با اینکه نهادهای مختلفی رتبهبندی دانشگاههای دنیا را انجام میدهند، اما موسسه تایمز در چند سال اخیر معتبرترین نهاد در این زمینه لقب گرفته است. در ویرایش ۲۰۲۰ رتبه بندی دانشگاهها از سوی موسسه تایمز نکتههای جالبی وجود دارد، از یک تا ده دنیا که دست نیافتنی به نظر میرسند تا دانشگاههای برتر ایران که احتمالا متعجبتان میکنند.
دیدارنیوز ـ آرش راهبر: آخرین رتبهبندی موسسه تایمز شامل بررسی ۱۵۲۷ دانشگاه از ۹۳ کشور است و در بین ده دانشگاه نخست برتر، ۸ دانشگاه به ایالات متحده و ۲ دانشگاه به بریتانیا تعلق دارد. در صدر فهرست، دانشگاه آکسفورد است و دانشگاههای استنفورد، هاروارد، کلتک (CALTECH)، ام آی تی، کمبریج، برکلی، ییل، پرینستون و شیکاگو به ترتیب رتبههای دوم تا دهم این رتبهبندی را تشکیل میدهند. دانشگاههای امپریال کالج لندن، جانز هاپکینز، پنسیلوانیا، ETH زوریخ و UCLA در ردههای ۱۱ تا ۱۵ قرار دارند و پشت سر آنها یونیورسیتی کالج لندن، کلمبیا، تورنتو، کورنل، دوک و شینهوای چین (رتبه ۲۰ مشترک) ایستادهاند.
نکته جالب این است که دانشگاه آکسفورد پنج سال پیاپی است که رده نخست این جدول مهم را در اختیار دارد. بررسی اولیه در میان رتبههای اول تا ۲۰۰ نشان میدهد که دانشگاههای بریتانیا و ایالات متحده گر چه هنوز پرتعدادترین هستند، اما از آسیا هم چند دانشگاه به ۲۰۰ رتبه اول راه پیدا کردهاند. حضور دانشگاه شینهوا در بین ۲۰ دانشگاه برتر نخستین بار است که نام یک دانشگاه آسیایی را در چنین جایگاه بلندی به طور برجسته نشان میدهد.
در مجموع، ۱۶ دانشگاه آسیایی توانستهاند در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر قرار گیرند که این در نتیجه تغییر رویکرد علمی در چین رخ داده است. دانشگاههای فودان رتبه ۷۰، ژجیانگ رتبه ۹۴ و شانگهای جیاتونگ رتبه ۱۰۰ را کسب کردهاند و موسسه علوم هایتِک کرهجنوبی نیز در رتبه ۹۶ دانشگاههای برتر دنیا دیده میشود.
در بین ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا، ایالاتمتحده ۵۹ نماینده دارد، بریتانیا ۲۹ عنوان و آلمان نیز ۲۱ دانشگاه را در این جمع دارد. دانشگاههای چین، کرهجنوبی، هنگکنگ و کانادا به مرتبههای بالاتر صعود کردهاند.
ایرانیها در میانه هزارتای اول
در فهرست قطور تایمز، ۴۷ دانشگاه از ایران توانستهاند در بین ۱۵۲۷ دانشگاه معتبر جهان قرار بگیرند و دانشگاه علوم پزشکی کردستان با رتبه بین ۳۰۱ تا ۳۵۰ از همه دانشگاههای ایران برتر است. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل که سال گذشته برترین ایرانی در لیست بود امسال با قرار گرفتن در فاصله رتبههای ۳۵۱ تا ۴۰۰، دوم شده است. سومین دانشگاه برتر ایرانی نیز دانشگاه صنعتی شریف است که در رتبه مشترک بین ۴۰۱ تا ۵۰۰ را به دست آورده است.
در فاصله رتبههای ۵۰۱ تا ۶۰۰ به ترتیب نام دانشگاههای صنعتی امیرکبیر، علوم پزشکی ایران، علم و صنعت ایران، کاشان، علوم پزشکی مشهد، تهران و علوم پزشکی تهران دیده میشود. در مرحله بعد، دانشگاههای صنعتی اصفهان، کردستان، محقق اردبیلی، شهید بهشتی، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی شیراز، تبریز، علوم پزشکی تبریز و یاسوج قرار دارند که در فاصله بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ دانشگاه قرار گرفتهاند.
در فاصله رتبههای ۸۰۱ تا ۱۰۰۰ به ترتیب اسامی دانشگاههای شهید مدنی آذربایجان، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی کرمان، صنعتی خواجه نصیر طوسی و دانشگاه شیراز موفق به کسب رتبههای برتر در جمع ۱۵۲۷ دانشگاه معتبر جهان شدهاند البته رده همه آنها مشترک است.
۲۲ دانشگاه دیگر شامل دانشگاههای الزهرا، اراک، بیرجند، بوعلی سینا، فردوسی مشهد، گیلان، حکیم سبزواری، اصفهان، خوارزمی، لرستان، مازندران، رازی، سمنان، شاهد، شهید باهنر کرمان، شهید چمران اهواز، تربیت معلم شهید رجایی، شهر کرد، صنعتی شاهرود، علوم پزشکی شیراز، سیستان و بلوچستان، ارومیه و یزد در رتبههای +۱۰۰۰ قرار گرفتهاند و برای مرتبه این دانشگاهها دامنهای تعریف نشده است.
معیارهایی که برای رتبهبندی دانشگاههای جهان از آن استفاده شده شامل ۱۳ شاخص عملکردی است که در مجموع آموزش، پژوهش، انتقال دانش و چشمانداز بینالمللی دانشگاهها را مورد ارزیابی قرار میدهد.