بازار وکیل شیراز با قدمتی نزدیک به ۲۷۰ سال نه تنها موتور محرکه قلب اقتصادی شهر شیراز بهحساب میآید که ویترینی زییا از تاریخ دوره زندیه در ایران را به تصویر میکشد. یک کارشناس میراثفرهنگی میگوید احتمال آتشسوزی دوباره در این بازار قطعا وجود دارد چراکه آتشسوزی دو سال قبل نیز بهدلیل ساختار نامناسب بازار و سهلانگاری یک کسبه پشت کنتور برق رخ داد.
دیدارنیوز: بازار وکیل شیراز، قلب تپنده اقتصاد و تاریخ شیراز دوسال پیش بهدلیل مشکلات زیرساختی و رها بودن سیمهای برق در سقف بازار، آتش به جان راسته اصلیاش و ۲۰ دهانه یا عرقچین بهدلیل یک سهلانگاری سیاه و دوداندود شد. میراثفرهنگی و کسبه بازار پس از گذشت دوسال هنوز نتوانستهاند به پاکسازی کامل این دهانهها بپردازند و تنها یک دهانه از دود و سیاهی پاک شده است.
کارشناسان، اما با تاکید بر مشکلات زیربنایی موجود در بازار وکیل، ناتوانی میراثفرهنگی در حفاظت وعدم همکاری دستگاههایی چون اداره برق و مخابرات وضعیت بازار وکیل را نگرانکننده عنوان میکنند.
بازار وکیل شیراز با قدمتی نزدیک به ۲۷۰ سال نهتنها موتور محرکه قلب اقتصادی شهر شیراز بهحساب میآید که ویترینی زییا از تاریخ دوره زندیه در ایران را به تصویر میکشد. بازار وکیل در بافتی کاملا پویا و زنده قرار گرفته، اما نزدیک به چند دهه است که از مشکلات زیربنایی و زیرساختی رنج میبرد. بیتوجهی به همین مشکلات ساختاری سبب شد، دو سال پیش بهدلیل اهمال و سهلانگاری یکی از کسبه، آتش به جان بازار جنوبی وکیل بیفتد و ۲۰ «عرقچین» (پوشش مدور، پوششهای کمخیز گنبدی که معمولا برای پوشش زیرین بقعهها به کار میرود) سیاه و دوداندود شوند.
با اینکه مدیرکل اداره میراثفرهنگی استان فارس آبان ماه ۱۴۰۱ اعلام کرد که بازار تاریخی وکیل آسیبی ندیده و فقط در راسته اصلی بازار وکیل جنوبی حدود ۲۰ عرقچین دوداندود شده که با پاکسازی برطرف میشود، اما با گذشت دو سال جز یک دهانه که تامین اعتبار آن هم از سوی کسبه انجام گرفت، میراثفرهنگی هنوز نتوانسته اقدامی در پاکسازی سقف بازار انجام دهد.
«سیامک بصیری» کارشناس میراثفرهنگی و عضو شورای فنی استان فارس گفت: تا قبل از دهه ۵۰ بدنه داخلی بازار آجر و بندکشی شده بود و در دورههای بعد، بدنه داخلی بهدلیل فرسودگی با گچ دچار اصلاحات شد و تصمیم گرفته شد روی آنها گچ گرفته شود و حتی در بعضی نقاط روی گچها نقاشیهایی با استفاده از رنگ هم انجام شده است که البته این نقاشیها مربوط به دوره پهلوی است.
وی افزود: در تناسبات آجری که در سقف بازار وکیل وجود دارد در اصل یک لایه گچ است که روی آن نقاشی و بندکشی شده است که دوسال قبل به دلیل آتشسوزی سیاه و دوداندود شده است تا جایی که بنده اطلاع دارم تامین اعتبارات برای پاکسازی سقف صورت گرفته است و پیشتر نیز یک تیمی از فارغالتحصیلان رشته مرمت پاکسازی یک دهانه از سقف را انجام دادند.
این کارشناس میراثفرهنگی تاکید کرد: اتفاقا کاری که این دانشجویان انجام دادند بسیار زیبا بود که اعتبار آن نیز از سوی کسبه بازار وکیل صورت گرفت برای دهانههای بعدی نیز میراثفرهنگی تامین اعتبار کرده و تا جایی که مطلع هستم قرادادی هم منعقد کرده است، اما کی قرار است انجام شود بهتر است از متولیان میراثفرهنگی پرسیده شود.
عضو شورای فنی استان فارس همچنین تامین اعتبارات مرمت بازار وکیل را قابل توجه دانست و افزود: میراثفرهنگی اعتبارات خوبی برای مرمت بازار جذب کرده است و گویا از مرمت پشتبام بازار وکیل آغاز کرده است چراکه اصلاح عایق پشتبام بسیار ضرورت دارد و پس از آن باید وارد تعمیرات و تزئینات سقف شوند که این فرایند بسیار درستی است، اما اینکه چه زمانی بدنه را پاکسازی و مرمت میکنند باید از میراثفرهنگی پرسید.
اداره برق و مخابرات همکاریهای لازم را ندارند
بصیری در رابطه با تاسیسات بازار وکیل به ایلنا میگوید: بازار وکیل شیراز یادمان بزرگی از دوره زندیه است که قلب اقتصادی شهر شیراز را هدایت میکند، اما بهرغم آنکه این بازار به مسائل زیربنایی بازار با حداقل تکنیک نگاه شده، اما با این حال حداکثر بازدهی را در حوزه اقتصاد و گردشگری شهر ایفا میکند.
او گفت: بازار وکیل یک بافت کاملا پویا و زنده، اما دچار مسائل زیربنایی و زیرساختی است که عمدهترین مشکلات بحث تاسیسات بود که درسالهای اخیر از چندین زاویه مورد بررسی قرار گرفت.
بهگفته بصیری، در دهههای قبل بهویژه ۱۰ سال گذشته جلسات متعددی در حوزههای مختلف مدیریت شهری در این رابطه برگزار شد که در نهایت مدیران و دستگاههای مختلف به این نتیجه رسیدند که باید کانال تاسیسات مشترک با محوریت آتشنشانی، مخابرات، فاضلاب و همچنین مسائل مربوط به سقف در بازار وکیل ایجاد شود که خوشبختانه در این زمینه میراثفرهنگی و شهرداری همکاریهای لازم را داشتند و اقدامات مناسبی هم صورت گرفت.
این کارشناس میراثفرهنگی و عضو شورای فنی استان فارس با اشاره به اینکه هماکنون در راستههای اصلی بازار وکیل ازجمله بازار علاقهبندها، ترکشدوز و شمشیگرها کانال مشترک وجود دارد، ادامه داد: با اینکه همکاری خوبی از سوی دستگاههایی، چون شهرداری با میراثفرهنگی صورت گرفت، اما متاسفانه دستگاههای متولی مثل مخابرات و برق هنوز ورود پیدا نکردهاند تا این مشکلات بصری که در بازار وکیل چهره ناخوشایندی ایجاد کرده و از نظر فنی نیز ایراد بزرگی محسوب میشود حذف کنند.
او تاکید کرد: حتی میراثفرهنگی اطلاعات و دیتلهای لازم را که مورد نظر و تاکید اداره برق و مخابرات است را در کانال تاسیسات پیشبینی کرده است و این طرح نهتنها تهیه شده که بخشهای زیادی از این طرح با همکاری شهرداری و میراثفرهنگی انجام شده است.
بصیری معتقد است: درحالحاضر کانال تاسیسات برای بهرهبرداری آماده است، اما مخابرات و اداره برق نسبت به انتقال زیرساختهای خود به این کانال تاسیسات اقدامی نکردهاند.
کارشناس شورای فنی استان فارس در پاسخ به اینکه تعلل دستگاههایی چون اداره برق و مخابرات سبب چه مخاطراتی در بازار وکیل میشود، ادامه داد: متاسفانه علیرغم جلسات متعددی که در حوزه شهری برگزار شده مدیران این دستگاهها بههر دلیلی که خودشان باید پاسخگو باشند حاضر نشدند همکاری کنند این درحالی است که دوباره تاکید میکنم کانال تاسیسات طی جلسات کارشناسی مختلف و جزییات آن بر اساس اعلام نیاز فنی و استانداردهای شرکت مخابرات و اداره برق تهیه و اجرا شده است.
او تاکید کرد: نتیجه اینعدم همکاری سبب میشود که از یک سو بهلحاظ بصری با یک چهره ناخوشایندی در بازار وکیل مواجه شویم و هم اینکه احتمال آتشسوزی مجدد قطعا وجود دارد چراکه آتشسوزی دوسال قبل نیز بهدلیل ساختار نامناسب بازار و سهلانگاری یک کسبه پشت کنتور برق رخ داد.
