دره فرحزاد بر سر ساکنینش خراب شد!

دیدارنیوز ـ مرضیه حسینی: فرحزاد، نامی است که برای اهالی تهران تداعی کننده گردش‌های شبانه، خنکای نسیمی خوش از میان درختان بلند، باغچه رستوران‌های زیبا و مسیر پیاده روی امام زاده داوود است. روستایی قدیمی که با داشتن جاذبه‌های گردشگری به یکی از تفرجگاه‌های تهران تبدیل شده است. این محله خوش آب و هوا در دهه‌های گذشته تا به حال به دلیل داشتن توتستان‌های پربار، به ویژه در تابستان محل گذر مسافران و رهگذران و اهالی شهر بوده و هست. این بافت تاریخی و گردشگری زیبا، اما با توسعه شهر تهران به مرور تغییر یافت و فرحزاد به صورت محله‌ای از شهر تهران درآمد. این توسعه نامتوازن تاثیر دیگری نیز بر فرحزاد گذاشت، مهاجرت نیروی کار سبب شد اقوام و گروه‌های مختلف از سراسر ایران و کشور‌های همسایه به فرحزاد آمده و در کنار ساکنین قدیمی اسکان پیدا کردند.

 

در این میان اما دره فرحزاد حکایت دیگری دارد و کمتر کسی است که با شنیدن نامش به یاد قاچاقچیان و مواد فروشان، کارتن خواب‌ها و معتادان نیفتد. تجمع این افراد در طول سالیان گذشته و ساختن آلونک‌ها و اقامت گاه‌های غیررسمی و اماکن مصرف و فروش مواد مخدر، دره فرحزاد را به یکی از کانون‌های آسیب تبدیل کرده و نارضایتی اهالی را برانگیخته است.

 

 

 

 

در طول چند سال اخیر دره فرحزاد بار‌ها توسط ارگان‌های مختلف پاکسازی شده و معتادان و فروشندگان مواد وادار به ترک دره شده اند، اما این اقدام اثر چندانی نداشته و معتادان مجددا به دره بازمی گشتند. دیروز اما دولت با مشارکت نهادهایی چون پلیس پیشگیری پایتخت، پلیس تهران بزرگ، منابع طبیعی و شهرداری، دست به اقدامی جدی‌تر برای پاکسازی دره فرحزاد زد.

مصوب شده است که با همکاری ارگان‌های مربوطه، دره فرحزاد به پارک و بوستانی بزرگ جهت تفریح و پیاده روی شهروندان تبدیل شود. در پی اتخاذ این تصمیم و در یک حرکت ناگهانی، دره فرحزاد به محل تجمع بیل‌های مکانیکی و مامورین نیروی انتظامی تبدیل شد. آلونک ها تخریب و بسیاری از درختان قطع شد، ساکنین دره؛ اعم از کارتن خواب ها، مهاجرین بدون سرپناه و معتادان که از تصمیم نهاد‌های دولتی مطلع نبودند نیز غافلگیر شده و با حمله مامورین، اقدام به فرار کردند، اما بسیاری از آن‌ها دستگیر و روانه کمپ‌های اجباری شدند.

 

 

 

استفاده از جاذبه‌های گردشگری دره فرحزاد و تامین امنیت برای ساکنین، ضرورتی است انکار ناپذیر، اما پرسش اینجاست که با دست زدن به اقدامات چکشی در خصوص معتادان به اصطلاح متجاهر و دستگیر کردن و به زندان انداختن آن‌ها تحت عنوان پاکسازی و بهینه سازی یک محل خاص، می‌توان مشکل تجمع این افراد در منطقه و محله را حل کرد؟ آیا با تخربب آلونک‌ها و زاغه‌های معتادان؛ بدون انجام کار کارشناسی و در فقدان زمینه سازی برای سامان دهی این معتادان، تجربه خاک سفید در سال ۷۹ تکرار نخواهد شد؟ آیا معتادان و قاچاقچیان در سایر محله‌های اطراف و در میان مردم پخش نخواهند شد؟

چند شاهد عینی اذعان کرده اند که هنگام تخریب آلونک‌ها و زاغه‌های معتادان، تعدادی درخت نیز قطع شده و قسمتی از املاک مردم هم خراب شده است. همچنین در میان ساکنین دره که فرار کرده و آلونک هایشان خراب شده، خانواده هم وجود داشته که فراری و یا آواره شده اند.

 

 

در همین خصوص، زهیر ابراهیم‌زاده رئیس اداره خدمات رفاه اجتماعی شهرداری منطقه ۲ در پاسخ به ادعای حضور خانواده در دره فرحزاد و قطه درختان به دیدارنیوز گفت: «چنین اظهاراتی درست نیست، اولا هیچ درختی در مسیر تخریب قطع نشده و همچنین در میان ساکنین دره، خانواده مهاجر و غیر از آن وجود نداشته است. ملک یا باغ مردم نیز مورد تعرض قرار نگرفته است. البته اگر در ادامه پروژه ساخت بوستان، ملک یا باغی مانع کار شود شهرداری با صاحب آن مذاکره خواهد کرد.»

ابراهیم زاده در پاسخ به این سوال که روند کار قرار است به چه شکل باشد و چه تضمینی وجود دارد که معتادان به این منطقه بازنگردند گفت: «هدف پرژه در ابتدا ساخت یک اکوپارک با همکاری «آفا» است؛ به این معنی که قرار است حالت سنتی فضا باقی بماند و پارک و فضای ساخته شده حالت رستورانی به خود نگیرد و همچنین قرار نیست مداخله جدی در زمینه راه سازی و اقدامات این چنینی انجام شود. هدف صرفا ایمن سازی و بهینه سازی فضاست. در خصوص بازگشت معتادان نیز مقرر است نیرو‌های نظامی و پلیس امنیت، دائم حضور داشته باشند. همچنین کمپ‌های بلند مدت ۳ تا ۹ ماهه برای معتادان دستگیر شده در نظر گرفته شده است و پس از طی این مدت مراکز بهاران ما فعال شده و کار بازپروری و مهارت افراد پاکسازی شده را انجام می‌دهند.»

 

 

 

 

 

علی رغم اطمینان خاطر مسئولین از اینکه استقرار پلیس مانع بازگشت آسیب به منطقه خواهد شد تجربه پارک هرندی نشان می‌دهد که پاکسازی به این شکل و بدون انجام اقدامات ساختاری و اساسی، شاید کانون آسیب را با پاک کردن صورت مساله از بین ببرد، اما بر دامنه آن خواهد افزود. در خصوص پارک هرندی پس از چند نوبت پاکسازی و فرستادن معتادان به کمپ‌های اجباری و متعاقب آن استقرار نیرو‌های پلیس در قالب کانکس‌های متعدد، چهره پارک تغییر یافت، معتادان اما به درون مردم رفته و در بازار و کوچه و خیابان پخش شدند؛ آنچنان که به گفته ساکنین محله‌های اطراف هرندی، امنیت از آن‌ها سلب شده و حتی نزدیک درب خانه هایشان نیز معتادان در حال مصرف مواد مخدر هستند.