محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار می‌گوید: اگر سیاست‌های مسکن تغییر نکند و حمایت جدی از کارگران صورت نگیرد، احتمالاً شاهد افزایش فقر، مهاجرت اجباری به حاشیه شهر‌ها و گسترش مشاغل غیررسمی خواهیم بود.
دیدارنیوز: نماینده کارگران در شورای عالی کار هشدار داد: فشار سنگین اجاره مسکن، کارگران را به حاشیه‌نشینی و فقر بیشتر سوق داده است.
محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار در گفت‌و‌گو با تسنیم، با اشاره به اینکه این روز‌ها در کنار اینکه هزینه‌های زندگی کارگران افزایش یافته است، مسکن یکی از پرهزینه‌ترین‌ها است گفت: مسکن همواره بیشترین سهم را در سبد معیشت داشته، اما در سال‌های اخیر این سهم به شدت افزایش یافته است. طبق برآورد‌های غیررسمی، بیش از ۴۵ تا ۶۰ درصد درآمد ماهانه کارگران صرف اجاره‌بها یا بازپرداخت وام مسکن می‌شود. این یعنی کارگر بخش عمده حقوقش را فقط برای داشتن یک سرپناه هزینه می‌کند و برای سایر نیاز‌های اساسی مانند خوراک، درمان و آموزش چیزی باقی نمی‌ماند.
وی درباره پیامد‌های این هزینه‌ها برای زندگی خانوار‌های کارگری گفت: پیامد‌ها بسیار گسترده است. وقتی بیش از نیمی از درآمد خانواده صرف اجاره شود، کارگران مجبورند از سایر هزینه‌های ضروری بزنند. بسیاری از کارگران برای تأمین خوراک خانواده به حداقل‌ها بسنده می‌کنند، خرید پوشاک و وسایل ضروری را به تعویق می‌اندازند و در مواردی حتی درمان بیماری را نادیده می‌گیرند. متأسفانه گزارش‌هایی داریم که خانواده‌های کارگری به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره، مجبور به حاشیه‌نشینی و زندگی در مناطق کم‌برخوردار شده‌اند.
تاجیک با اشاره به اینکه آیا دولت یا نهاد‌های مسئول برای کاهش این فشار‌ها برنامه‌ای داشته‌اند گفت: قرار بود در کارگروهی برای مسکن مشکلات بهتر بررسی و برنامه ریزی شود که در فروردین این کارگروه کار خود را آغاز نمود ولی از آن پس مسکوت ماند. برنامه‌هایی مطرح شده، از جمله تسهیل گری در ساخت و طرح‌های مسکن کارگری با کمک کارفرمایان یا اختصاص وام‌های کم‌بهره. اما مشکل اینجاست که این طرح‌ها یا بسیار محدود اجرا شده‌اند یا شرایط بهره‌مندی از آنها به گونه‌ای است که کارگران عملاً توان استفاده ندارند. به عنوان مثال، وقتی وام مسکن ۷۰۰ یا ۹۰۰ میلیون تومانی با اقساط سنگین داده می‌شود، کارگری که حقوقش به سختی به ۱۵ میلیون تومان می‌رسد، چگونه می‌تواند ماهی ۱۵ تا ۲۰ میلیون قسط بدهد؟
این فعال کارگری درباره اینکه نظر شما درباره راهکار عملی برای مشکلات کارگران چیست گفت: نخست باید افزایش دستمزد‌ها متناسب با نرخ واقعی تورم انجام شود. دوم، دولت باید مسکن اجتماعی و کارگری را به‌طور گسترده و واقعی اجرا کند، نه در حد شعار. سوم، باید سیستم اجاره‌داری سامان یابد؛ افزایش اجاره‌ها در برخی مناطق هیچ ضابطه‌ای ندارد و هر سال صاحبخانه هر عددی که بخواهد تعیین می‌کند. ایجاد قوانین حمایتی و نظارت جدی در این بخش ضروری است.
وی درباره اینکه برخی می‌گویند کارگران اگر مدیریت کنند، بخشی از مشکلات آنها کم می‌شود، گفت: وقتی پایه حقوق یک کارگر بخش عمده‌اش صرف اجاره می‌شود، دیگر چیزی برای مدیریت باقی نمی‌ماند. مدیریت درآمد وقتی معنا دارد که فرد حداقل بتواند نیاز‌های اصلی زندگی را تأمین کند. در حالی‌که امروز بسیاری از کارگران حتی برای خرید مایحتاج اولیه مثل گوشت، برنج و لبنیات مشکل دارند.
تاجیک افزود: اگر سیاست‌های مسکن تغییر نکند و حمایت جدی از کارگران صورت نگیرد، احتمالاً شاهد افزایش فقر، مهاجرت اجباری به حاشیه شهر‌ها و گسترش مشاغل غیررسمی خواهیم بود. مسکن نباید کالای سرمایه‌ای صرف باشد، بلکه باید حق اولیه هر خانواده به حساب آید. در غیر این صورت شکاف طبقاتی و نارضایتی اجتماعی بیشتر خواهد شد.
وی اظهار داشت: مسکن مهم‌ترین دغدغه امروز کارگران است. اگر دولت به دنبال آرامش اجتماعی و رونق تولید است، باید ابتدا امنیت معیشتی و سکونتی کارگران را تضمین کند. بدون مسکن پایدار، هیچ خانواده‌ای احساس آرامش نخواهد داشت و این فشار روانی مستقیماً بر بهره‌وری نیروی کار هم اثر منفی می‌گذارد.
