‌های کاربری ناشناس هم حسابی روی موج به‌وجود آمده اسکی کردند تا اینکه چند ساعت بعد وکیل این هنرمند نخستین واکنش را نسبت به این خبر نشان داد و گفت: "این شایعات منتشره صحت ندارد و به عنوان وکیل رسمی ایشان این موضوع را پیگیری خواهم کرد." صبح روز یکشنبه ۱۶ شهریورماه محمدرضا فروتن هم در یکی از صفحه‌های مجازی خود نوشت: "خبری که شب گذشته در مورد من در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های جمعی منتشر شده است دروغ و به دور از حقیقت است. ضمن احترام به تمامی تفاوت‌های جنسیتی، خبر منتشر شده را به تمامی تکذیب می‌کنم و حق پیگیری و شکایت از رسانه‌ها و اشخاصی که چنین اطلاعات نادرستی را بدون هرگونه تحقیق و کاوش در سطح جامعه منتشر می‌کنند برای خویش محفوظ می‌دانم."

اینکه این خبر تا این حد تکذیب شد نشان از آن دارد که یک فرد احتمالا بدون آگاهی کافی (این‌طور که گفته می‌شود) دست به انتشار چنین خبری زده و این را هم فراموش نکنیم که پیامد‌های چنین خبر‌های بعضا می‌تواند کانون یک خانواده را از هم بپاشد و فرد را تا مرز انحطاط و نابودی ببرد؛ البته هدف ما در این گزارش زیر سوال بردن فرد انتشار دهنده خبر نیست، هدف بیشتر بررسی صحبت‌ها، بیان کلمات وقیح و عکس‌العمل‌هایی نابخردانه‌ای است که اتفاق می‌افتد و مهر تاییدی می‌شود روی صحبت‌های صاحب نظرانی که معتقدند جامعه در شرایط مناسبی به لحاظ فرهنگی نیست، آنان آینده درخشانی را به واسطه ساختار شکنی‌هایی که در حال رخ دادن است، برای جامعه متصور نیستند.

ساعاتی بعد از تکذیب محمدرضا فروتن، علی احمدنیا در توییتی گفت: "آقای فروتن تکذیب کردن. البته که شکایت ایشان از بنده نیز حقشان است و بنده نیز استقبال می‌کنم. اما به مصلحت نیست انگار جار زدن یک اتفاق درست! و می‌دانم چه فشاری روی فروتن دیشب بود."

واکنش‌ها بعد از تکذیب فروتن و توییت مجدد احمدنیا خواندنی‌تر شد، عده زیادی با این دید که این موضوع یک مساله کاملا شخصی است و هیچ فرد یا گروهی حق اظهار نظر در این‌باره را ندارد کامنت گذاشتند و عده کمی هم خواستار پیگیری موضوع تا روشن شدن واقعیت شدند.

ماجرای قطعه "ژنتیک" چه بود؟
بیاید کمی به عقب‌تر برگردیم، به زمانی‌که محمدرضا فروتن قطعه‌ای را با عنوان "ژنتیک" منتشر کرد و در صفحه اینستاگرامش نوشت: "تقدیم به همه‌ کسانی که علیه ژن خود انقلاب‌ها کرده‌اند" شاید همین موضوع سبب شد تا شایعه تغییر جنسیت‌اش قوت گیرد. در متن شعر قطعه فروتن آمده است:

که من علیه ژنم انقلاب‌ها کردم درون معرکه‌ نطفه‌ام چه‌ها کردم

که صدهزار صفت عقل کج سمت ژنم چقدر جنگیدم شعر را رها کردم
چقدر سرباز خوب و منصفی بودم که زنده ماندم و بر خویش اتکا کردم
که جبر تلخ ژنتیک شبیه شوخی شد که آرکی تایپ خودم را خودم بنا کردم

چه هنرمندانی در دنیا تغییر جنسیت دادند؟

طبق آخرین آمار هشت هنرمند که برخی هنرپیشه و خواننده هستند در طول سال‌های گذشته تغییر جنسیت دادند، اما از آنجایی‌که مباحث جنسیتی در کشور‌های پیشرفته قانونمند و اصولی‌تر است، یا حواشی ندارد یا خیلی کمتر از کشور‌های در حال توسعه است. برخی از کسانی‌که این کار را انجام داده‌اند در همان روز‌های نخست گفتند و خیلی هم به حواشی آن توجه نکردند.

بروس جنر مشهورترین سلبریتی است که چند سال قبل به طور رسمی اعلام کرد که جنسیت خود را تغییر داده و از این به بعد باید او را کایتلین جنر صدا بزنند و بدین ترتیب بود که راه برای صحبت درباره تمام افراد تراجنسیتی یا همان ترنسجندر و نه تنها سلبریتی‌های تراجنسیتی باز شد.

لاورنه کاکس که بیشتر به خاطر نقش سوفیا بورست در سریال پرطرفدار «نارنجی همان سیاه است» (Orange is the New Black) از سرویس نتفلیکس شناخته می‌شود اولین شخصیت تراجنسیتی بود که نامزد دریافت جایزه امی می‌شد.

کارولین کوزی بازیگر و مدل انگلیسی بود که در فیلم «تن‌ها برای چشمانت» (For Your Eyes Only) از سری فیلم‌های جیمز باند بازی کرده و در برخی مجلات بزرگسالان نیز مدل بود. تراجنسیتی بودن او توسط مجله زرد انگلیسی The News of The World و پس از بازی در فیلم جیمز باند در سال ۱۹۸۱ فاش شد.

این‌ها و چندین نمونه دیگر در سراسر دنیا هستند که این کار را انجام داده‌اند و هم کشور و هم دولت در قالب عرف و قانون برای‌شان حق‌هایی را قایل شده است که این‌ها نشان از آموزش مناسب و بالا رفتن فرهنگ در آن جامعه دارد.

خشونت در شبکه‌های اجتماعی

ماجرای انتشار خبر تطبیق جنسیت محمدرضا فروتن برای ساعت‌هایی فضای مجازی را به شدت تحت الشعاع قرار داد. بدیهی است که چنین مسئله‌ای مربوط به حریم خصوصی این هنرمند بوده و حتی در صورت صحت این امر، این خبر نباید بدون اجازه او منتشر می‌شد. در صورتی هم که روشن شود که این خبر کذب بوده است که دیگر هیچ....!

با این همه این ماجرای چند ساعته یک بار دیگر به یاد ما آورد که چه خشونت عجیبی زیر پوست شبکه‌های مجازی در ایران در جریان است. خشونتی که گویی به مدد حساب‌های کاربری ناشناس از درون جامعه ایران سر می‌زند و بی هیچ ابایی به درون تایم لاین‌ها جاری می‌شود. در این فضا پر از خشونت و آشوب معمولا سخن گفتن از هر حق یا مدارا و یا حتی  عقلانیتی جرمی است که تنها حاصلش استهزاء شدن است. 

 به کانال تلگرامی دیدارنیوز بپیوندید

 

 به صفحه اینستاگرام دیدارنیوز بپیوندید

 

 به گروه واتس‌اپی دیدارنیوز بپیوندید