جامعه پلاس در یکی دیگر از برنامههای خود میزبان رضا صالحی امیری، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی بود؛ او از دلایل فرار نخبگان گفت و تاکید کرد که به همین دلیل سالیانه ۱۵ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج میشود.
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: جامعه پلاس در یکی دیگر از برنامههای خود میزبان رضا صالحی امیری، وزیر پیش فرهنگ و ارشاد بود؛ او از دلایل فرار نخبگان گفت و تاکید کرد که به همین دلیل سالیانه ۱۵ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج میشود.
این گفتوگو را میتوانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید.
به اعتقاد وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد مساله ما در ایران فرار نخبگان است نه مهاجرت و باید این دو مفهوم را تفکیک کنیم، وقتی از مهاجرت صحبت میکنیم یعنی گردش مغزها اتفاق میافتد به این معنی که فرد با هدف تحصیل و یادگیری علم و تخصص به کشور دیگری میرود، اما به دلیل اینکه خود را به کشور و مردم مدیون میداند، به کشور برمی گردد یا اتفاق دیگری میافتد آن فرد شاید به کشور برنگردد، اما از طرق مختلف یا همین شبکههای اجتماعی دانش خود را به به مشتاقان علم و جوانان داخل کشور منتقل میکنند.
صالحی امیری تعبیری که از فرار مغزها بیان میکند این است که "فرار" معنی تنفر و عدم بازگشت دارد یعنی کسی که پشت سرش را هم نگاه نخواهد کرد و در شکل سختتر از خانواده و جغرافیای خود دل کنده و فرار و میکند و هیچ ارادهای هم برای بازگشت ندارد.
او در بخش دیگری از این گفتوگو همچنان روی مساله مهاجرت و تفاوت آن با فرار مغزها نکته دارد و معتقد است که ما باید بتوانیم سازمانی را پیدا کنیم که شیب تند این پدیده را به سمت ملایم هدایت کند و فرار تبدیل به مهاجرت شود، چون ما برای برای توسعه یافتگی نیاز داریم که فرار را به مهاجرت ارتقا دهیم، مهاجرت ارادی است و فرار غیر ارادی؛ فرار اجبار است و مهاجرت اختیار است.
وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد به این موضوع هم اشاره دارد که فرار به یک یا دو عامل بستگی ندارد بلکه به مجموعهای عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی وابسته است، از این رو به تعبیری باید گفت فرار مغزها در ایران یک مگا پروژه است و تک عاملی نیست.
به گفته این پژوهشگر و تحلیلگر فرهنگی، فرق گذاشتن بین بخشهای مختلف جامعه و تفکیک کردن افراد بر اساس پارامترهای مختلف کار درستی نیست، زیرا این دو قطبی کردن عواقب خوشایندی در پی نخواهد داشت.
اینطور که صالحی امیری میگوید متاسفانه مطالعات نشان میدهد در فضای فعلی میزان فرار بر میزان مهاجرت غلبه کرده و مساله به چالش جدی تبدیل شده و طبق آماری که مدیران بانک مرکزی هم آن را تائید کرده اند سالیانه ۱۵ میلیارد دلار سرمایه از گردش اقتصادی کشور خارج میشود.
او اشاره ای هم به بحران اجتماعی دو سال اخیر کشور دارد و تاکید می کند که من با حجاب موافقم اما با اجبار آن نه، زیرا اجبار در هیچ مساله ای منجر به نتیجه مطلوب نمیشود.
