با توجه به افزایش عرضه سالیانه نقدینگی، کمبود کالای داخلی، بی ثباتی در سیاست‌گذاری‌های داخلی، نداشتن تعامل سازنده با دنیای خارج و تشدید تحریم‌های بین‌المللی، هیچ دلیلی وجود ندارد که انتظار کاهش نرخ ارز را برای کشور به وجود آورد. تمام این موارد علائم بسیار روشنی است که به فعالان اقتصادی و بازار ایران نشان می‌دهد قیمت ارز حتما صعود خواهد کرد. حتی در صورت توافق هم، پائین نگه داشتن آن به شکل مصنوعی به جز اتلاف منابع توسط سیستم بانکی، نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.
دیدارنیوز ـ در حالیکه ایران در ماه‌های اخیر روزهای پرتنشی اعم از گسترش تحریم ها و عدم تمدید معافیت‌های نفتی برای خریداران این کالا تا ساقط کردن پهپاد آمریکایی و توقیف نفتکش های ایرانی و اعلام رسمی کاهش تعهدات برجامی و افزایش میزان غنی‌سازی را سپری کرده است، اما قیمت دلار در طی روزهای اخیر، روند کاهشی به خود گرفته است.
براساس اعلام سامانه نظارت ارز (سنا) روز دوشنبه (۲۴ تیر ماه) نرخ خرید دلار توسط بانک‌ها و صرافی‌های دولتی به ۱۲ هزار تومان رسید و نرخ فروش این ارز ۱۲ هزار و ۱۰۰ تومان اعلام شد و در روز سه شنبه و چهارشنبه زیر این قیمت قرار گرفت و وارد کانال یازده هزار تومان شد.
روزنامه دنیای اقتصاد به نقل از بعضی از فعالان بازار درباره چگونگی کاهش قیمت دلار آورده است: «در هفته‌های اخیر، صادر‌کننده‌ها ارز بیشتری را به بانک مرکزی تحویل داده‌اند.»
پیش از این نیز عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی گفته بود: «بانک مرکزی دیگر اجازه نمی‌دهد نرخ ارز افزایش پیدا کند و در حال کاهش قیمت ارز و افزایش ارزش پول ملی هستیم. آمریکا به دنبال نابودن کردن پول ملی ایران بود به طوری که صحبت از هر دلار ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان می‌کرد که نتوانست به اهدافش برسد.»
این تحولات در بازار ارز در حالی تحقق یافته است که بازار متشکل ارزی که قرار بود از ابتدای سال جاری راه‌اندازی شود، هنوز راه‌اندازی نشده است. اساس کار این بازار مانند بازار‌های دیگر عرضه و تقاضا اعلام شده و خریداران و فروشندگان (صرافی‌های دولتی و بانک‌ها) از طریق اعلام قیمت پیشنهادی در سامانه ای خاص، مبنای قیمت معاملات روز را تعیین می‌کنند. با شروع روز کاری، از طریق قیمت‌های پیشنهادی فروشندگان و پیشنهاد‌های مختلف خریداران، مبنای قیمت روز تعیین می‌شود و نرخ‌ها ممکن است تا پایان روز بسته به میزان نوسان کاهش یا افزایش یابند.
محمدقلی یوسفی کارشناس مسائل اقتصادی در رابطه با علل کاهش نرخ دلار در گفتگو با دیدارنیوز گفت: واقعیت شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران به گونه‌ای است که فشار برای افزایش قیمت ارز وجود دارد، اما دولت به علل سیاسی تلاش خود را به کار بسته تا نرخ ارز را تحت کنترل درآورد تا از این طریق، هم مانع افزایش قیمت‌های داخلی شود و هم این پیام را به کشور‌های دیگر برساند که اقتصاد، مهارشده و فشار‌های خارجی، تاثیر چندانی بر نحوه اداره کشور ندارند.
وی در ادامه اضافه کرد: براساس همین دلایل، بانک مرکزی و دولت تمام تلاش خود را برای ثابت ماندن نرخ ارز به کار بسته‌اند، البته در صورت موقتی بودن این تاکتیک، شاید به اقتصاد لطمه نزند اما قطعا سیاست مثبتی برای افتخار یک کشور محسوب نمی‌شود و جای افتخار ندارد، زیرا مداخله در اقتصاد به هر شکل ممکن به نفع یک عده و ضرر عده دیگری تمام خواهد شد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در این رابطه چنین توضیح داد: دولت با این گونه مداخلات در عمل، منابع را از یک عده می‌گیرد و در اختیار عده دیگری قرار می‌دهد، ضمن آنکه سبب عدم شفافیت هم می‌شود. بدین معنا که فعالان اقتصادی را در یک ابهام و سردرگمی قرار می‌دهد که نمی‌دانند واقعا نرخ ارز در چه سطحی قرار دارد. علاوه بر این، تزریق منابع ملی و تزریق سرمایه‌های گران قیمت کشور که به سختی به دست می‌آید و متعلق به تمام نسل‌ها از جمله آیندگان است نباید به شکلی در جهت یک سیاست مقطعی به کار گرفته شود و عده‌ای از این قضیه فربه شوند.
وی در ادامه تصریح کرد: قدر مسلم کسانی که منابعی در اختیار دارند و یا از رانت‌های زیادی برخوردار هستند، این نرخ ارز موقعیت بسیار عالی جهت خرید در اختیار آنان قرارداده است. به تجربه ثابت شده فشار‌های اقتصادی داخلی از جمله کمبود عرضه کالا، نبودن امکان تولید داخلی، کمبود سرمایه‌گذاری، عدم ثبات سیاسی و کاهش ارزش پول ملی، همگی دست به دست هم می‌دهند و شرایطی ایجاد می‌کنند که براساس آن، افزایش قیمت ارز اجتناب‌ناپذیر می‌شود، بنابراین دولت با هر سیاستی که درصدد برآید در کوتاه‌مدت اقداماتی از این دست انجام دهد، نمی‌تواند این واقعیت را معکوس کند، زیرا فشار اقتصادی و مشکلات بین‌المللی (تحریم‌ها) دست به دست هم می‌دهند و افزایش قیمت ارز را موجب می شوند.
یوسفی در بیان پیش بینی آینده نرخ دلار گفت: با توجه به افزایش عرضه سالیانه نقدینگی، کمبود کالای داخلی، بی ثباتی در سیاست‌گذاری‌های داخلی، نداشتن تعامل سازنده با دنیای خارج و تشدید تحریم‌های بین‌المللی، هیچ دلیلی وجود ندارد که انتظار کاهش نرخ ارز را برای کشور به وجود آورد. تمام این موارد علائم بسیار روشنی است که به فعالان اقتصادی و بازار ایران نشان می‌دهد، قیمت ارز حتما صعود خواهد کرد. حتی در صورت توافق هم، پائین نگه داشتن آن به شکل مصنوعی به جز اتلاف منابع توسط سیستم بانکی نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه افزود: بانک مرکزی با این کار، بعد‌ها باید توضیح دهد که به کدام دلیل، منابعی که کشور به سختی به دست آورده را به راحتی در اختیار عده‌ای خاص با قیمت ارزان قرار داده است.
وی درباره تاثیر دخالت دولت در کاهش قیمت ارز در بخش‌های دیگر مانند بورس تصریح کرد: بازار بورس اصولا بسیار حساس است و به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری‌های داخلی، امکان اینکه بازار بورس هم تحت‌تاثیر این شرایط سیاسی قرار گیرد وجود دارد، اما اینکه تصور شود به دلیل تغییر نرخ ارز، چنین روی داده باشد، اشتباه است زیرا هردوی این‌ها (ارز و بورس) از مشکلات مشترکی آسیب می‌بینند و از این بی‌ثباتی‌ها در رنج هستند.
