
علی بمان اقبالی زارچ با اشاره به مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نوشت: جهان در دوره گذر کنونی و در کشاکش رقابت و زورگویی و زورآزمایی قدرتهای بزرگ و منطقهای در دوره دوم حضور ترامپ در کاخ سفید بیش از هر زمان دیگری به رجوع به عقلانیت انسانی و اعتقادی و مشارکت جمعی برای گذر از مرحله سخت کنونی نیازمند است.
دیدارنیوز: جهان امروز و عرصه بین الملی روزهای پرچالشی را تجربه میکند که عمدهترین بحرانهای آن به منطقه حیاتی و ژئواستراتژیک او رآسیا در مثلث اوکراین، غزه و دریای سرخ است. کشورهای مختلف تلاش دارند از فرصت نشستها و کنفرانسهای مهم بین الملی برای کنشگری دیپلماتیک بهره گیرند. در همین راستا هیات عالیرتبه دیپلماتیک کشورمان برای تشریح مواضع منطقی منطقهای در موضوعات مهم بینالمللی بهویژه دفاع از آرمان ملت فلسطین و بیان اولویتهای سیاست خارجی دولت پرزیدنت پزشکیان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد حضور پویایی دارد.
هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یکی از بزرگترین رویدادهای دیپلماتیک در سراسر جهان که رهبران کشورهای عضو را گرد هم میآورد، و از روز گذشته در نیویورک آغاز شد. مجمع عمومی که هر ساله سران کشورها و دولتهای عضو را در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک گرد هم میآورد، از ۲۳ تا ۲۹ سپتامبر با موضوع با هم بهتر: ۸۰ سال و فراتر برای صلح، توسعه و حقوق بشر برگزار میشود. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، مراسم هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد را افتتاح خواهد کرد. ریاست این مجمع را آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه سابق آلمان بر عهده خواهد داشت. بائربوک امسال ریاست این مجمع را بر عهده خواهد گرفت و پیشبینی میشود مجمع عمومی سازمان ملل متحد میزبان حدود ۱۵۰ تن از سران کشورها و دولتها، معاونان رئیسجمهور، وزرا و مقامات همراه باشد و همچنین هزاران دیپلمات، فعال جامعه مدنی و روزنامهنگار را به خود جذب کند.
نشست مجمع عمومی طبق سنوات گذشته توجه خاصی نیز به تحولات و چالشهای بین المللی دارد. این در حالی است که عرصه بین المللی در سومین دهه قرن ۲۱ میلادی با چندین چالش کلان مواجه است که عمدتا در حوزه اورآسیاست که در این بین شرایط بحرانی در غزه، جنگ در اوکراین، برنامه صلح آمیز هستهای کشورمان و ابهام در تحولات قفقاز جنوبی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این اوضاع و احوال هشتادمین نشست سالانه مجمع عمومی در پیچیدهترین زمینه ژئوپلیتیکی تا به امروز برگزار شد. واقعیت این است که تحولات چند سال اخیر از ضعف مدیریت جهانی و نظم بینالملل در پیشگیری و یافتن راه حل برای بحرانهای مهم نشان دارد و آنچه سالهای گذشته به ما نشان داده این است که جهان در برابر تهدیدها مقاوم نیست و خطرات ژئوپلیتیکی در سراسر جهان در سالهای اخیر با جنگ روسیه در اوکراین و جنگ اسرائیل با شبه نظامیان حماس و تأثیرات اخیر مرتبط با کشتیرانی در دریای سرخ تشدید شده است.
تحولات دو ساله اخیر در خاورمیانه بهنوعی نوید دهنده تداوم بحران انسانی است که موید سرعت گرفتن بروز بحرانها توامان با سرعت رشد علم و دانش فنی بشر و فاصله گرفتن از عقلانیت و مشارکت جمعی در مدیریت جهانی است. افکار عمومی در مناطق وسیعی از جهان از عملکرد رهبران سیاسی و سازمان ملل متحد در پیشگیری از بحران و یافتن راه حل برای جنگهای موجود ناراضی هستند و معلوم نیست آیا اجلاس هشتادم خواهد توانست تا حدودی دیدگاه جهانیان را نسبت به مجامع بینالمللی و ارزشهای انسانی و حقوق بشری بهبود ببخشد؟
بدون شک یکی از موضوعات مهم این مجمع بررسی تحولات فلسطین است. در واقع ریشه بحران فلسطین نه به وقایع هفت اکتبر، بلکه به بیش از هفت دهه اشغالگری رژیم اسرائیل، تجاوز مستمر آن به حقوق اساسی فلسطینیان، ارتکاب جنایات جنگی در فلسطین و نسلکشی این ملت مظلوم باز میگردد که البته نقش قدرتهای غربی در این مسائل روشن است که بهنوعی موید به کارگیری معیارهای دوگانه توسط آمریکا و برخی کشورهای غربی در قبال غزه است. نمیشود به رژیم اسرائیل اجازه داد که در غزه مرتکب قتلعام زنان و کودکان و نسلکشی شود و منطقه را به آتش بکشد. همچنین تداوم جنگ در جغرافیای اوکراین و موضوع ورود پهپادهای متخاصم به جغرافیای کشورهای همسایه اوکراین که از اعضای اصلی ناتو هستند در رایزنیها و نشستهای مختلف رهبران محور ناتو جایگاه ویژهای خواهد داشت و رهبران اروپایی تلاش خواهند کرد تا موضع ترامپ نسبت به روسیه را تغییر دهند و به مواضع سیاسی و امنیتی دولتمردان قاره سبز نزدیک کنند.
از دیگر موضوعات مهم چالشی جهان به برنامه صلحآمیز هستهای ایران برمیگردد که ریشه در رویکرد دوگانه کشورهای غربی و آژانس بیناللمی انرژی هستهای دارد، بهویژه در روزهای اخیر بحث فعال کردن مکانیسم ماشه با معماری پنهان امریکا توسط کشورهای اروپایی در دست اجراست. بدون شک اصرار اروپا در عملی کردن این سناریو به روند کاهش نقشآفرینی قاره سبز در عرصه بین المللی بیش از پیش خواهد افزود؛ لذا ضرورت دارد رهبران اروپایی از فرصت باقیمانده برای دست یابی به توافق و حفظ جایگاه در روابط با مهمترین کشور تمدنی و فرهنگی غرب آسیا بهره ببرند و نقشه راهی عقلائی برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران منطبق با واقعیتهای منطقهای و مقررات بین المللی بهویژه حقوق و وظایف پیشبینی شده در آژانس بینالمللی انرژی هستهای تدوین و اجرایی شود.
واقعیت این است که جهان در دوره گذر کنونی و در کشاکش رقابت و زورگویی و زورآزمایی قدرتهای بزرگ و منطقهای در دوره دوم حضور ترامپ در کاخ سفید بیش از هر زمان دیگری به رجوع به عقلانیت انسانی و اعتقادی و مشارکت جمعی برای گذر از مرحله سخت کنونی نیازمند است. در عین حال که دمیدن انرژی جدید در کالبد مجامع بینالملل بهویژه سازمان ملل متحد برای ایفای نقش برجستهتر در برقراری صلح و ثبات بینالملی بیش از هر زمان دیگری حیاتی و الزامی است. برکسی پوشیده نیست که افکار عمومی جهان در واکنش به جنایات رژیم صهیونسیتی هوشیاری و آگاهی توأمان با وجدان انسانی خود را کاملا برجسته میکنند و به تعبیری از دولتمردان و سیاسیون سبقت گرفتهاند./دیپلماسی ایرانی
علی بمان اقبالی زارچ - دیپلمات و کارشناس ارشد یورآسیا