بامداد شنبه بود که ارتش اسرائیل در حملاتی، اقدام به هدف قرار دادن ۲۰ مرکز نظامی ایران در سه استان کشور کرد. در همین رابطه و برای بررسی ابعاد و پیامدهای این اقدام تلآویو علیه تهران با مدیرکل سابق شورای راهبردی روابط خارجی گفتگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
دیدارنیوز: بامداد روز شنبه بود که در پی شنیدن شدن صدای چند انفجار در مناطق مختلف کشور، رسانههای اسرائیلی، خبر از حمله هوایی ارتش این کشور به بیش از بیست مرکز نظامی ایران در سه استان دادند.
عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپولیتیک و سفیر سابق کشورمان در نروژ و فنلاند در گفتگویی با دیدارنیوز، ضمن بررسی گستره این حملات و تبعات آن، اظهار داشت: حملاتی که در ساعات ۲ و ۵ صبح روز شنبه علیه مواضعی در ایران از سوی اسرائیل صورت گرفت، اقدامات مستمر و کار آمریکاییها در طول بیش از یک ماه گذشته را در پس خود به همراه داشت. واشنگتن در این بازه زمانی تلاش کرده بود تا تلآویو را از حیث ایجاد بازدارندگی راضی کرده و تا حد توان، تهران را نیز برای عدم تلافی این حملات مجاب کند تا در نهایت، لطمهای به انتخابات آتی آمریکا وارد نشود.
وی افزود: البته در حال حاضر، اطلاعات دقیقی از میزان خسارات وارده به مراکز نظامی ایران در پی حملات شب گذشته اسرائیل در دست نداشته و باید ببینیم که این حملات تا چه میزان موثر بوده است. اما با این حال، واقعیت امر این است که به هر حال، ضرباتی از سوی اسرائیل وارد شده و البته بخشی از حملات نیز خنثی شده است.
این استاد ژئوپولیتیک، اشارهای هم به دامنه حملات بامداد شنه داشت و یادآور شد: البته اینگونه نبوده این حملات، صرفا در یک یا مثلا ۳ مقر صورت گرفته باشد و باید گفت که این اقدام تلآویو تا حدی گسترده بوده است. با این همه از نظر من از آن جا که این حملات، صرفا علیه مراکز نظامی بوده و احتمالا نیز با اطلاع قبلی میان تهران و واشنگتن-با واسطه-صورت گرفته، شخصا بعید میدانم که ایران به سرعت درصدد پاسخ به این حملات بر بیاید و به نوعی باید ماجرا را تا اطلاع ثانوی، تمام شده بدانیم.
فرجیراد، خاطرنشان کرد: ضمن اینکه در حال حاضر، پیگیریهایی برای آتشبس-در درجه اول در لبنان و در درجه دوم در غزه-در حال انجام بوده و ایران به این مسئله و کشتار مردم در لبنان و غزه حساسیتهای ویژهای دارد. بر همین اساس، تهران علاقه ندارد که این آتشبسها-که الان تا حدی نیز جدی شده-به هم بخورد.
وی افزود: لذا با توجه به اینکه روز گذشته هم ارتش اسرائیل برای پذیرش آتشبس بر اساس قطعنامه ۱۷۰۱ اعلام آمادگی کرده-که در نوع خود، یک عقبنشینی است-ایران نیز با در نظر گرفتن محدود بودن حملات اسرائیل به مناطق نظامی، عجلهای برای پاسخ به آن نخواهد داشت. به عبارت دیگر به نظر میرسد که ما شاهد یک آرامش نسبی بین ایران و اسرائیل خواهیم بود.
سفیر پیشین ایران در نروژ و فنلاند، اضافه کرد: در این بین، آمریکا تمام تلاش خود را به خرج میدهد که قبل از انتخابات این کشور، اتفاقی در منطقه رخ ندهد. بر همین اساس نیز، معتقدم که مدیریت این بحران با آمریکا بود. از سوی دیگر، خود اسرائیلیها نیز واقعا دچار مشکل شدهاند و اینکه هر روز؛ چند میلیون انسان به پناهگاههای زیرزمینی بروند و با چالشهای روحی و روانی دست و پنجه نرم کنند، تلآویو را با تنگناهایی از این جنس نیز روبرو کرده است. به نظرم اما، بازدارندگی که اسرائیل به انگیزه ایجاد آن دست به حملات بامداد شنبه زد، ایجاد نشد.
فرجیراد، همچنین در پایان با اشاره به بایستههای اقدام ایران در پی حملات شب گذشته اسرائیل، خاطرنشان کرد: به تصور من با توجه به صحبتهای رهبری، مبنی بر اینکه «ایران؛ اقدام میکند، اما تعجیل نخواهد داشت» به نظر نمیرسد که ایران تصمیم بگیرد تا ظرف مدت امشب و فردا یا حتی در هفتههای آتی، پاسخی به این حملات بدهد. اگر اسرائیل باز بخواهد دست به اقداماتی، نظیر آنچه در ماجرای حذف اسماعیل هنیه در تهران شاهد بودیم، بزند؛ ایران آمادگی لازم برای پاسخ به چنین اقداماتی را خواهد داشت؛ لذا احساس نمیکنم که تلآویو تا اطلاع ثانوی دست به اقداماتی علیه تهران بزند که ایران را وادار به عمل متقابل وادار کند.