بارش‌های خوب بهاری حریف کمبود آب نمی‌شود

دیدارنیوز ـ «احد وظیفه» مدیر کل پیش‌بینی سازمان هواشناسی در گفت‌و‌گو با «ایران» افزود: بررسی میزان بارش در کل کشور از اول مهر ماه سال 96 (شروع سال آبی جاری) تا 22 خرداد ماه جاری نشان می‌دهد که در این بازه زمانی 161.8 میلیمتر باران باریده در حالی که این میزان در مدت مشابه سال آبی گذشته (اول مهر 95 تا 22 خرداد 96) معادل 207.5 میلیمتر بوده که تفاوت قابل تأملی است و حاکی از کمبود شدید بارش‌هاست.

به‌گفته وی در کشور ما معمولاً در یک سال آبی (12 ماه کامل از مهر تا مهر سال بعد از آن) به‌طور میانگین 230میلیمتر باران می‌بارد که در سال آبی گذشته که سال خوب بارشی هم بود در نهایت 220 میلیمتر بارش داشتیم و با توجه به اینکه حدود سه ماه تا پایان سال آبی جاری داریم که آنهم سه ماه تابستان است به‌نظر نمی‌رسد به این میزان برسیم.

وی تأکید کرد: باید به این نکته توجه کنیم که کمبود بارش‌ها در استان‌هایی که جزو مناطق پر بارش کشورمان به‌شمار می‌روند بیشتر بوده و محسوس‌تر است، به‌عنوان مثال چهارمحال و بختیاری که از سرچشمه‌های زاینده رود است و بخشی از آب شرب استان‌های اصفهان و یزد را تأمین می‌کند در سال آبی جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال قبل 42درصد و نسبت به میانگین بلند مدت 46 در صد کاهش بارش داشته است.

این استان در یکسال کامل آبی به‌طور میانگین باید 580 میلیمتر بارش داشته باشد که کاهش 42 درصدی برای این استان خیلی زیاد است.

وظیفه افزود: پس وضعیت چهارمحال و بختیاری نسبت به خراسان جنوبی که میانگین بارندگی آن 110 میلیمتر است و امسال نسبت به‌مدت مشابه سال قبل با کمبود 22 درصدی روبه‌رو است خیلی فرق دارد و نباید استان‌های کم بارش و پربارش را با هم مقایسه کرد.

شاید شما هم علاقه‌مند هستید تا بدانید، علت افزایش مناسب بارش‌ها در بهار امسال چه بوده که در این خصوص «پژوهشکده اقلیم شناسی» در تحلیلی پیرامون این مسأله گزارش جالبی ارائه کرده است. بر این اساس، وجود پدیده «بلاکینگ» در فصل بهار روی اروپا موجب شکسته شدن جریان‌های غربی و تغییر مسیر آنها به سوی جنوب اروپا شد و با عبور از روی ایران و خاورمیانه باعث افزایش بارش در چند ماه گذشته شده است. امسال این اتفاق در بهار رخ داده، اما در برخی از سال‌ها این اتفاق در فصول سرد رخ می‌داد و موجب افزایش نزولات در زمستان و پاییز می‌شود.

گفتنی است، بلاکینگ پدیده‌ای جوی است که موجب می‌شود تا در مسیر حرکت جریان‌های غربی، مانع ایجاد شده و مسیر اصلی آنها از حالت غربی به سمت شمال یا جنوب تغییر یابد. این پدیده را «بندال» (به دلیل بندآمدن جریان‌های غربی) نیز می‌گویند.

این گزارش می‌افزاید: بیشترین کاهش بارش در مناطق جنوبی و جنوب شرقی کشوربویژه استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس و کهگیلویه و بویر احمد رخ داده است.

این درحالی است که از آغاز سال زراعی جاری تاکنون استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، کرمانشاه، اردبیل، همدان و ایلام در مقایسه با دوره بلندمدت مشابه سال زراعی گذشته از بارش بیشتراز نرمال برخوردار بوده‌اند.

این پژوهشکده همچنین تحلیلی در خصوص دمای هوای 2 ماه آینده ارائه کرده که بر این اساس، میانگین دمای هوا طی ماه‌های تیر تا مرداد درمناطق شرقی و مرکزی کشور تا یک درجه بیشتر از نرمال و در سایرنواحی نرمال خواهد بود.

در همین حال، به استثنای سواحل خزر و بخش‌هایی از جنوب شرق کشور، سایرمناطق در تابستان بارش چندانی ندارند. پژوهشکده اقلیم شناسی پیش‌بینی کرده که حتی اگر بارش فصل پاییز در محدوده نرمال و بی‌تأخیر آغاز شود، تأثیرکمی بر کمبود منابع آب کشور در آغاز سال آبی خواهد داشت، چرا که سهم بارش اوایل پاییز پایین بوده است.

نیم نگاه

پژوهشکده اقلیم شناسی پیش‌بینی کرده، در تابستان به استثنای سواحل خزر و بخش‌هایی از جنوب شرق کشور، سایرمناطق بارش چندانی نداشته باشد.

 وجود پدیده «بلاکینگ» در فصل بهار روی اروپا موجب شکسته شدن جریان‌های غربی و تغییر مسیر آنها به‌سوی جنوب اروپا شد و با عبور از روی ایران و خاورمیانه باعث افزایش بارش در چند ماه گذشته شده است.

 انتظار می‌رود، بارش فصل پاییز در محدوده نرمال تا بیش از آن و بی‌تأخیر آغاز شود، اما به‌دلیل پایین بودن سهم بارش اوایل پاییز، تأثیرکمی بر کمبود منابع آب کشور در آغاز سال آبی داشته باشد.