شروع گام سوم منجر به اجماع جهانی علیه ایران خواهد شد؟

دیدارنیوز ـ پس از آنکه محمد جوادظریف، وزیر امور خارجه کشورمان از سوی دولت آمریکا مورد تحریم قرار گرفت، او از برداشتن سومین گام کاهش تعهدات برجامی سخن گفت، البته ظریف دراین رابطه هیچ توضیحی مبنی براینکه در سومین گام کاهش تعهدات برجامی چه کار‌هایی قرار است، صورت گیرد، نداده است، اما گفته است: «این گام [گام سوم] در امتداد اقدامات قبلی برداشته خواهد شد.»

عبور از ۳.۶۷ درصد برای غنی‌سازی و بازگشت به طراحی قبلی رآکتور اراک، ۲محور گام دوم ایران به‌شمار می‌رود که در روز ۱۶ اردیبهشت با فک‌پلمب تنظیمات برای غنی‌سازی ایران در مجتمع غنی‌سازی نطنز کلید خورد. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام پس از این اقدام ایران با صدور بیانیه‌ای مشترک، خواستار بازگشت فوری ایران به سقف مجاز غنی سازی اورانیوم شدند، اما ایران در حال آماده کردن خود برای گام سوم است.

حشمت‌الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز در این رابطه در گفت‌وگویی با خبرگزاری خانه ملت ضمن آنکه از برخورد انفعالی کشور‌های اروپایی ذیربط در توافق هسته‌ای انتقاد کرده، گفته است: «تاریخ مصرف این تصور که توسط اروپایی‌ها می‌توانیم برجام را حفظ کنیم، گذشته است.

فلاحت‌پیشه در ادامه سخنان خود ضمن انتقاد از سیاست‌های پیش‌بینی شده از سوی اروپا برای خنثی کردن تحریم‌ها و درخواست آن‌ها از ایران مبنی بر پایبندی به تعهدات برجام گفت: طرف اروپایی خواستار توقف اقدامات ایران است و ایران نیز به دنبال تغییر اساسی در موضوع تحریم یعنی امکان فروش نفت به علاوه گردش پول است و تا زمانی که این اتفاقات رخ ندهد، مابقی حرف‌ها تعارف دیپلماتیک است.»

سیدعلی بیگدلی کارشناس روابط بین‌الملل در گفتگو با دیدارنیوز درباره گام سوم کاهش تعهدات برجامی که وزیر امور خارجه کشورمان آن را مورد اشاره قرار داده است، گفت: برداشتن گام سوم، راه صحیحی نیست زیرا درصورت عملی شدن این مسئله، کار کشور ما به جا‌های تنگ و تاریکی کشیده می‌شود که راه برگشتی نخواهد داشت و در صورت محقق شدن این امر، اتحادیه اروپا به دلیل ناتوان بودن خود در اجرای کامل اینستکس، دیگر با ایران همراهی نخواهد کرد، بنابراین یک اجماع بین‌المللی به سود آمریکا شکل می‌گیرد.

وی درباره این اجماع بین‌المللی بیان کرد: اجماع بین‌المللی همان مسئله‌ای است که دونالد ترامپ از ابتدای خروجش از برجام دنبال کشاندن اتحادیه اروپا به سمت خود بود و اعضای اروپایی برجام که در این رابطه به شدت مقاومت به خرج می‌دادند تا رئیس‌جمهور آمریکا نتواند به عنوان یک قدرت مسلط بر تمام مواضع بین‌المللی حاکم شود، با این کار ایران قطعا مقاومت‌شان در هم خواهد شکست و با وجود آنکه به دلیل دلبستگی به ایران نسبت به تهدیدات آمریکا بی‌توجه بودند، به سمت این کشور کشیده خواهند شد که تنها تامین کننده نفع آمریکا و اسرائیل خواهد بود.

این کارشناس روابط بین‌الملل در ادامه یادآور شد: بُعد دیگر مسئله مورد بحث این است که مدافعان گام سوم مطرح می‌کنند شاید ایران جز این کار، راه دیگری نداشته باشد، البته به این معنا نیست که تمام راه‌ها به بن‌بست رسیده است ولی حتی با وجود این احتمال هم در صورتی که جای تصمیم‌سازان سیاسی بودم این راه را به دلیل آنکه تمام راه‌ها مسدود شده و ناچار هستیم، برنمی‌گزیدم و در پاسخ به کسانی که ناچاری را مطرح می‌سازند، باید پاسخ داده شود، در صورتی که به سمت ۲۰ درصد غنی‌سازی حرکت کنیم با مقاومت بیشتر جهان مواجه خواهیم شد و با دنیای خشنی تحت رهبری ترامپ که قطعا به سود ما پایان نخواهد پذیرفت، باید مقابله کنیم.

بیگدلی در رابطه با خروج برخی کشور‌ها از برجام پس از گام سوم بیان کرد: باز کردن برخی گره‌های دیپلماسی نیاز است، اما در صورت شروع گام سوم همانطور که اشاره کردم، یک اجماع بین‌المللی علیه ایران شکل خواهد گرفت و پرونده کشور ما احتمالا به شورای امنیت ارسال می‌شود که در آن شرایط، کار سخت‌تر خواهد شد؛ بنابراین بهتر آن است تا مسئولان دیپلماسی به این سوال پاسخ دهند که تا کجا درصدد هستند این راه را ادامه دهند؟ یک بار برسر تصمیم خود پای فشردیم و با برجام مواجه شدیم که آمریکا با خروج از آن خردش کرد، ولی این بار به نظر نمی‌رسد که نرمش قهرمانانه پاسخ مناسب دهد.

وی در این خصوص افزود: پرونده ایران احتمالا به شورای امنیت خواهد رفت و باز همان تحریم‌ها؛ اما با اجماع تمام کشور‌ها علیه ایران به اجرا درمی‌آید. البته این مسئله را یک بار در گذشته و در دوران پیش از برجام و زمان بررسی پرونده ایران در شورای امنیت تجربه کردیم که در آن روز‌ها حتی روسیه و چین هم به آن رای مثبت دادند که در نتیجه تمام در‌ها به روی کشورما بسته شد.

این کارشناس روابط بین‌الملل در پایان تصریح کرد: زمانی که پای میز مذاکره نشستیم، چهار نهاد (کنگره آمریکا، کاخ سفید، اتحادیه اروپا و شورای امینت) ایران را تحریم کرده بودند، الان تنها آمریکا ما را تحریم کرده و تا سقف آن هم پیش رفته است، ولی درصورتی که پرونده ایران به شورای امنیت برود، اتحادیه اروپا نیز دست به تحریم ایران خواهد زد و در این وضعیت، سختی کار آنجا است که کشور‌های دیگر ناچار از حمایت این تحریم خواهند شد، بنابراین ارتباط تمام مراکز اقتصادی کشور ما به سمت دنیا بسته خواهد شد.