دیدارنیوز ـ بر اساس داده‌های مرکز ملی آمار ایران حدود ۱۰ میلیون دختر در کشور زندگی می‌کنند، دخترانی که به نسبت پسران، با وجود پیشی در عرصه آموزش عالی، به دلیل وجود «سقف شیشه‌ای» با چالش‌های جدی در حوزه اشتغال روبه‌رو هستند. این دختران همچنین مشکلاتی را در عرصه آموزش نیز تجربه می‌کنند از سهمیه‌های مختلف حضور زنان و مردان در دانشگاه‌ها گرفته تا ممانعت از ورود آنها به برخی رشته‌های خاص.
شرایط یکسان اشتغال عدالت جنسیتی نیست
یک پژوهشگر حوزه زنان گفت: سیاست‌های فرادستی عدالت جنسیتی و تبیین آن به این معنا نیست که شرایط یکسان برای زنان و مردان در ایجاد اشتغال فراهم کنیم، بلکه باید با توجه به مسائل مختلف جامعه، شایستگی افراد، خصوصیات روحی و روانی، علایق و سلایق آنها، پست‌های مختلف را برای زنان و مردان فعال کنیم. مرضیه ابراهیمی با بیان اینکه با توجه به تغییرات ایجاد شده در جامعه و افزایش میزان تحصیلات دانشگاهی زنان باید برای اشتغال آنها سیاست گذاری‌های مناسب داشته باشیم، اظهار کرد: آنچه در این سیاست‌ها مهم است این است که با توجه به ساختار فرهنگی جامعه خود زن را در خانواده ببینیم و با توجه به اینکه در جامعه ما وظیفه تامین معاش و نفقه بر عهده مردان است، برنامه ریزی کنیم.
او افزود: سیاست‌های فرادستی عدالت جنسیتی و تبیین آن به این معنا نیست که شرایط یکسان برای زنان و مردان در ایجاد اشتغال فراهم کنیم، بلکه باید با توجه به مسائل مختلف جامعه، شایستگی افراد، خصوصیات‌روحی و روانی، علایق و سلایق آنها پست‌های مختلف را برای زنان و مردان فعال کنیم. ابراهیمی اضافه کرد: آنچه در حوزه اجرا مشاهده می‌شود این است که مساله اشتغال زنان بدون توجه به مسائل مختلف فرهنگی مطرح می‌شود و برخی رویکرد منفی صرف و برخی رویکرد مثبت صرف نسبت به آن دارند. او با بیان اینکه قوانین تسهیل کننده کار زنان باید مورد بازبینی قرار گیرد، خاطر‌نشان کرد: علاوه بر انجام تحولات در حوزه سیاست گذاری، زنان برای هماهنگ کردن محیط کار و خانواده نیازمند آموزش مهارت‌های بیشتری هستند که باید به آن توجه شود و در آموزش‌های ضمن خدمت این مسائل دیده شود.
کاهش تمایل دختران دبیرستانی به ادامه تحصیل
یک کارشناس آموزش گفت تعداد شرکت کننده‌های کنکور امسال یک میلیون و 11 هزار و 360 نفر بود که از این تعداد، 599 هزار و 121 نفر زن هستند که سهم 59 درصدی شرکت کنندگان را به خود اختصاص داده‌اند. این آمار چندان آمار عجیبی نیست، چرا که سال‌ها است شاهد هستیم تعداد شرکت کنندگان زن از مردان بیشتر است. به دنبال آن درهای دانشگاه به روی زنان باز می‌شود و در نهایت با مدرکی در دست روانه بازار کار می‌شوند، بازاری که اکثر ظرفیت‌ها و جایگاه‌ها به مردان اختصاص یافته است. آخرین آمارها نشانگر این است که نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران 17 درصد است و 83 درصد از زنان ایران در سن کار غیرفعال هستند. این آمار زنگ خطری است برای آسیب‌هایی که نه تنها حادث شده است، بلکه عواقب آن دامنگیر کل اعضای جامعه می‌شود. مهدی بهلولی درباره تاثیر نبود ظرفیت کافی بازار کار بر زنان تحصیل کرده گفت: ادامه این شرایط بر روحیه؛ امید و انگیزه دانشجویان دختر اثر می‌گذارد.
زمانی دختران واقعا درس می‌خواندند و انگیزه و اشتیاق آنها برای رشد تحصیلی و دریافت مدارج عالی تحصیلی کاملا حس می‌شد، چرا که تصور می‌کردند با این رشد علیه تبعیض‌هایی که طی سال‌ها به ناحق علیه آنها روا شده است، مقابله می‌کنند و سدی را از سر راه پیشرفت خود در جامعه بر می‌دارند، اما با گذشت زمان و وقتی که دانشجویان دختر مشاهده کردند در قبال مدرک تحصیلی قرار نیست صاحب شغل و درآمد مناسب با مدرک خود شوند، تدریجا از شوق تحصیل عالی داشتن آنها کاسته شد.
در حال‌حاضر جامعه با دختران دبیرستانی ناامید از تحصیل مواجه است که آمار این دانش آموزان هر سال هم بیشتر می‌شود، آمار خطرناکی که نشات گرفته از نبود بستر کافی کار بعد از دریافت مدرک در روند تحصیلی دختران دبیرستانی بوده است. به عینه شاهد کاهش راندمان‌تحصیلی آنها هستیم که این موجب می‌شود، دانش‌آموزان و دانشجویان زن دیگر مانند سابق رغبتی به یادگیری کاربردی دروس نداشته باشند، در نتیجه مدرک تحصیلی آنها برایشان چندان کاربردی ندارد، چرا که پشت این مدرک تحصیلی، یادگیری کاربردی وجود ندارد او در ادامه افزود: البته باید گفت هنوز هم تحصیلات می‌تواند قدم بزرگی در رفع تحمیل‌ها و عقب‌افتادگی‌ها برای این قشر جامعه باشد، اما به تدریج ما شاهد کمتر شدن اثربخشی تحصیلات در راه حذف موانع پیش‌رو رشد زنان هستیم.نکته مهم این است که اصولا آموزش‌های رایج در کشور ما اصولی و کیفی نیست و نه تنها مدرک زنان بلکه مدرک مردان هم چندان کاربردی ندارد، چون در معرض آموزش‌های کاربردی و مفید قرار نگرفته‌اند. بهلولی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود نبود بازار‌کار برای زنان همچنان صدرنشین آمار داوطلبان کنکور زنان هستند، گفت: آموزش هنوز در بین خانواده‌های ایرانی ارزش محسوب می‌شود.
تجرد قطعی بیش از یک میلیون دختر
یک استاد دانشگاه و جمعیت شناس با اشاره به جمعیت ۱۰ میلیون نفری دختران در کشور گفت: جمعیت دختران نسبت به پسران تفاوت چندانی ندارد و تنها ۲۰۰ هزار نفر کمتر از پسران است. شهلا کاظمی‌پور ضمن تاکید بر کاهش باروری در دهه اخیر، تعداد دختران ۲۵ تا ۲۹ سال را چهار میلیون نفر، ۲۰ تا ۲۴ ساله را سه میلیون و ۱۵۵ هزار نفر و ۱۵ تا ۱۹ ساله را نیز دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اعلام کرد که سیر کاهنده‌ای را نشان می‌دهد. او همچنین درباره میزان تحصیلات دختران ایرانی با بیان اینکه بیش از ۵٠ درصد زنان دارای تحصیلات عالی در جستجوی کار هستند گفت: بیش از یک میلیون نفر از دختران بالای ٣۵ سال به تجرد قطعی رسیده‌اند. این جمعیت شناس با بیان اینکه جمعیت دختران متولد پنج ساله دوم دهه ۶۰، چهار میلیون نفر است، افزود: تعداد دختران متولد در پنج ساله نخست دهه ۷۰، حدود سه میلیون نفر و متولد پنج ساله دوم این دهه به دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر می‌رسد.
او با اشاره به میزان تحصیلات آموزش عالی برای دختران گفت: در دو رده سنی ۲۰ تا ۲۴ سال و ۲۵ تا ۲۹ سال بیش از ۴۰ درصد دختران دارای تحصیلات عالی هستند؛ این در حالی است که این رقم برای پسرها در رده سنی ۲۰ تا ۲۴ سال نزدیک به ۳۹ درصد و در سنین ۲۵ تا ۲۹ سال نزدیک به ۳۵ درصد است. کاظمی‌پور با اشاره به اینکه در رده سنی ۳۰ تا ۳۴ سال که مربوط به دختران متولد نیمه اول دهه ۶۰ هستند، هنوز ۶۴۵ هزار دختر مجرد وجود دارد که در میان آنها شانس ازدواج به حداقل رسیده است. این ارقام نشان می‌دهد دخترانی که به سن تجرد قطعی رسیده‌اند شانس و فرصت ازدواج آنها به حداقل می‌رسد و بیش از یک میلیون‌نفر از دختران بالای ۳۵ سال به سن تجرد قطعی رسیده‌اند و فرصت ازدواج برای آنها به حداقل رسیده است.
منبع: آرمان/۲۴ تیر ۹۷
