از لحاظ ساختاری این احتمال وجود دارد که سعد حریری نخست وزیر بعدی لبنان باشد، چون در ساختار موجود، نخست وزیر باید از اهل تسنن لبنان باشد و همچنین حزب المستقبل به رهبری سعد حریری بزرگترین فراکسیون سنی‌های پارلمان است. از لحاظ سیاسی و اجتماعی سعد حریری رهبر مناسبی برای قوه مجریه نیست، چون مردم علیه فساد قیام کردند و چهره‌های فاسدی که به آن‌ها آشکارا اشاره می‌شود یکی آقای حریری است. میقاتی، سمیر جعجع، ولید جنبلاط و تعداد زیادی از افراد کابینه نیز از جمله کسانی هستند که مردم آن‌ها را به فساد متهم کردند. آقای عون رئیس جمهور لبنان هم اعلام کرد لبنان دولتی پاکدست می‌خواهد لذا اگر قرار بر توجه به اعتراضات باشد قاعدتا حریری نخست وزیر آینده لبنان نخواهد بود.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: لبنان در روز‌هایی که گذشت دستخوش تحولاتی شد که منجر به استعفای نخست وزیر آن کشور شد. اکنون بعد از استعفای سعد حریری باید منتظر تعیین نخست وزیر و شروع به کار دولت جدید لبنان بود، ولی با توجه به شناختی که از معادلات حاکم بر لبنان وجود دارد پیش بینی نام نخست وزیر بعدی لبنان تا حدودی سخت است.
در فرایند وقوع رخدادهای اخیر، مسیحیان از اولین گروه‌هایی بودند که وزرای خود را از کابینه بیرون کشیدند و شاید دلیل اصلی سقوط دولت سعد حریری این عامل بود. به نظر می‌رسد در حال حاضر معادلات قدیمی بر سپهر سیاسی لبنان حاکم نیست و دو جریان ۱۴ و ۸ مارس نقش سنتی خود را نمی توانند همانند گذشته ایفا کنند. در این میان برخی گروه‌ها هم ساز خود را می‌زنند و تعاریف مستقل و جدیدی برای خود قائلند. البته حزب‌الله همیشه در این مواقع نقش اساسی در لبنان داشته است و گویا در حال حاضر نیز همه راه‌ها به دشت بقاع، بعلبک و صیدا ختم می‌شود.
کمتر از یک هفته قبل، سعد حریری نخست‌وزیر سابق لبنان از سمت خود استعفا کرد. وی پیش از تسلیم استعفانامه خود و دولتش به میشل عون رئیس جمهوری لبنان گفت که توانایی حل بحران اخیر کشور را ندارد و به بن‌بست رسیده است. اکنون پرسش این است که پس از استعفای او چه پیش خواهد آمد و آیا نخست وزیر جدید، توانایی حل مسائل موجود را دارد یا خیر؟
حسین رویوران کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این پرسش که آینده سیاسی لبنان را پس از استعفای سعد حریری چگونه ارزیابی می‌کنید، به دیدارنیوز گفت: تا زمانی که ساختار سیاسی لبنان تغییر نکند، انتظار هرگونه دگرگونی جدی در این کشور نمی‌تواند مصداق داشته باشد. نظام حاکم در این کشور، نظامی طایفه‌ای و پارلمانی است. مجلس لبنان ۱۲۸ نماینده دارد که به صورت ۵۰ درصدی بین مسیحی و مسلمان تقسیم شده است و از طرفی یک تقسیم هم در سهم مسلمانان بین شیعه و سنی صورت می‌گیرد که شامل شیعه، سنی، دوزی و علوی است. ۵۰ درصد سهم مسیحیان نیز بین ۱۴ گروه تقسیم شده است؛ لذا در سایه چنین مسئله‌ای احتمال حل بحران خیلی ضعیف است. ممکن است دولت انتقالی شکل بگیرد، اما نهایتا این ساختار باید تغییر پیدا کند، چون معترضان و تظاهرکنندگان، فساد را هدف گرفتند که همه گروه‌های حاکم در لبنان در این فساد شریکند، بنابراین مادامی که معادلات قومی بر این کشور حاکم باشد فساد وجود دارد و تا فساد هست اعتراض نیز هست.
وی افزود: هر دولتی تشکیل شود باید از پارلمان لبنان رای اعتماد بگیرد. همه احزاب در مجلس حضور دارند و این‌ها معلوم نیست به چه کسی رای بدهند، به همین دلیل اینکه فکر کنیم به زودی حکومتی تکنوکرات کاملا مستقل از احزاب در لبنان حاکم شود قابل تصور نیست. کسانی که از کابینه خارج شده اند خاستگاه حزبی دارند که به یک دولت تکراری رای نخواهند داد. چیزی که در لبنان قابل تصور است این است که یک حکومت انتقالی نسبتا پاکدست تشکیل شود که بتواند زمینه را برای تغییرات بنیادین آماده کند به این معنا که در لبنان تقسیمات طایفه‌ای از بین برود و نظام سیاسی جدیدی بر اساس هر شهروند یک رأی، پایه گذاری شود، بدون اینکه به تعلقات قومی و مذهبی آن‌ها توجه شود.
رویوران در پاسخ به این پرسش که آیا همچنان معادلاتی مانند ائتلاف ۱۴ و ۸ مارس بر روند سیاسی لبنان تاثیرگذار هستند گفت: تا زمانی که این ساختار هست این معادلات هم هست، ولی اگر در چهارچوب نقشه راهی که مردم مطرح کردند حرکت کنند تمام معادلات فعلی به هم خواهد خورد و لبنان شاهد رویکرد و معادلات جدیدی خواهد شد.
وی درباره نقش ایران و حزب‌الله در آینده سیاسی لبنان اظهار کرد: اگر واقعا تحولات ساختاری در لبنان رخ دهد، تصور می‌کنم نقش ایران در این کشور قوی‌تر خواهد بود، چراکه در حال حاضر محدودیت‌هایی وجود دارد. شیعه ۳۶ درصد از جمعیت را داراست، سنی ۳۲ درصد و مسیحیان فقط ۲۶ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند، این در حالی است که ۵۰ درصد مدیریت کشور در دست مسیحیان بوده و از امور نظامی گرفته تا استخدامی در اختیار مسیحیان است. آزاد شدن این نظام از قید طایفه گری می‌تواند نظام جدیدی را به وجود آورد که حزب‌الله نقش بزرگتری ایفا خواهد کرد. کسانی که در اعتراضات اخیر حضور داشتند، مثل ولید جنبلاط و سمیر جعجع با تغییرات ساختاری موافق نیستند، چون در تغییرات ساختاری کاملا خارج از قدرت قرار می‌گیرند.
این کارشناس منطقه غرب آسیا خاطرنشان کرد: آمریکا، اروپا و حامیان بین المللی مسیحیان تاکنون نتوانستند مانع بسیاری از تحولات در لبنان شوند. حزب‌الله و متحدینش قدرت اول در لبنان هستند؛ از رئیس جمهور گرفته تا جریان ملی آزاد لبنان به رهبری جبران باسیل. هر چند در اعتراضات هفته‌های اخیر در لبنان بین حزب الله و این جریان چالش لفظی صورت گرفت، ولی هنوز متحدان مهمی هستند. در آینده حزب الله نقش مهمی خواهد داشت و به عنوان قدرت برتر در تغییر و عدم تغییر ساختار لبنان باقی خواهد ماند.
وی ادامه داد: بحثی که در لبنان وجود دارد این است که به جای اینکه چندین حوزه انتخابیه برای اقوام، مذاهب و احزاب وجود داشته باشد باید لبنان به یک حوزه انتخابیه تبدیل شود و افراد در سطح ملی مطرح شوند و نه منطقه‌ای و همگی بر اساس رأی وارد پارلمان شوند. در چنین شرایطی ائتلاف‌هایی که بتوانند لیست خود را جامع کنند موفق می‌شوند. مثلا حزب الله با بخشی از سنی‌ها و مسیحیان در ائتلافی قرار گیرند و در آن لیست، این اقوام حضور داشته باشند، در چنین حالتی همه به آن لیستی رای می‌دهند که اولا مورد توافق است دوما ملی است و از این طریق بیشترین آرا را کسب کرده و بدینگونه سرنوشت دولت در لبنان را رقم زنند.
رویوران گفت: در حال حاضر معادلات سیاسی لبنان بر اساس هم پیمانی است، در آینده هم بر همین اساس است با یک تفاوت، اینکه شرایط آزادتر و با جنبه و رویکرد ملی تری را ترسیم کنند که رضایت معترضات را به طور نسبی جلب کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال انتخابات زود هنگام در لبنان وجود دارد، عنوان کرد: چنین چیزی محتمل نیست، چون بعد از آخرین انتخابات پارلمانی حدود ۹ ماه طول کشید تا دولت لبنان مستقر شود و در حال حاضر دولت لبنان ورشکسته مالی است و ۲۰ میلیارد دلار بدهی دارد، از طرفی اعتراضات اخیر تا حدی اقتصاد لبنان را را فلج کرده است؛ لذا تصور من بر این است که فشار داخلی برای به سرانجام رسیدن این موضوع زیاد است و به احتمال فراوان، مردم به زندگی خود برگردند و دولت متعهد شود که تغییرات را آرام و در یک فرایند زمانی قابل قبولی پیگیری کند.
این کارشناس مسائل منطقه غرب آسیا در پاسخ به پرسشی مبنی بر احتمال انتخاب مجدد سعد حریری برای نخست وزیری لبنان گفت: از لحاظ ساختاری این احتمال وجود دارد که سعد حریری نخست وزیر بعدی لبنان باشد، چون در ساختار موجود، نخست وزیر باید از اهل تسنن لبنان باشد و همچنین حزب المستقبل به رهبری سعد حریری بزرگترین فراکسیون سنی‌های پارلمان است. از لحاظ سیاسی و اجتماعی سعد حریری رهبر مناسبی برای قوه مجریه نیست، چون مردم علیه فساد قیام کردند و چهره‌های فاسدی که به آن‌ها آشکارا اشاره می‌شود یکی آقای حریری است. میقاتی، سمیر جعجع، ولید جنبلاط و تعداد زیادی از افراد کابینه نیز از جمله کسانی هستند که مردم آن‌ها را به فساد متهم کردند. آقای عون رئیس جمهور لبنان هم اعلام کرد لبنان دولتی پاکدست می‌خواهد لذا اگر قرار بر توجه به اعتراضات باشد قاعدتا حریری نخست وزیر آینده لبنان نخواهد بود.
