محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور در نشست شورای نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای تاکید کرد که حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران نقض فاحش موازین بین‌المللی است.
دیدارنیوز: معاون اول رئیس جمهور تاکید کرد که حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، کشتار بی‌رحمانه غیرنظامیان و عملیات جنایت‌کارانه علیه نیرو‌های نظامی خارج از مأموریت نقض فاحش موازین بین‌المللی و مصداق جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی است.
متن کامل سخنرانی محمدرضا عارف معاون اول رییس‌جمهور در این نشست به شرح زیر است:
عالی‌جناب آقای میخائیل میشوستین، نخست‌وزیر محترم فدراسیون روسیه.
عالیجنابان، نخست‌وزیران و رؤسای محترم هیئت‌ها.
خانم‌ها و آقایان.
در آغاز مایلم خرسندی خود را از حضور در نشست شورای نخست‌وزیران سازمان همکاری شانگهای ابراز نمایم. از جناب‌عالی و دولت محترم فدراسیون روسیه جهت برگزاری شایسته این نشست مهم در شهر زیبای مسکو و از مردم روسیه بابت مهمان‌نوازی سپاسگزاری می‌کنم. همچنین، از دبیرخانه سازمان همکاری شانگهای برای برنامه‌ریزی و هماهنگی این نشست تشکر می‌نمایم.
این نشست نه تنها فرصتی برای مرور دستاورد‌های اقتصادی و سازمانی ماست، بلکه مجالی برای گفت‌و‌گو درباره مسیر نوسازی و ارتقای فعالیت‌های سازمان در شرایط پرتحول کنونی جهان نیز به شمار می‌رود.
حضار ارجمند.
جهان امروز دگرگونی‌های عمیق سیاسی، اقتصادی و فناوری را تجربه می‌کند. نظام بین‌المللی در حال گذار به مرحله‌ای تازه است؛ مرحله‌ای که در آن، رشد اقتصاد‌های نوظهور، تحولات فناورانه و افزایش تعاملات منطقه‌ای، چهره جدیدی از صحنه بین‌المللی را رقم می‌زند. نظام بین‌المللی مبتنی بر یک‌جانبه‌گرایی، دیگر با واقعیت‌های نوین جهان همخوانی ندارد.
در همین رابطه، ضمن محکوم کردن مجدد حملات تجاوزکارانه اسرائیل به ایران که با حمایت و همراهی آمریکا صورت گرفت و شاهد بی‌عملی شورای امنیت سازمان ملل متحد بودیم، تاکید می‌کنم که حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، کشتار بی‌رحمانه غیرنظامیان و عملیات جنایت‌کارانه علیه نیرو‌های نظامی خارج از مأموریت، استادان دانشگاه و کشتن زنان و کودکان و شهروندان عادی، نقض فاحش موازین بین‌المللی و مصداق جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی است.
اگرچه جمهوری اسلامی ایران تحت تاثیر تبعات یک‌جانبه‌گرایی آمریکا و نیز جنایات رژیم صهیونیستی است، با این‌حال، ما از وظایف و مسئولیت‌های خود به عنوان یک بازیگر فعال، جدی و اثرگذار در عرصه مناسبات اقتصادی و توسعه‌ای چندجانبه و منطقه‌ای غافل نبوده و نیستیم.
جمهوری اسلامی ایران، همواره از چندجانبه‌گرایی واقعی، احترام به منشور ملل متحد و مقابله با سوءاستفاده از نهاد‌های بین‌المللی حمایت کرده است. ایران معتقد است که امنیت، توسعه و عدالت جهانی تنها از طریق همکاری برابر ملت‌ها و پایان دادن به سیاست تحریم و فشار حاصل می‌شود. در این راستا، وضعیتی که مردم مظلوم غزه با تحمیل قحطی و گرسنگی از سوی رژیم صهیونیستی مواجه هستند، مصداق بارز جنایت علیه بشریت و ادامه نسل‌کشی بوده و بشدت محکوم است.
عالیجنابان.
ما نیازمند تاب آوری‌های جمعی در مقابل شوک‌های آینده هستیم؛ شوک‌هایی همچون ناامنی انرژی، ناامنی غذائی، تغییرات اقلیمی، تهدیدات ناشی از فناوری‌های جدید و خطرات رو به افزایش ناشی از انحصار و سیطره موجود در نظام‌های مالی و پولی جهانی را نمی‌توان نادیده گرفت، لذا نیازمند حرکت جمعی بسوی درهم تنیدگیِ اقتصادی و شکل‌دهی به اقتصاد‌های تاب آورِ ملی و منطقه‌ای هستیم.
در این میان، سازمان همکاری شانگهای باید به یکی از موتور‌های محرک همگرایی اقتصادی در منطقه تبدیل شود. ظرفیت‌های گسترده انسانی، منابع غنی طبیعی، موقعیت جغرافیایی راهبردی و زیرساخت‌های رو به توسعه در میان اعضای این سازمان، فرصت‌های کم‌نظیری برای گسترش همکاری‌ها در اختیار ما قرار داده است.
حضار گرامی.
ما بر این باور هستیم که تعمیق همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فرهنگی در میان اعضا، ناظران و شرکای گفت‌و‌گو، باید محور اصلی فعالیت‌های آتی سازمان باشد. در این مسیر، بهره‌گیری از ظرفیت کشور‌های ناظر و شرکای گفت‌و‌گو، می‌تواند زمینه‌ساز گسترش بازار مشترک، انتقال فناوری، افزایش تبادلات علمی و فرهنگی و تقویت پیوند‌های مردمی میان ملت‌های عضو گردد.
در اجلاس اخیر سران سازمان همکاری شانگهای در شهر تیانجین، سران کشور‌های عضو بر نوسازی سازوکار‌های همکاری اقتصادی، تعمیق ارتباطات میان دولت‌ها و ارتقاء کارکرد‌ها و فعالیت‌های سازمان تأکید ویژه‌ای داشتند. تدوین راهبرد توسعه ده‌ساله سازمان، نقشه راه همکاری در حوزه انرژی و صدور بیانیه‌های متعدد در زمینه‌هایی، چون هوش مصنوعی، صنعت سبز، تجارت چندجانبه، همکاری‌های علمی و فناوری و همچنین ایجاد مراکز و ساختار‌های جدید، از جمله دستاورد‌های مهم اجلاس تیانجین به‌شمار می‌آید.
در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در اجرای تصمیمات اجلاس تیانجین و تحقق اهداف توسعه‌ای سازمان همکاری شانگهای، نقش فعالی ایفا کند و در پیشبرد این اهداف و ابتکارات همچون تقویت سازوکار‌های مالی مبتنی بر پول‌های ملی، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل پایدار و تسهیل تردد کالا و مسافر، تولید محصولات مشترک، ارتقای مراکز نوآوری تحقیقاتی برای توسعه فناوری‌ها و محصولات جدید، تقویت همکاری در حوزه‌های کلیدی همچون اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی، مساعدت و مشارکت نماید.
مهمانان ارجمند.
یکی از مؤلفه‌های مهم در موفقیت سازمان همکاری شانگهای، نقش‌آفرینی بخش خصوصی است. جمهوری اسلامی ایران بر توسعه فعالیت‌های شورای بازرگانی و اتحادیه بین‌بانکی سازمان همکاری شانگهای و تقویت کارکرد عملیاتی و ارتباط آنها با پروژه‌های مشترک اقتصادی و صنعتی تأکید دارد. شورای بازرگانی می‌تواند به بستر مهمی برای گسترش ارتباط مستقیم میان بخش های خصوصی، توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری در کشور‌های عضو سازمان تبدیل شود و مسیر اجرای طرح‌های مشترک بخصوص در زمینه دیجیتال‌سازی، هوش مصنوعی، فناوری‌های سبز را تسهیل کند.
حضار محترم.
دیپلماسی اقتصادی ایران بر توسعه روابط با کشور‌های همسایه و دوست و فعال‌سازی کریدور‌های ترانزیتی کالا و مسافر استوار است. جمهوری اسلامی ایران، ایجاد و ارتقای کریدور‌های اقتصادی و حمل‌ونقلی را برای تسهیل تجارت، تأمین امنیت زنجیره‌های تأمین، امنیت غذایی، کاهش فقر و افزایش همگرایی منطقه‌ای ضروری می‌داند. در این راستا ایران آماده همکاری برای توسعه کریدور‌های ترانزیتی مستقل و ایمن است.
در پایان، مجدا تاکید می‌کنم همکاری ایران و کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، یک راهبرد بلندمدت برای ایجاد منطقه‌ای قدرت‌مند از طریق تقویت حاکمیت‌های ملی، تسهیل حمل‌ونقل و تجارت، ارتقای امنیت انرژی، توسعه فناوری، ایجاد زیرساخت‌های مشترک مالی و بانکی و افزایش ارتباطات مردمی می‌باشد.
امیدوارم نتایج این نشست، گامی دیگر در مسیر تقویت اعتماد متقابل، توسعه پایدار و همگرایی میان کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای باشد.
شانگهای به مرحله عملیاتی‌سازی طرح‌های اقتصادی و فناوری ورود کند
همچنین معاون اول رئیس‌جمهور در سخنرانی خود در نشست محدود که در حاشیه اجلاس شانگهای با حضور سران شرکت کننده در این اجلاس برگزار شد پیشنهاد کرد سازمان همکاری شانگهای به مرحله عملیاتی‌سازی طرح‌های اقتصادی و فناوری ورود کند.
متن کامل سخنرانی محمدرضا عارف در این نشست محدود به شرح زیر است:
همکاران محترم.
نظام بین‌الملل در دوره‌ای پرتلاطم با تهدیدات بی‌سابقه ناشی از یک‌جانبه‌گرایی و برتری‌طلبی معدودی از کشور‌ها مواجه است. منطقه ما و جهان در دو سال اخیر، شاهد چالش‌های بزرگی از جمله نقض‌بی‌سابقه، آشکار و گستاخانۀ بنیادی‌ترین ارزش‌های انسانی و نیز اصول حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد توسط رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا بوده است که دستاورد‌های جامعه جهانی در دوران پس از جنگ جهانی را در معرض نابودی قرار داده است.
با اغتنام از فرصت، لازم می‌دانم از کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای به واسطه مواضع سازنده و دلگرم‌کننده‌شان در قبال این تجاوزات و حملات علیه جمهوری اسلامی ایران سپاسگزاری نمایم.
همکاران ارجمند.
جهان آینده را اتحاد‌ها و همگرایی‌های منطقه‌ای شکل خواهد داد و منطقه ما با سازوکار‌هایی همچون سازمان همکاری شانگهای و سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، می‌تواند با منابع و ظرفیت‌های عظیم، سطح بیشتری از همکاری‌های فیمابین را شکل دهد و قدرت اعضای خود در برابر فشار‌ها و چالش‌های روز افزون را حفظ و ارتقا دهد.
بر این اساس سازمان همکاری شانگهای باید از مرحله گفت‌و‌گو و هماهنگی عبور کرده و به مرحله عملیاتی‌سازی طرح‌های مشترک اقتصادی و فناورانه وارد شود. همگرایی واقعی زمانی تحقق می‌یابد که ملت‌های ما در زندگی روزمره خود، ثمرات این همکاری را احساس کنند.
جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که سازمان همکاری شانگهای باید بعد اقتصادی خود را بیش از پیش تقویت کند. این سازمان تا به امروز دستاورد‌های ارزشمندی در حوزه‌های امنیتی، فرهنگی و گفت‌و‌گو‌های سیاسی داشته است، اما زمان آن فرا رسیده که همکاری‌های اقتصادی بیش از پیش در دستورکار سازمان قرار گیرد.
ما معتقدیم توسعه واقعی و پایدار در گرو توسعه درون‌منطقه‌ای، کاهش موانع تجاری، گسترش و تسهیل همکاری در حوزه حمل و نقل و ترانزیت و شکل‌گیری زنجیره‌های ارزش در منطقه است. در همین چارچوب، ایران از هر ابتکار عملی که به توسعه ارتباطات، گسترش تجارت و تقویت سرمایه‌گذاری مشترک میان کشور‌های عضو منجر شود، استقبال می‌کند.
دوستان گرامی.
تحولات سریع اقتصاد جهانی، ضرورت ایجاد سازوکار‌های مالی مستقل و منطقه‌ای را بیش از پیش نمایان کرده است. یکی از ابزار‌های فشار غرب علیه کشور‌های مستقل، سوءاستفاده از نظام‌های مالی و بانکی بین‌المللی است.
ایران از تاسیس بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای حمایت می‌کند
معتقدیم سازمان ما به بلوغ کافی در خصوص ضرورت ایجاد یک سیستم مستقل مالی و بانکی رسیده است و برای تامین امنیت مالی خود، باید ایده‌های موجود را عملیاتی سازد.
در همین راستا، جمهوری اسلامی ایـران از ایجاد «بانک توسعه سازمان همکاری شانگهای» به‌عنوان یک نهاد مالی مشترک برای تأمین منابع مالی پروژه‌های زیرساختی و توسعه‌ای و نیز ایجاد سازوکار‌های پولی و بانکی ازجمله تسویه حساب میان کشور‌های عضو سازمان و کاهش وابستگی اعضا به نظام‌های مالی غیرمنصفانه جهانی، حمایت کامل می‌کند.
اتحادیه بین‌بانکی سازمان همکاری شانگهای نیز سازوکار مؤثری برای گسترش همکاری‌های مالی میان اعضاست. ضروری است روند عضویت بانک معرفی‌شده از سوی جمهوری اسلامی ایران در این اتحادیه تسریع گردد. ما معتقدیم این نهاد می‌تواند به یکی از محور‌های اصلی پشتیبانی مالی از پروژه‌های مشترک و تأمین سرمایه زیرساختی در چارچوب سازمان بدل شود. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در حوزه اتصال سامانه‌های بانکی، توسعه همکاری‌های فین‌تک و تسهیل تبادلات مالی و اعتباری میان اعضا، همکاری نزدیک و سازنده‌ای برقرار کند.
رمز ارز مشترک طراحی شود
همچنین با هدف توسعه بستر‌های مالی مدرن و امن سازمان، پیشنهاد می‌شود یک رمز ارز مشترک مبتنی بر فناوری بلاک‌چین و هوش مصنوعی طراحی شود. اجرایی نمودن این ایده می‌تواند روند تبادلات اقتصادی میان اعضای سازمان را تسهیل کرده و سطح اعتماد و شفافیت را ارتقاء دهد و نقشی کلیدی در تقویت همگرایی منطقه‌ای و تحقق اهداف توسعه پایدار سازمان همکاری شانگهای ایفا نماید. همچنین، لازم است اعضای سازمان برای معرفی مکانیسم جدید و کارآمدتر برای پیام‌رسانی بین بانکی با یکدیگر همکاری و تعامل جدی داشته باشند.
حضار گرامی.
تحولات اخیر، اهمیت ایجاد زنجیره‌های تأمین پایدار و تاب‌آور را دوچندان کرده است. برخی قدرت‌ها درصدد تسلط بر گلوگاه‌های حمل‌ونقل و تجارت جهانی هستند؛ لذا اعضای سازمان شانگهای برای تضمین تاب‌آوری و امنیت زنجیره‌های تامین خود باید با شناسایی نقاط ضعف، از ظرفیت و توان اعضای خود برای ایجاد مسیر‌های قابل اتکا و خارج از نفوذ عوامل خارجی و اخلالگر استفاده نمایند.
ایران آماده و علاقمند به همکاری برای توسعه کریدور‌های حمل و نقلی مستقل از نفوذ عوامل خارجی است
جمهوری اسلامی ایران آماده و علاقمند به چنین همکاری برای توسعه کریدور‌های حمل و نقلی مستقل از نفوذ عوامل خارجی می‌باشد.
ایران آماده همکاری برای توسعه کریدور‌های حمل‌ونقلی امن و کارآمد است. ما توسعه و تکمیل کریدور بین‌المللی شمال ـ جنوب و مسیر‌های شرقی ـ غربی را در اولویت قرار داده‌ایم. اتصال بندر چابهار به شبکه ریلی ملی و بین‌المللی در کنار مسیر ریلی رشت ـ آستارا، ظرفیت‌های جدیدی برای ترانزیت و تجارت منطقه‌ای فراهم خواهد نمود. ایران به عنوان امین موافقت‌نامه کریدور شمال ـ جنوب، آماده همکاری برای ایجاد سازوکار چندجانبه مدیریت و تسهیل تردد در این مسیر است.
بر اهمیت همکاری‌های جمعی برای صیانت از منابع انرژی و تأمین امنیت انرژی جهانی تأکید داریم
عالی جنابان.
جمهوری اسلامی ایران همچنین بر اهمیت همکاری‌های جمعی برای صیانت از منابع انرژی و تأمین امنیت انرژی جهانی تأکید دارد و همواره سیاست چندجانبه‌گرایی در این حوزه را دنبال کرده است. ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی نفت و گاز، به طور فعال در تدوین و اجرای سند راهبرد انرژی سازمان همکاری شانگهای مشارکت داشته و از آن حمایت می‌کند. در عین حال، جمهوری اسلامی ایران قاطعانه با تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه، مخالف است و آن را عاملی مخل امنیت انرژی جهانی و زیان‌بار برای اقتصاد بین‌الملل می‌داند.
آینده روشن منطقه ما در گرو اعتماد، همکاری و پیوند واقعی منافع کشورهاست
همکاران گرامی.
جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که آینده روشن منطقه ما در گرو اعتماد، همکاری و پیوند واقعی منافع کشورهاست. سازمان همکاری شانگهای باید الگویی از توسعه متوازن، همزیستی مسالمت‌آمیز و گفت‌وگوی سازنده میان تمدن‌های آسیایی ارائه دهد. امروز این سازمان بیش از هر زمان دیگر نیازمند نگاهی نو، ساختاری چابک و همکاری‌های فراگیر است.
ما باید از ظرفیت بی‌نظیر آن در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، فناورانه و انسانی برای تحقق توسعه پایدار و امنیت مشترک منطقه‌ای بهره ببریم. جمهوری اسلامی ایران آماده است تا در چارچوب برنامه‌های مصوب، در کنار اعضا و شرکای سازمان، برای تحقق اهداف سازمان در زمینه رشد اقتصادی، تبادلات فرهنگی و نوآوری فناورانه همکاری فعال داشته باشد.
در این راستا ایجاد زیرساخت‌های مشترک شبکه‌های ارتباطی و فناوری‌های نوین از طریق «آزمایشگاه مشترک فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT)» برای تبادل تجربیات و توسعه ظرفیت‌های علمی و تحقیقاتی و همکاری در ایجاد و توسعه پلتفرم‌ها برای ارائه خدمات تجاری، مالی، آموزشی، حائز اهمیت و مورد تاکید است.
مجمع پارلمانی کشور‌های عضو سازمان شانگهای تشکیل شود
همچنین به منظور افزایش ارتباطات مردمی و بهره‌گیری از ظرفیت مجالس کشور‌های عضو برای تصویب قوانین حمایتی و رفع موانع حقوقی همکاری اقتصادی، جمهوری اسلامی ایران تمایل دارد ابتکار تأسیس «مجمع پارلمانی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای» را مطرح نماید.
در پایان، برای این نشست توفیق و برای ملت‌های سازمان همکاری شانگهای رفاه، آسایش، بهروزی و افق‌های روشن آرزو می‌نمایم. همچنین، برای جمهوری تاجیکستان به‌عنوان رئیس بعدی شورای نخست‌وزیران سازمان همکاری شانگهای آرزوی موفقیت دارم.
