ویروس کرونا برگی دیگر از کتاب قطور عدم شفافیت را ورق زد

دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: شاید فکر می‌کردیم بعد از عملکرد فاجعه آمیز در نحوه اطلاع‌رسانی سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین، بار دیگر با چنین بحرانی در سطح کشور روبرو نشویم. روز‌ها قبل از برگزاری انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، بحث ورود و شیوع ویروس کرونا در کشور مطرح بود و انتشار آن در سطح جهان، این خطر را برای همگان آشکار می‌کرد که باید مراقبت و پیشگیری کرد. مردم این خطر را حس کردند و رسانه‌ها هم تا حدودی به آن پرداختند، ولی این بیم همواره طی یک ماه اخیر وجود داشت که ممکن است مسئولان بهداشتی کشور برای کم رنگ شدن اثر کرونا بر مشارکت مردم، از پرداختن به آن سر باز بزنند. این گمانه بعد از مشاهده اولین مبتلایان به ویروس کرونا و مرگ تعدادی از آن‌ها در واپسین روز‌های مانده تا روز برگزاری انتخابات، واقعی‌تر شد و دقیقا بعد از پایان رای گیری بود که شیوع کرونا در ایران به خبر اصلی و اول کشور تبدیل شد.

به‌رغم اطلاع رسانی مسئولان بهداشتی کشور و اعلام مرتب آمار فوت‌شدگان و مبتلایان به این ویروس، اما شایعاتی هم پیرامون آن از این حیث که نمی‌توان به آمار ارائه شده رسمی، اعتماد کرد وجود داشت. شبکه‌های اجتماعی و افراد مطلع؛ به خصوص پزشکانی که به صورت مستقیم با این موضوع درگیر و در ارتباط بودند، اطلاعاتی را منتشر کردند که هم موضوع عدم اعتماد به نهاد‌های رسمی را گوشزد می‌کرد و هم موجبات نگرانی بیش از پیش مردم را فراهم کرد.

در ساعات پایانی روز یکشنبه بود که یک فایل صوتی که حاوی صحبت‌های فردی بود که خود را از پزشکان بیمارستان مسیح دانشوری تحت مدیریت علی‌اکبر ولایتی معرفی می‌کرد در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد و گوینده خبر از اپیدمی شدن ویروس کرونا در کشور می‌داد. وی تاکید کرد که طی هفته گذشته در بیمارستان مسیح دانشوری بوده و با وجودی که مسئولان، خبری مبنی بر بیمار کرونایی در آن بیمارستان به مردم نداده بودند، اما بیش از ۱۰ نفر در آنجا قرنطینه شده اند.

اما بحران شفافیت و تکرار معضل پاسخگویی، زمانی رنگ و بوی جدی به خود گرفت که ظهر امروز (دوشنبه)، احمد امیری‌فراهانی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد تاکنون بیش از ۵۰ نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در شهر قم فوت کرده اند؛ این در حالی است که آمار رسمی فوت‎‌شدگان آن شهر، کمتر از انگشتان دو دست اعلام شده است.

تناقض های آماری؛ این بار با موضوع کرونا

احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم روز دوشنبه ۵ اسفند علاوه بر اعلام فوت پنجاه نفر در قم، افشا کرد که سه هفته است کرونا به قم آمده و این موضوع دیر اعلام شده و زمان فوت برخی افراد مشکوک به کرونا ۲۴ بهمن بوده است. او همچنین خواستار قرنطینه شدن شهر قم شد و گفت: روزانه ۱۰ نفر در قم از بین می‌روند.
 
امیرآبادی همچنین گفت از ۵۰ نفری که در قم فوت کرده‌اند، ۳۲ نفر در محل قرنطینه جان باختند و جواب آزمایش دو نفر از کودکان هم در این شهر مثبت بوده است.
 
ساعتی پس از انتشار گفته‌های نماینده قم در مجلس، دو مقام دولتی، آمار دیگری درباره مبتلایان به ویروس کرونا ارائه کردند. ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت که به همراه علی ربیعی سخنگوی دولت در نشست خبری شرکت کرده بود، شمار جان‌باختگان بر اثر کرونا را ۱۲ نفر و تعداد مبتلایان به این ویروس در ایران را ۵۹ الی ۶۱ نفر اعلام کرد. حریرچی همچنین گفت: حتی اگر آمار فوت‌شدگان، نصف رقم اعلامی امیرآبادی‌فراهانی هم باشد، استعفا خواهد داد.
 

در پی تکذیبیه معاون وزیر بهداشت، احمد امیری‌فراهانی نماینده قم اعلام کرد اسامی فوتی‌های قم را به معاون وزیر بهداشت داده و منتظر استعفای اوست.

کیانوش جهان‌پور رئیس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت نیز شمار مبتلایان به ویروس کرونا را تا پیش از ظهر امروز، ۶۴ نفر اعلام کرد و گفت از ۱۸ مورد جدید، «هشت نفر در استان قم، یک مورد در استان همدان، سه مورد در تهران، دو مورد در مرکزی، دو مورد در استان اصفهان و دو نفر در گیلان» شناسایی شدند.

همچنین امروز پس از جلسه غیرعلنی مجلس با حضور سعید نمکی وزیر بهداشت، اسدالله عباسی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس، به خبرنگاران گفت طبق گزارش وزیر بهداشت «در کل کشور تقریبا ۴۷ نفر به کرونا مبتلا شدند و متأسفانه ۱۲ نفر تا امروز بر اثر این بیماری فوت کردند. این در حالی است که مقام‌های وزارت بهداشت، یک روز پیش‌تر شمار قربانیان را ۸ تن و تعداد مبتلایان را ۴۳ نفر اعلام کرده بودند.
 
 
دیروز رسانه‌ها گزارش دادند محمدرضا قدیر رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم نیز در قرنطینه قرار گرفته است. امیرآبادی فراهانی در توئیترش نوشته بود که آزمایش ویروس کرونای آقای قدیر «مثبت» اعلام شده است.

 
زیست در بحران‌های خودساخته همچنان ادامه دارد

 
اخبار شیوع ویروس کرونا در ایران و بحران پاسخگویی، شفافیت و همچنین بی‌اعتمادی به مسئولان، زیان‌های دیگری را هم متوجه کشور کرده است. از جمله بحران کمبود امکانات پیش‌گیری، قرنطینه و درمان مانند ماسک و کمبود دستگاه‌های شناسایی موارد مشکوک، صدور ویروس به خارج توسط مسافران ایرانی،  بسته شدن مرز‌های کشور‌های همسایه به روی ایرانیان و تعطیلی مراکز اقتصادی و آموزشی کشور.
 
چرا مسئولان امر تا این اندازه از شفافیت می‌ترسند و با وجودی که می‌دانند بالاخره حقیقت مشخص می شود ـ همانند سرپوش گذاشتن بر دلیل سقوط هواپیمای اوکراینی ـ اما باز هم عدم شفافیت و بی صداقتی را سرلوحه کار خود قرار می دهند. به نظر می رسد بحران عدم پاسخگویی و عدم شفافیت در موضوع ویروس کرونا، حکایت از یک اپیدمی دارد و روز به روز، شکاف اعتماد عمومی را بیشتر می کند.