دیدارنیوز ـ رسول شکوهی: چند سالی می‌شود که یکی از بحث‌های داغ در حوزه آموزش و پرورش بحث نظام رتبه‌بندی معلمان است. هر بار مسئولین آموزش و پرورش و سازمان برنامه و بودجه، وعده‌ای می‌دهند و هر بار بخشی از ماجرا پیش می‌رود، اما در عمل شاهد چیزی نیستیم. سال گذشته بود که بطحایی وزیر وقت آموزش و پرورش از تنظیم لایحه رتبه‌بندی خبر داد که به دولت ارسال شده است.
در نهایت رتبه‌بندی معلمان در بودجه سال ۹۸ آمد و دولت موظف است که سازوکاری برای آن در نظر بگیرد. برای سال ۹۸ دو هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. هر چند به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران برای اجرای کامل این طرح بین ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان اعتبار باید اختصاص پیدا کند.
اگر به گذشته مراجعه کنیم علی اصغر فانی، اولین وزیر آموزش و پرورش دولت روحانی در سال ۹۳ مرحله نخست این طرح را به اجرا درآورد. در این مرحله به دریافتی فرهنگیانی که بیش از ۵ سال سابقه آموزشی داشتند به طور میانگین حدود ۲۵۰ هزار تومان اضافه شد.
نظام رتبه‌بندی معلمان به دنبال ایجاد ساز و کار‌های لازم برای ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای، منزلت و مرجعیت علمی و اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه در راستای ارتقای فعالیت‌های آموزشی و پرورشی آنان است. با این نظام، رتبه‌های حرفه‌ای برای طبقه‌بندی معلمان در نظر گرفته می‌شود و بر اساس هر رتبه، ضرایبی در امتیازات شغل و شاغل و در نتیجه حقوق و مزایا برای آنان لحاظ می‌شود. مشمولان طرح رتبه‌بندی معلمان، آموزگاران، دبیران، هنرآموزان، امور تربیتی، مشاوران واحد آموزشی، مدیران و معاونان واحد‌های آموزشی و تربیتی هستند. این افراد بر اساس آیین‌نامه مربوط در یکی از رتبه‌های معلم پایه، معلم مربی، معلم حرفه‌ای، معلم سرآمد و معلم راهبر قرار می‌گیرند.
به همین منظور سیدجواد حسینی سرپرست وزارت آموزش و پرورش خبر‌های خوبی درباره رتبه‌بندی معلمان داد. وی با توجه به تخصیص اعتبار دو هزار میلیارد تومانی، به این نکته اشاره کرد که افزایش حقوق در شهریور ماه اعمال خواهد شد. حسینی از افزایش ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی حقوق فرهنگیان نیز گفت.
اما اظهارات یکی از نمایندگان مجلس، نگرانی‌هایی در زمینه اجرای این طرح ایجاد کرد. اسدالله عباسی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در این رابطه گفت: «منابعی که برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده کمی مشکوک‌الوصول است و ابهامات فراوانی برای تحقق آن وجود دارد ... به علت شرایط اقتصادی فعلی و کاهش درآمد‌های نفتی، اجرای طرح‌هایی نظیر رتبه‌بندی معلمان فعلاً با ابهاماتی مواجه است که امیدواریم دولت برای رفع این نگرانی‌ها چاره‌ای بیاندیشد».
کاهش درآمد‌های نفتی، مساله‌ای است که بسیاری از بخش‌های کشور را با نگرانی روبرو کرده است. فشار تحریم‌ها و جنگ اقتصادی باعث شده که مشکلات مختلفی برای کشور به وجود بیاید و باید برای این شرایط خاص تدابیری اندیشیده شود. اما مساله مهم این است که نباید به بهانه این مشکلات، فرهنگیان و مطالبات آن‌ها را به حاشیه برد.
حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات در گفتگو با دیدارنیوز به این مساله اشاره کرد که مجلس وظیفه خود را در زمینه رتبه‌بندی انجام داده و آن را در بودجه سال ۹۸ گنجانده است. او بر این موضوع تاکید کرد که وظیفه دولت است که آن را اجرایی کند و مجلس امیدوار است که این مساله با یک سازوکار درست اجرایی شود. میرزاده در رابطه با مشکلات بودجه‌ای دولت و کاهش فروش نفت نیز به این موضوع مهم پرداخت که اگر کسری بودجه وجود دارد برای همه دستگاه‌ها است و نباید اینگونه باشد که فقط آموزش و پرورش تحت فشار قرار گیرد. او در این راستا گفت: نمی‌شود فضا به گونه‌ای باشد که باقی دستگاه‌ها تمام حقوق و مزایای خود را دریافت کنند، ولی فرهنگیان و وزارت آموزش و پرورش تحت فشار قرار گیرند.
دیدارنیوز همچنین به سراغ محمدرضا نیک‌نژاد از فعالین صنفی فرهنگیان رفته و نظرات او را پیرامون بحث رتبه‌بندی معلمان جویا شده است. نیک‌نژاد به این مساله اشاره کرد درست است که دو هزار میلیارد تومان به این طرح اختصاص یافته، ولی مشکل اصلی این است که دولت به دلایل مختلف نمی‌تواند آن را اجرایی کند. او درباره اجرا یا عدم اجرای این طرح گفت: دولت در حال حاضر به دلایلی که شاید سیاسی یا آموزشی باشد تصمیم گرفته است که این دو هزار میلیارد تومان را به این موضوع اختصاص دهد و اجرایی کند. پس وقتی دولت تصمیم به اجرا گرفته است اگر سنگ اندازی‌هایی صورت نگیرد اجرا می‌شود. وقتی سرپرست آموزش و پرورش این وعده را می‌دهد حتما هماهنگی‌های لازم با دولت و سازمان برنامه و بودجه صورت گرفته است.
نیک‌نژاد به مرحله اول طرح و مرحله فعلی نیز اشاره کرد و گفت: در مرحله اول با توجه به سابقه کار بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان افزایش صورت گرفت. افرادی که بیش از ۵ سال سابقه کار داشتند شامل این افزایش می‌شدند. این عدد ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان که در طرح فعلی در نظر گرفته شده هم قابل اجرا است.
این فعال صنفی فرهنگیان به این نکته اشاره کرد که بحث معیشت و افزایش حقوق، بخشی از طرح رتبه‌بندی معلمان است که در یک طرح کلان‌تر که شامل ساماندهی و ارتقای سطح آموزش و تربیت است قرار می‌گیرد.
نیک‌نژاد بر این نکته تاکید داشت که طرح رتبه‌بندی فقط با افزایش حقوق اجرایی نمی‌شود و باید آن طرح اصلی تبدیل به قانون شود. او در این باره گفت: دولت اما به نظر من به دلایل سیاسی می‌خواهد که این دو هزار میلیارد تومان اجرایی شود. این مرحله دوم نیز به مانند مرحله اول فقط در افزایش حقوق خلاصه شده است و خبری از تغییر روش‌های تدریس و سنجش و ... نیست.
مشکلات معیشتی معلمان آنقدر زیاد است که با این اعداد و ارقام، اتفاق ویژه‌ای رخ نمی‌دهد. این نکته‌ای بود که نیک‌نژاد به آن اشاره کرد. از او درباره کاهش فروش نفت و مشکلات بودجه‌ای آموزش و پرورش نیز پرسیدیم. نیک‌نژاد به این مساله اشاره کرد که در اوج درآمد نفتی در دولت احمدی‌نژاد، وضعیت معیشتی معلمان مانند امروز نابسامان بود و در اوج تحریم‌های امروز نیز وضعیت همان است. او به این مساله اشاره کرد که همین مساله باعث شده که بدبینی بین معلمان نسبت به تصمیمات کلان در رابطه با آموزش و پرورش وجود داشته باشد.
نیک‌نژاد به این موضوع اشاره کرد که خود با ۲۷ سال سابقه کار معلمی دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان دریافتی دارد. این در حالی است که کارمندان دولت در سال‌های پایانی خدمت خود باید دریافتی بالایی داشته باشند.
همانطور که نیک‌نژاد اشاره کرد و بسیاری از کارشناسان نیز بر این باورند، معلمان جزو اقشاری هستند که در وضعیت اقتصادی فعلی زیر خطر فقر هستند و مرحله دوم رتبه‌بندی معلمان می‌تواند بخشی از مشکلات آن‌ها را بر طرف کند.
نیک‌نژاد در پایان صحبت‌های خود گفت: سرپرست وزارت آموزش و پرورش قولی داد و انتظاری در بین معلمان ایجاد شده است و با اینکه این افزایش حقوق کمک ناچیزی است به این معنا نیست که نباید اجرایی شود. باید قدم به قدم رتبه‌بندی به صورت کامل شکل بگیرد و فقط به افزایش حقوق محدود نشود.
همه افرادی که به گونه‌ای با آموزش و پرورش در ارتباط هستند منتظرند که هر چه زودتر مراحل این طرح اجرایی شود تا بخشی از مشکلات مربوط به نظام تعلیم و تربیت حل شود. دولت و مجلس باید بنا بر قانون و اسناد بالا دستی مسائل مربوط به این طرح را پیش ببرند، چون در نهایت به نفع تمام جامعه است. رسانه‌ها نیز مسائل مربوط به این حوزه را با دقت رصد می‌کنند تا در حین اجرا مشکلاتی به وجود نیاید. حاجی میرزایی وزیر پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش نیز باید برنامه مشخصی در این راستا اعلام کند تا در قدم اول، فرهنگیان را به احقاق حقوق خود امیدوار کند.
