قرار است روز چهارشنبه طرح سوال از رئیس‌جمهور در مجلس قرائت شود. پیش از او محمد جواد ظریف در میان نمایندگان جهت توضیح به سوالات آنان حاضر شده بود، که با رفتار نه چندان محترمانه برخی از اعضای خانه ملت روبرو شد. سوال از وزرا و رئیس‌جمهور یکی از اختیارات نظارتی نمایندگان به حساب می‌آید، اما پرسش از دولتی که مدعی است اختیارات محدودی دارد چه معنایی دارد؟ یا رفتار تند با وزیری که حتی برخی از امور دیپلماسی را پس از تحقق مطلع می‌شود تا چه اندازه در حل مشکلات موثر خواهد بود؟
دیدارنیوز-گروه سیاسی: پیش از تشکیل مجلس یازدهم، تحلیلگران سیاسی مدام بر این نکته تاکید داشتند که کرسی‌های خانه ملت به مدت چهار سال توسط منتقدان سفت و سخت حسن روحانی پر خواهد شد، منتقدانی که همواره تندترین سخنان را علیه این دولت بر زبان آورده‌اند، از همین رو روزگار بر روحانی و یارانش به سختی خواهد گذشت. نمود این مسئله زمانی تحقق یافت که یازدهمی‌ها در اولین فرصت محمدجواد ظریف را برای پاسخگویی به مجلس فراخواندند و با سخنانی نه چندان دوستانه میزبان او شدند.
روز دوشنبه نیز اخبار حکایت از جمع‌آوری ۲۰۰ امضا برای طرح سوال از رئیس‌جمهور داشت، یعنی نسبت به روز گذشته ۱۰۰ امضا براین تقاضا اضافه شده است، بنابراین روحانی قطعا به مجلس خواهد رفت و نمایندگان از او نسبت به ظریف نه تنها سوالات تندتری خواهند پرسید و احتمالا فضای پارلمان هم ملتهب‌تر خواهند کرد.
در این میان واکنش فعالان سیاسی متفاوت است برخی براین عقیده هستند که دولتی که مدعی است اختیارات محدودی دارد، حداقل می‌تواند از قدرت خارج شود، اما گروه دیگری بر این اعتقادند که این روال عادی یک مجلس تازه کار است و اتفاقات آینده به تندی شروع آن نخواهد بود.
دولت مسلوب الاختیار است
غلامرضا انصاری، عضو حزب اتحاد ملت در گفتگو با دیدارنیوز درباره نوع رفتار دولت با مجلس یازدهم، گفت: «تأثیر تشنج‌های مخرب سیاسی بر اوضاع اجتماعی واقتصادی کشور مثل آسیب‌های اجتماعی، نرخ رشد اقتصادی، درآمدسرانه مردم، نرخ بیکاری، نرخ تورم، شاخص رفاه اجتماعی، شاخص فلاکت و تأثیر فرآینده تحریم‌ها و پاندمی کرونا هر روز آثار زیانبار خود را عیان‌تر می‌نماید و هیچ دورنمائی از بهبود اوضاع به چشم نمی‌خورد، بنابراین باید برای برون رفت از این شرایط، منافع فردی و باندی را قربانی منافع ملی کرد و آشتی ملی و هم‌صدائی ملت با دولت را در اولویت برنامه قرار داد و با نگاه متعهدانه به وضعیت کشور با توده مردم که در رنج و مشقت و در عین حال مقاومت در مقابل پیش فعالان انقلابی که جز وحشت و نگرانی نسبت به آینده نمی‌افزایند، مقاومت کرد. باتوجه به این شرایط موجود، داستان‌های پیش آمده اخیر از بحث دولت فراتر است و در نهایت مردم و سرنوشت کشور را نشانه گرفته است.»
وی در ادامه اضافه کرد: «مجلسی که برآمده از نظارت استصوابی و پایگاه حداقلی مردمی است و بخشی از کمیسیون‌های تخصصی آن توسط افراد بدون تخصص و تجربه پر شده، حتی برخی از کمیسیون‌های آن داوطلبی برای عضویت حضور ندارد، نشان دهنده ترکیب شعارزده و پوپولیستی است که صرفا وارد مجلس شدند که این نهاد را تریبون شعار و جنجال آفرینی کنند. در حالی که تریبون مجلس یک تریبون ملی است و صدای آن نه تنها در داخل کشور بلکه در فراسوی مرز‌ها هم تاثیرگذار است.»
این نماینده سابق در خصوص حضور ظریف در مجلس یادآور شد: «روز یکشنبه اتفاق بسیار ناگوار و نامیمونی در مجلس افتاد و براساس پیش‌بینی‌ها خانه ملت به سمت تشنج‌آفرینی بدون فکر به عواقب خطرناک حوادث ثانوی آن پیش رفت، آن هم در شرایط فعلی که رژیم منحوس صهیونیستی به ایران چنگ و دندان نشان می‌دهد و ارتش خود را به حالت آمده باش درآورده و ادعای آتش‌سوزی‌ها در ماه اخیر را برعهده گرفته، آقای ظریف و سردار ملی شهید سلیمانی را دو روی یک سکه می‌دانند. در چنین اوضاعی از تریبون مجلس نماینده دیپلماسی کشور را با بدترین ادبیات مورد توهین و تحقیر قرار می‌دهند و رئیس‌جمهور را تهدید به استیضاح می‌کنند و با ۲۰۰ امضا برای سوال از او آماده می‌شوند.»
انصاری در این رابطه تاکید کرد: «در این شرایط یک جریان و کنش سیاسی رادیکال و دلواپس در کشور حاکم می‌شود به عنوان لبه دیگر قیچی می‌تواند امنیت ملی را دچار چالش کند. تهدیدات رژیم صهیونیستی و هم‌آوائی دلواپسانه با آن، دولت را هدف قرار دادند و این در شرایطی به وقع پیوسته که باید با یکدلی و یکپارچگی مشکلاتی که در حوزه اقتصادی و معیشت مردم اتفاق افتاده را در اولویت گذارند.»
وی دراین‌باره اظهار داشت: «قدر مسلم جلوی این حرکت تند گرفته خواهد شد، زیرا در صورتی که ادبیات فوق ادامه یابد با توجه به اوضاع داخلی و اتفاقاتی که در دی ماه ۹۶ یا آبان ۹۸ روی داد، می‌تواند بستر اجتماعی اعتراضات بسیار گسترده را فراهم سازد که در نتیجه آن امنیت ملی، فضای سیاسی و اجتماعی کشور دچار چالش جدی می‌شود، بنابراین امیدوارم شرایط کشور با توجه به بحران‌های داخلی و بین‌المللی با یک اصلاحات جدید ساختاری سازمان یابد که برای این کار نیاز است تا بستر کنشگران سیاسی و کسانی که دل در گرو توسعه کشور و مردم دارند، در بستر سیاسی و اجتماعی مهیا شود و شرایطی به وجود آید که در یک انتخابات آزاد آرایش سیاسی از حالت بسته و محدود فعلی به حالت آزاد با حضور تمام کنشگران سیاسی در راستای حل مشکلات داخلی کشور تغییر پیدا کند.»
این کنشگر سیاسی در این رابطه با اینکه دولت برای مدیریت شرایط موجود چه اقدامی باید انجام دهد، ابراز کرد: «مدیریت هیچ مجموعه‌ای بدون پذیرش قواعد از پیش مشخص به گونه‌ای اثربخش ممکن نیست. یکی از قواعد؛ تناسب میان اختیار و مسئولیت است. در پیدایش وضعیت هر مجموعه‌ای هر کس به اندازه اختیاری که برای تصمیم‌گیری دارد، مسئول است و باید پاسخگو باشد.»
وی در ادامه افزود: «شکی در ضعف دولت وجود ندارد چون مصلوب‌الاختیار است. حتی در حد معاون وزیر هم اجازه عزل و نصب ندارد. شخص رئیس‌جمهور در مجموعه کابینه خود نیز تنها مانده و هیچ صدای حمایتی از سیاست‌های اعلامی و دفاع از عملکرد او توسط اعضاء آن شنیده نمی‌شود. سکوت رئیس دولت هم در این شرایط جای سؤال جدی دارد، بنابراین در چنین شرایطی اولا: آقای رئیس جمهور باید موانع موجود بر سر راه خود را با قاطعیت بردارد و جدی‌تر مسائل را دنبال کند. ثانیا: در همین فرصت باقی مانده از حداقل اختیاراتش بهره برد و با یک تیم کارآمد در حوزه‌های اصلی اقدامات موثر در رابطه با اخذ اختیار، حل مشکلات را به ثمر نشاند. چنانچه با همین شرایط موجود یعنی سکوت و عدم بیان مشکلات و کرختی که در مجموعه اجرائی کشور مشاهده می‌شود، پیش روند روز به روز بر مشکلات افزوده خواهد شد و با توجه به اینکه تاب و توان مردم هم به حداقل رسیده شرایط خوبی را نمی‌توان برای آینده پیش‌بینی کرد.»
انصاری درخصوص واگذاری قدرت از سوی دولت بیان کرد: «آقای رئیس‌جمهور نماینده مردم است اگر اراده کند که باچالش‌ها مواجهه جدی صورت گیرد، باید ملت را در جریان موانع قرار دهد و با توجه به یک سال باقیمانده و عدم تحرک، قضاوت تاریخی آیندگان را در نظر گیرد، ولی چنانچه توان مقابله باکارشکنی‌ها و کاستی‌ها را نداشته باشد، صادقانه از قدرت کنار بکشد و مسئولیت ساماندهی انباشت ناکارآمدی‌های تاریخی را بر عهده اصحاب شعار و جریان مدعی حل مشکلات و تندرو اصولگرا قرار دهد تا در محک تجربه، کارآمدی‌شان را به ملت چشم انتظار اثبات کند که این کار یک گام به جلو خواهد بود.
مجلس و دولتی راهی جز هماهنگی با یکدیگر ندارند
ناصرایمانی، تحلیلگر اصولگرا در این رابطه که دولت برای مدیریت شرایط موجود چه اقدامی باید انجام دهد به دیدارنیوز گفت: «دولت با چالش جدی در این رابطه مواجه نیست. هر مجلس جدیدی که شروع به کار می‌کند یک دور تمام اعضا کابینه را برای اخذ گزارش به پارلمان می‌آورد و تک به تک وزرا باید به ارائه گزارش بپردازند که این مسئله معنای برخورد با دولت را نمی‌دهد.»
وی در ادامه اضافه کرد: «سوال از رئیس‌جمهور هم یک مسئله عادی است، در مجلس قبلی نیز این اتفاق روی داد و ایشان در مقام پاسخگویی برآمدند. مجلس جدید قاعدتا وقتی که اطلاعاتش نسبت به شرایط کشور و حوزه‌های وزارتخانه‌ها کامل نشود، به دنبال پرسش می‌رود و با سوالاتی که طرح می‌کند در راستای اداره کشور برمی‌آید، البته این توضیحات به معنای ایراد نداشتن خانه ملت نیست.»
این تحلیلگر اصولگرا در این خصوص اظهار داشت: «اتفاقات ناگواری در این میان هم می‌افتد، مانند آنچه که در مجلس در حین صحبت‌های آقای ظریف روی داد که آن هم برخورد‌های تند و ادبیات نامناسب توسط برخی از نمایندگان بود که به هر حال قابل قبول نیست. حتی اگر قصد نمایندگان این بوده که نظرات خود را مطرح سازند، باید با یک ادبیات محترمانه ضمن حفظ شخصیت طرف مقابل این کار را انجام دهند که متاسفانه توسط بخشی از نمایندگان این اتفاق نیفتاد.»
ایمانی درباره راهکار دولت جهت برخورد با فشار‌های مجلس تصریح کرد: «هیچ راهکاری جز همکاری و هماهنگی با مجلس و ارائه اطمینان خاطر به نمایندگان که دولت به وظایف خود عمل می‌کند، وجود ندارد. کاستی‌هایی ممکن است در این زمینه وجود داشته باشد، اما مجلس باید از دولت راهکار بخواهد.»
وی در پایان افزود: «نه برنامه مجلس است که دولت را دچار مشکلات جدی کند و نه دولت قاعدتا می‌خواهد که با مجلس برخورد کند، مسیر آن‌ها الزاما باید هماهنگ باشد.»
