مرداد برای بازار ارز ایران، ماهی پرهیجان و پرابهام بود؛ جایی که دلار از کف ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان در نخستین روز، تا مرز ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان در روز پایانی پیش رفت.
دیدارنیوز: مردادماه برای بازار ارز ایران با نوسان‌های پرشتاب و خبرمحور همراه بود؛ دلاری که از کف ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان در ابتدای ماه تا سقف ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان در پایان مسیر صعودی پیمود و بازدهی ۷ درصدی ثبت کرد. درهم امارات نیز با جهشی پرقدرت‌تر، رشد بیش از ۱۰ درصدی را تجربه کرد و در جایگاه پیشتاز بازار ایستاد. این تحولات نشان داد که مرداد برای معامله‌گران ارزی، ماهی سرشار از هیجان، ابهام و بازدهی مثبت بود.
ماه مرداد برای بازار ارز ایران، ماهی پرهیجان و پرابهام بود؛ جایی که دلار از کف ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان در نخستین روز، تا مرز ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان در روز پایانی پیش رفت. این تغییر معادل رشد بیش از ۷ درصدی در طول یک ماه است. اما پشت این اعداد، مجموعه‌ای از تحولات سیاسی، اخبار متناقض، انتظارات تورمی و حتی تغییرات تقویم رسمی قرار دارد که همه دست به دست هم دادند تا یکی از پرابهام‌ترین ماه‌های بازار ارز در سال جاری رقم بخورد.
یک مرداد تا سی‌ام مرداد بازار ارز در یک نگاه
قیمت دلار بازار آزاد در اولین روز ماه با قیمت ۸۸هزار و۳۰۰تومان بازگشایی شد وسپس طی یک روند نزولی در هفته اول به کف قیمتی ۸۷ هزار و ۷۵۰ رسید و طی روند صعودی در ادامه روز‌های بعد خود را در آخرین هفته ماه به سقف قیمتی ۹۴هزار و۶۰۰ تومان رساند و در همان قیمت بسته شد.
دلار هرات هم معاملات خود را در نرخ ۸۸ هزار و ۱۰۰ تومان آغاز کرد و سپس در ادامه روز در هفته اول با تغییر فاز نزولی وارد کانال ۸۷ هزار تومانی شد و تا ۸۷ هزار و ۴۰۰ تومان کاهش یافت و سپس در هفته دوم طی یک روند دوباره وارد کانال‌های ۹۰ هزار تومانی شد و به سقف قیمتی ۹۵ هزار تومان رسید وسپس در ادامه روز‌های آتی تغییر فاز نزولی داد و در انتها بازار در سطح قیمتی ۹۳ هزار و۶۵۰ تومان بازار بسته شد.
همچنین قیمت درهم امارات هم معاملات خود را در نرخ ۲۳ هزار و ۹۰۰تومان در ابتدای ماه آغاز کرد و سپس در همان هفته اول وارد کانال ۲۴ هزار تومانی شد و در ادامه در هفته دوم روند صعودی در پیش داشت و به کانال ۲۵ هزار تومانی رسید وتا قیمت ۲۵ هزار و۹۵۰ تومان هم رسید و در ادامه روند نزولی در پیش داشت و در ادامه در آخرین روز ماه به سقف قیمتی ۲۶ هزار ۴۰۰ تومان رسید و در همان قیمت هم بسته شد.
بازار رسمی؛ ثبات نسبی دلار مبادله‌ای و حواله‌ای در مرداد
در طول مردادماه، دلار مبادله‌ای (رسمی) با نوساناتی محدود در بازه ۷۱ هزار و ۷۶۰ تومان تا ۷۱ هزار و ۹۸۴ تومان معامله شد؛ ابتدای ماه در سطح ۷۱ هزار و ۷۶۷ تومان قرار داشت و پایان ماه در نزدیکی ۷۱ هزار و ۹۸۴ تومان بسته شد. هم‌زمان، دلار حواله‌ای نیز تقریباً هم‌مسیر با نرخ رسمی حرکت کرد و از سطح ۶۹ هزار و ۶۷۷ تومان در ابتدای ماه به ۶۹ هزار و ۸۸۸ تومان در انتها رسید. دامنه نوسان حواله در این ماه کمتر از ۲۵۰ تومان بود و کف و سقف آن به‌ترتیب ۶۹ هزار و ۶۷۰ تومان و ۶۹ هزار و ۹۱۴ تومان ثبت شد.
این ثبات نسبی در بازار رسمی و حواله‌ای، نشان‌دهنده آن است که سیاست‌گذار ارزی کوشیده با کنترل عرضه و تقاضا، سیگنال آرامش به بازار آزاد ارسال کند و مانع از واگرایی شدید نرخ‌ها شود.
مرداد سبز برای بازار ارز؛ درهم جلوتر از دلار در کورس بازدهی
بررسی عملکرد ارز‌ها در مردادماه نشان می‌دهد که بازدهی همه شاخص‌های اصلی مثبت بوده است. درهم امارات با رشد پرقدرت خود از سطح ۲۳ هزار و ۹۰۰ تومان به ۲۶ هزار و ۴۰۰ تومان رسید و بازدهی ۱۰.۴۶ درصدی را به نام خود ثبت کرد؛ بالاترین بازدهی میان ارز‌های مورد بررسی. پس از آن، دلار آزاد از ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان در ابتدای ماه به ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان در پایان رسید و بازدهی ۷.۱۳ درصدی را رقم زد.
در نهایت، دلار هرات نیز با حرکت صعودی ملایم‌تر، از ۸۸ هزار و ۱۰۰ تومان به ۹۳ هزار و ۶۵۰ تومان افزایش یافت و بازدهی ۶.۲۹ درصدی به همراه داشت. این روند مثبت نشان می‌دهد مردادماه برای بازار ارز، ماهی صعودی و پر بازده بوده است.
آغاز آرام، اما شکننده؛ یک تا سوم مرداد
بازار در ابتدای مرداد در حالی گشایش یافت که تعطیلی رسمی تهران عمق معاملات را کاهش داده بود. دلار آزاد از ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان شروع کرد، اما به دلیل نبود تقاضای جدی تا مرز ۸۷ هزار و ۷۵۰ تومان عقب‌نشینی کرد. هرات هم همگام شد و به کانال ۸۷ برگشت. درهم امارات نیز با نوسان اندک حوالی ۲۳ هزار و ۸۰۰ تومان ماند. معامله‌گران در این روز‌ها بیشتر نظاره‌گر بودند؛ چرا که شایعات از احتمال مذاکرات هسته‌ای جدید، فضای پرریسک بازار را به سمت احتیاط برده بود.
دوم مرداد، اما دلار کمی جان گرفت و تا ۸۸ هزار و ۴۵۰ تومان بالا رفت. باز هم نه از مسیر اقتصاد واقعی، بلکه به پشتوانه‌ی اخبار متناقض سیاسی و گمانه‌زنی‌ها درباره نشست استانبول. سفته‌بازان عقب کشیدند و تقاضای معلق زیر پوست بازار انباشته شد. بازار در فضایی نیمه‌جان، با نوسان محدود ادامه داد.
هفته دوم؛ نزدیک‌شدن به مرز ۹۰ هزار تومان
ششم مرداد نقطه عطفی بود: دلار با رشد پیوسته به ۸۹ هزار و ۲۰۰ تومان رسید. حمایت فنی در کف ۸۷ هزار تومان و فشار تقاضای اربعین عراق، به صعود بازار کمک کرد. کارشناسان هشدار می‌دادند که عبور از مقاومت ۸۹ هزار و ۵۰۰ تومان می‌تواند دروازه‌ی ورود به ۹۰ هزار تومان باشد. بازارساز تلاش می‌کرد با عرضه محدود، این مرز را حفظ کند. درهم هم با بازگشت به کانال ۲۴ هزار تومان، سیگنال افزایشی به بازار داد.
هفتم و هشتم مرداد بازار کمی عقب نشست و دلار روی ۸۹ هزار و ۲۵۰ تومان تا ۸۹ هزار و ۴۵۰ تومان نوسان کرد. معامله‌گران از شکست مذاکرات با اروپا نگران بودند و ترجیح دادند وارد موقعیت‌های سنگین نشوند. فرار سرمایه از بورس به ارز هم در همین مقطع شدت گرفت.
عبور از مرز روانی؛ هفته دوم و سوم مرداد
یازدهم مرداد دلار سرانجام به کانال ۹۱ هزار تومان رسید. بازگشایی با ۹۰ هزار و ۷۰۰ تومان و بسته‌شدن روی ۹۱ هزار و ۱۰۰ تومان نشان داد که بازار از سد ۹۰ هزار تومان گذشته و اکنون به سمت اهداف بالاتر می‌نگرد. عوامل مؤثر: تعلیق مذاکرات تهران–واشنگتن، تنش‌های منطقه‌ای و بازگشت انتظارات تورمی.
دوازدهم مرداد دلار با جهشی دیگر به ۹۲ هزار و ۴۵۰ تومان رسید و سیزدهم حتی کانال ۹۳ هزار را لمس کرد. سخنان عراقچی درباره بی‌اهمیت بودن «مکانیسم ماشه» از سوی ایران، سیگنال سیاسی روشنی بود که انتظارات را به سمت خرید ارز سوق داد. درهم هم وارد کانال ۲۵ هزار شد و به صعود دلار تهران مشروعیت بیشتری بخشید.
نیمه دوم مرداد؛ بازی در کانال ۹۳ و ۹۴ هزار
چهاردهم مرداد دلار در بازگشایی به ۹۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید، اما نتوانست آن را حفظ کند و روی ۹۳ هزار و ۵۰۰ تومان بسته شد. این رفت و برگشت تند، نشان داد که بازار آماده‌ی جهش است، اما در نبود محرک قطعی، قدرت صعود ندارد. روز‌های بعد، یعنی پانزدهم تا هجدهم، دلار در کانال ۹۲ هزار و ۹۳ هزار تومان نوسان کرد. خبر دعوت ایران به نشست FATF در مادرید، فضای مثبت موقت ایجاد کرد و دلار را تا ۹۱ هزار و ۸۰۰ تومان پایین آورد، اما ماندگاری این اثر کوتاه بود.
نوزدهم و بیستم مرداد دوباره دلار جان گرفت و به ۹۳ هزار و ۴۵۰ تومان رسید. مذاکرات نامشخص با آمریکا و ابهام در پرونده هسته‌ای، تقاضای احتیاطی را تقویت کرد. درهم نیز در کانال ۲۵ هزار پایدار شد و به دلار سیگنال صعودی داد.
هفته آخر؛ سایه «مکانیسم ماشه» و جهش پایانی
بیست‌ودوم مرداد بازار با ۹۳ هزار و ۵۵۰ تومان بسته شد؛ همان روز که خبر احتمال فعال‌سازی مکانیزم ماشه توسط اروپا منتشر شد. این خبر به‌سرعت در نرخ‌ها منعکس شد و دلار توانست از مرز‌های بالاتر دفاع کند. از بیست‌وپنجم تا بیست‌وهفتم، دلار در کانال ۹۳ هزار نوسان داشت؛ قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی هم ابلاغ شد که در آینده می‌تواند انگیزه‌ی معاملات کوتاه‌مدت را کاهش دهد.
اما اوج بازار در سی‌ام مرداد رقم خورد: دلار با تقاضای پیش از تعطیلات و فشار معاملات پشت‌خطی، به ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان رسید. معامله‌گران از تعطیلات شنبه و یکشنبه می‌ترسیدند و ترجیح دادند برای در امان‌ماندن از شوک‌های احتمالی، خرید‌های خود را جلو بیندازند. بازار درهم هم با صعود تا ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان این حرکت را تأیید کرد.
جمع‌بندی: رشد ۷ درصدی در یک ماه
دلار که در یکم مرداد با ۸۸ هزار و ۳۰۰ تومان آغاز کرده بود، در پایان ماه به ۹۴ هزار و ۶۰۰ تومان رسید. یعنی رشد بیش از ۶٬۳۰۰ تومان در طول یک ماه—معادل حدود ۷٫۱ درصد. این افزایش، نه محصول داده‌های اقتصادی داخلی، بلکه عمدتاً بازتاب تحولات سیاسی بود.
بازار ارز در مرداد نشان داد که بیش از هر زمان دیگری «خبرمحور» است؛ نه بر مبنای عرضه و تقاضای واقعی، بلکه تحت تأثیر تیترها، بیانیه‌ها و اظهارنظر‌های سیاسی. در چنین فضایی، معامله‌گران حرفه‌ای هم محتاط شدند و استراتژی‌های روزانه و پله‌ای را جایگزین موقعیت‌های سنگین کردند.
چشم‌انداز شهریور
با نزدیک شدن به مهلت اروپایی‌ها برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه در شهریور ماه، بازار ارز در شهریور ماه هم در حالت آماده‌باش خواهد بود. اگر این مکانیزم فعال شود، دلار می‌تواند از ۹۵ هزار عبور کند. اما اگر نشانه‌ای از گفتوگو و کاهش فشار سیاسی پدیدار شود، شاید دلار به کانال ۹۲ یا حتی ۹۱ هزار بازگردد.
به هر حال، تجربه مرداد نشان داد که بازار ارز ایران در فضای پرریسک، بیش از آنکه به عوامل بنیادی اقتصادی متکی باشد، گروگان سیاست و خبر است؛ و همین موضوع آن را به یکی از پرچالش‌ترین بازار‌های داخلی بدل کرده است.
