سارا فلاحی، نماینده ایلام در مجلش شورای اسلامی معتقد است که فضای شفافی در مجلس وجود ندارد و بسیاری از آقایان در سلول‌های خاکستری شان، اعتقادی به توانایی زنان ندارند.
دیدارنیوز: سارا فلاحی، نماینده مجلس گفت: «برخی از آقایان صرفا برای شعار تبلیغاتی از حضور خانم‌ها در قدرت و مدیریت صحبت می‌کنند. به نظر من باید این نمایش‌های مضحک تمام شود و به افراد به میزان توانایی شان وزن دهیم. بسیاری از آقایان هستند که ته باورشان و در سلول‌های خاکستری شان، اعتقادی به توانایی زنان ندارند.»
سارا فلاحی، نماینده ایلام، پیش از انتخابات هیأت رئیسه دوم، در گفت‌وگویی از کاندیداتوری خود خبر داده بود، اما روز انتخابات نه تنها کاندیدا نشد که حتی فاطمه مقصوی هم که کاندیدای کرسی دبیری بود، نتوانست رأی را برای ورود به هیأت رئیسه به دست بیاورد. اما چرا زنان نمی‌توانند؟ چرا در طول ادوار دوازده‌گانه مجلس، تنها دوبار قرعه به نام زنان برای حضور در هیأت رئیسه افتاد؟
سارا فلاحی، نماینده ایلام و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، درباره عدم کاندیداتوری اش گفت: «توان رقابت با مهمانی‌های گران قیمت در هتل‌های شیک و لوکس را نداریم. افرادی هستند که لابی‌های اقتصادی دارند که خیلی در شأن مجلس نیست و من دوست نداشتم وارد آن فضا‌های آلوده شوم.»
وی درباره عدم انسجام زنان مجلس هم بیان کرد: «یکی از دلایل عدم انسجام است. اما دلیل مهمتر این است که در مجلس اغلب براساس توانایی رأی داده نمی‌شود، نه اینکه همه کسانی که به آن بالا می‌روند ناتوان باشند؛ بسیاری از کسانی که داخل هیات رئیسه می‌روند افراد توانایی هستند.»
عضو کمیسیون امنیت ملی خاطرنشان کرد: «برخی از آقایان صرفا برای شعار تبلیغاتی از حضور خانم‌ها در قدرت و مدیریت صحبت می‌کنند. به نظر من باید این نمایش‌های مضحک تمام شود و به افراد به میزان توانایی شان وزن دهیم. بسیاری از آقایان هستند که ته باورشان و در سلول‌های خاکستری شان، اعتقادی به توانایی زنان ندارند.»
مشروح گفت و گوی سارا فلاحی، نماینده ایلام و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با خبرآنلاین را در ادامه می‌خوانید.
*خانم فلاحی! شما در گفت‌وگویی با خبرآنلاین بیان کردید که برای انتخابات هیأت رئیسه کاندیدا می‌شوید، چرا کاندیدا نشدید؟ آیا تصمیم فراکسیون زنان بود؟
قبلا هم گفته‌ام که در فراکسیون برای حضور یا عدم حضور زنان در هیات رئیسه جلسه‌ای برگزار نمی‌شود که من بخواهم بر اساس تصمیم فراکسیون عمل کنم. یکی از مشکلات ما این است که اتفاقا فراکسیون مانع حضور یا عدم حضور بانوان در هیات رئیسه نیست، به این علت که خانم‌ها معتقدند که نمایندگی قائم به شخص است و هرکس می‌تواند به صورت مستقل وارد رقابت شود.
اما اینکه چرا من کاندیدا نشدم چند دلیل داشت؛ یکی اینکه من برای حضور در بین المجالس کشور‌های اسلامی مأموریت داشتم و، چون نزدیک ۱۰ روز در اندونزی بودم، فرصت تبلیغات نداشتم. دلیل دیگر اینکه همه همکاران هم از قبل، یعنی از حدود یک سال پیش به کاندیدا‌ها قول داده بودند. خیلی‌ها آمدند و به من که در انتخابات شرکت نکردم گفتند، اگر شرکت کنید به شما رأی می‌دهیم و من می‌دانستم که اینها صرفا تعارف است.
مهمتر از همه این است که توان رقابت با مهمانی‌های گران قیمت در هتل‌های شیک و لوکس را نداریم. افرادی هستند که لابی‌های اقتصادی دارند که خیلی در شأن مجلس نیست و من دوست نداشتم وارد آن فضا‌های آلوده شوم.
*این مهمانی‌ها را چه کسانی برگزار می‌کردند و الآن هم در هیات رئیسه حضور دارند؟
تحقیق کنید من در این رابطه صحبتی نمی‌کنم.
فضای انتخابات هیأت رئیسه برنامه محور نیست
* شما با علم به اینکه رأی نمی‌آورید، کاندیدا نشدید؟
نه اینجوری نبود. اگر من هم مثل برخی از دوستان، از یک سال پیش وقت می‌گذاشتم و صحبت می‌کردم، ممکن بود فضای بهتری ایجاد شود. اما این فضای بهتر از نظر من باید با گفت‌و‌گو و ارائه برنامه ایجاد شود که متأسفانه این فضا حاکم نیست.
فضای انتخابات هیأت رئیسه برنامه محور نیست. انتقادی که من دارم این است؛ به این معنا که هیچ کس از کسانی که برای هیأت رئیسه کاندیدا می‌شوند، برنامه نمی‌خواهد. یعنی اصلا مهم نیست من که می‌خواهم در هیات رئیسه ایفای نقش کنم، اصلا چه برنامه‌ای دارم؟ چیکار می‌خواهم انجام دهم؟ بالاخره این فضا، فضای رفاقتی است و با برنامه نیست.
شما به عنوان رسانه و من به عنوان نماینده باید این مطالبه مان باشد که در آیین نامه تغییراتی ایجاد شود تا کسی که می‌خواهد کاندیدا شده و در هیأت رئیسه حضور یابد، باید برنامه داشته باشد. چون هیات رئیسه صرفا این نیست که در آن بالا بنشیند و ترجمه قرآن کنند، یا اینکه قرعه‌ها را اعلام کنند، یا نطق پیش از دستور داشته باشند و یا یک سری متون را مطالعه کنند.
خیلی از تصمیمات در هیات رئیسه برای مجلس گرفته می‌شود، بر اساس تصمیمات هیات رئیسه طرح‌ها و لوایح داخل صحن می‌آیند و اولویت بندی می‌شوند که چه طرح و لایحه‌ای بیاید یا نیاید. همه اینها نیاز دارد که کسانی به آن جایگاه بروند که ضمن اینکه خودشان بالا نشسته‌اند، مجلس را ارتقاء دهند؛ بنابراین این فضا یک فضای متعالی نیست که بر اساس آن بتوانیم به نتایج مورد نظر برسیم.
افرادی بودند که ۱۰ بار به میز من مراجعه کردند و حالت التماس داشته‌اند که به ما رأی بدهید
*علت شکست زنان در هیات رئیسه را عدم انسجام زنان مجلس و فراکسیون می‌دانید یا لابی گری‌هایی که در مجلس وجود دارد؟
یکی از دلایل عدم انسجام است. اما دلیل مهمتر این است که در مجلس اغلب براساس توانایی رأی داده نمی‌شود، نه اینکه همه کسانی که به آن بالا می‌روند ناتوان باشند؛ بسیاری از کسانی که داخل هیات رئیسه می‌روند افراد توانایی هستند. اما من معتقدم که توانایی و دانایی افراد وجه تعیین کننده نیست. همیشه بر اساس داشته‌های افراد تصمیم گرفته نمی‌شود. گاهی اتفاقا نداشته‌های افراد در انتخابات موثر هستند.
بنده معتقدم هر کس فارغ از جنسیت به عنوان کسی که می‌تواند در هیات رئیسه نقش آفرین باشد، باید شرکت کند. اما متاسفانه اغلب اینگونه نیست و همیشه کسانی که می‌دانند و می‌توانند بالا نشین نمی‌شوند. البته این صحبت‌ها نافی این نیست که برخی دوستان هم با دانایی و توانایی خود رای می‌آورند. اما همیشه اینگونه نیست و خیلی از دوستان که همکاران ما هستند و در هیات رئیسه رأی آوردند، چون نمایندگان حالا به هر دلیلی به آنها رای داده‌اند ما به آنها احترام می‌گذاریم. ولی می‌خواهم بگویم که، چون برنامه محوری نیست، کسی از کسی برنامه نمی‌خواهد، هرکس روابط عمومی قوی تری داشته باشد، می‌تواند موفق باشد ولو اینکه آدم توانایی هم نباشد؛ بنابراین برنامه نمی‌خواهیم و بر اساس برخی شاخص‌ها و استاندارد‌ها انتخاب نمی‌کنیم. قطعا همه اینها موثر است در اینکه نه تنها خانم‌ها بلکه بسیاری از آقایان که چنین توانایی دارند، اما روحیه حضور در چنین فضایی را ندارند، یا انتخاب نشوند یا اصلا وارد رقابت نشوند. مثلا افرادی بودند که ۱۰ بار به میز من مراجعه کردند و حالت التماس داشته‌اند که به ما رأی بدهید.
این فضا فضای خوبی نیست، کسی که با التماس می‌خواهد رأی بگیرد، نمی‌تواند جایگاه مجلس را ارتقاء دهد. مجلس محل اقتدار مردم ایران است؛ بنابراین کسی که می‌خواهد در هیات رئیسه قرار گیرد، باید حافظ اقتدار کرسی هیات رئیسه باشد و ضمن خضوع و خشوعی که در برابر مردم دارد، نباید برای گرفتن یک کرسی دست به هر کاری بزند.
فضای شفافی در مجلس نیست
* ولی می‌شود اینگونه هم گفت که زنان، چون قدرت لابی گری ندارند برای همین نمی‌توانند رأی مردان را به دست آورند؟
لابی گری به معنای مصطلح و منفی آن اصلا در روحیه خانم‌ها نیست. بنده هم نمی‌توانم برای اینکه در کرسی مسئولیتی قرار گیرم به دیگران رو بیاندازم و لابی کنم. معتقدم که فضایی باید باشد که برنامه هایمان را ارائه دهیم وشأن انسانی آدم هم حفظ شود. مثل انتخابات مجلس که من عمدتا سخنرانی داشتم، برنامه هایم را ارائه دادم و مردم هم انتخاب کردند. کسی را هم در معذوریت قرار ندادیم.
من آدم شفافی هستم و به کسانی که هم رأی ندادم، اعلام کردم ولی همه اینگونه نیستند. برای همین فضایی ایجاد می‌شود و برخی با اینکه ۶ نفر را باید انتخاب کنیم ولی به ۱۰ نفر قول می‌دهند. مثلا ۲ نائب رئیس می‌خواهید انتخاب کنید، به ۵ کاندیدای نائب رئیسی قول می‌دهند. یک فضای غیراخلاقی، دروغ، رودربایستی و ریا هم حاکم می‌شود. چون همکاران می‌ترسند، آن همکار از دستشان ناراحت شود و یا بعد‌ها که وی بخواهد کاندیدا شود به او رأی ندهند.
بالاخره فضای شفافی نیست. فضا به نظر من خوب نیست و اگر این فشار‌ها نباشد و آمد و شد‌ها و مراجعه به صندلی نماینده‌ها نباشد، برنامه وجود داشته باشد، به طوریکه صحبت کنند و برنامه ارائه دهند و در یک فضای باز انتخابات صورت گیرد، به نظرم به جایگاه مجلس کمک می‌کند.
اسم خانم‌ها از قرعه کشی نطق و تذکر در نمی‌آید
* اما فارغ از انتخابات هیات رئیسه، انتقاداتی که به انفعال و عدم مشارکت زنان مجلس در تصمیم گیری‌ها و نطق‌ها انجام می‌شود را چقدر وارد می‌دانید و برای رفع این ایراد فراکسیون زنان چه برنامه‌ای دارد؟
اصلا موافق این گزاره نیستم. به هیچ عنوان خانم‌ها انفعال نداشتند. ببینید که در بحث نطق، موثرترین نطق‌ها را چه کسانی داشته‌اند؟ آنچه در سطح کشور وایرال شده و در اخبار هم آمده است. من خودم جزو کسانی بودم که در سراسر ایران به واسطه نطق‌هایی که داشتم مرا می‌شناسند. اما نطق و تذکر قرعه کشی می‌شود و همه خانم‌ها هرروز ثبت نام می‌کنیم و اسم‌مان از قرعه در نمی‌آید. قبلا در می‌آمد، اما در مجلس دوازدهم انگار یا بخت با ما یار نیست یا اتفاقی در سیستم قرعه افتاده است.
چندین بار هم اعتراض کردیم، اما می‌گویند که شانس است و برای شما نمی‌گیرد. من روی این نکته هم حرف دارم که در برنامه نویسی مجلس بررسی شود که ممکن است باگی در آن باشد و اینکه چرا اسم خانم‌ها در نمی‌آید؟ نمی‌توانم در این رابطه صحبت کنم، چون فعلا مستندی در اختیار ندارم. من خودم در بحث بودجه پیشنهاداتی داشتم مطرح کردم در تذکر و نطق هم، چون اسمم در نمیاد از دیگران وقت می‌گیرم.
اما به هرحال معتقدم که در حوزه‌های مختلف خانم‌ها تأثیرگذار بودند. به عنوان مثل فراکسیون زنان برای جلوگیری از اجحاف در حق بانوان قانون مهریه را چند بار از دستور کار خارج کرد، چون ایرادات جدی دارد که به ضرر خانم‌ها و خانواده است و اگر هم در دستور کار قرار می‌گیرد جزو دستورات آخری است که نوبت به طرح آن نمی‌رسد و باید اصلاح شود.
بسیاری از آقایان در سلول‌های خاکستری شان، اعتقادی به توانایی زنان ندارند
خانم‌ها چه در فراکسیون و چه در کمیسیون ها، تذکرات و نطق‌هایی هم که داشتند همیشه موثر و بدون محافظه کاری بوده است. همانگونه که خانم‌ها اهل لابی نیستند هم محافظه کاری هم نیستند و شفاف از منافع کشور دفاع می‌کنند. اما بالاخره انتظار داریم که شرایطی ایجاد شود تا نگاه جنسیتی به قدرت و سیاست وجود نداشته باشد. چون این نگاه جنسیتی ضد پیشرفت است. حتی برخی از آقایان صرفا برای شعار تبلیغاتی از حضور خانم‌ها در قدرت و مدیریت صحبت می‌کنند. به نظر من باید این نمایش‌های مضحک تمام شود و به افراد به میزان توانایی شان وزن دهیم. بسیاری از آقایان هستند که ته باورشان و در سلول‌های خاکستری شان، اعتقادی به توانایی زنان ندارند.
آنها قدرت را به اشتباه طی یک سوء تفاهم تاریخی مردانه می‌دانند. به خاطر اینکه در طول تاریخ قدرت در دستشان بوده است و دوست ندارند در این عرصه برای زنان جایی باز کنند. این تفکر اشتباه باید تغییر کند و به نظر من اگر تغییر نکند، جامعه با یک بال قادر به پرواز نیست؛ بنابراین ما باید روی این کار کنیم، باید آموزش داده شود و فضا‌های درستی ایجاد شود. نگاه جنسیتی نباشد و بگویند فلانی، چون خانم است، در فلان جا نباید باشد یا باید باشد.
برای مثال من خودم برای سفر‌های برون مرزی‌ام همیشه می‌گویم که اگر من را به عنوان یک خانم در هیات قرار می‌دهید که به دنیا بگویید که به خانم‌ها اهمیت می‌می دهیم من نمی‌آیم، چون این حضور صرفا ویترینی است. اما اگر به واسطه توانایی و تاثیرگذاریم است من مانوریت می‌روم، چون من آنجا تاثیر دارم، مشارکت دارم، سخنرانی می‌توانم بکنم و در مذاکرات موثر هستم و به این علل من می‌آیم و در تمام سفر‌های برون مرزی که داشتم در واقع حضور موثر داشتم. به عنوان مثال، سفری که با آقای امیرعبداللهیان (خدا رحمتش کند) به بالکان داشتم، بخش عظیمی از مذاکرات را ایشان به من واگذار کردند؛ در حوزه زنان، ورزش، دیپلماسی عمومی و ایشان در آنجا به من نقش می‌دادند و می‌گفتند این فرد در این زمینه اطلاعات دارد، حتی در جلسه با رئیس جمهور صربستان، وزیرخارجه بوسنی، حضور داشتیم و موثر عمل کردیم.
در این سفر اخیر که برای حضور در جلسات بین المجالس که رفتم، دو سه تا سخنرانی موثر داشتیم یا در جلسه کمیسیون امنیت ملی که بعد از طوفان الاقصی به روسیه رفتیم، بنده جزو مؤثرین افراد در آن فضا بودم. می‌خواهم بگویم که صرفا خانم‌ها به واسطه اینکه خانم هستند نه؛ بلکه به واسطه توانایی شان که در سایه انقلاب اسلامی و آموزش و هوش خود زنان این توانایی را به دست آوردند و در سایه آن شعور اجتماعی و سیاسی که دارند، باید به آنها فضا بدهیم. اگر نگاه جنسیتی باشد دچار مشکل می‌شویم.
نباید دچار خود تحقیری بشوم
*این نگاه جنسیتی همیشه بوده است و آقایان که قدرت همیشه در اختیارشان بوده نگاه جنسیتی داشتند. ولی در کنارش ما زنان قدرتمند هم داشتیم که تابوشکن بودند و قدرت را به دست آوردند، این چقدر برمی گردد به اینکه خانم‌ها در مجلس تلاش نمی‌کنند که آن جایگاه را به دست آورند و به همین هیات رئیسه قانع هستند؟
نه اینگونه نیست. ببینید در هرجایی باید متناسب با آن جا برنامه ریزی کنید. فضای مجلس علیرغم اینکه بالاخره خانم‌ها توانایی دارند، ولی فضا هنوز به لحاظ ذهنی باز نشده است که بگویند که چه فرقی دارد میان خانم‌ها و آقایان است و قطعا خانمی که نماینده شده، توانایی داشته است. اینکه مثلا آقایان گزاره غلطی را به کار می‌برند و می‌گویند همه خانم‌ها یک نفر شوید تا ما به شما رأی دهیم. چرا آقایان این گزاره را برای خودشان به کار نمی‌برند. چرا همیشه ما باید به آنها رأی بدهیم؟ این فضا الان وجود دارد و ما می‌گوییم این فضا نباشد.
از طرف دیگر زنی که نماینده هست باید به خودباوری برسد. من خودم هم باید خودم را باور کنم، دچار خود تحقیری نشوم و به مسائل ورود کنم. من این دوره وارد انتخابات هیات رئیسه نشدم، ولی دوره بعد به عنوان مثال اگر با برنامه بیایم، باید برای بردن بیایم، نه اینکه صرفا بخواهم فقط در انتخابات شرکت کنم. چون اگر بر اساس توانایی هم باشد می‌گویم که من به این باور رسیدم که این توانایی را دارم و اتفاقا با برنامه‌ای مدون‌تر در انتخابات هیات رئیسه قرار گیرم. ولی به شرطی که آن فضا تغییر کند.
شما به عنوان یک رسانه در تغییر این محاسبات غلطی که در مجلس وجود دارد، خیلی می‌توانید تاثیرگذار باشید تا آن نگاهی که به خانم‌ها هست، تغییر کند. به خانم‌ها به عنوان اینکه، چون خانم هستند و نمی‌توانند، نباید نگاه شود. معتقدم که در بین خانم‌ها توانایی زیادی وجود دارد و می‌توانند، به شرط اینکه خود خانم‌ها هم به این خودباوری برسند.
