یک تحلیلگر مسایل خاورمیانه معتقد است که در ادامه اعتراضات به طالبان باید منتظر شورش اجتماعی در افغانستان باشیم.
دیدارنیوز ـ سرویس بین‌الملل: تظاهرات علیه حکومت طالبان در شهرستان‌های «درایم» و «ارگو» از توابع استان «بدخشان» در شمال شرق افغانستان وارد سومین روز خود شده است. بنا بر گزارش‌های محلی این اعتراضات می‌تواند شهرهای دیگر را نیز در بر گیرد.
این سطح از اعتراضات پس از روی کار آمدن گروه اسلام‌گرای طالبان و در دست گرفتن حاکیمت این کشور بی‌سابقه بوده است. بخشی از شهروندان افغانستان همواره سعی می‌کنند از هر روزنه‌ای برای اعتراض به طالب‌ها استفاده کنند. ساکنان شهرستان درایم طی دو روز گذشته در تجمع اعتراضی علیه طالب‌ها شعارهای ساختارشکنانه‌ای دادند بنا بر گفته منابع محلی در تیراندازی نیروهای طالبان دست‌کم یک نفر کشته و یک نفر زخمی شده‌اند.
منابع محلی گفته‌اند که این حادثه زمانی اتفاق افتاد که اعضای طالبان برای تخریب «مزارع خشخاش» به این شهرستان رفته بودند ولی با ساکنان شهرستان درایم درگیر و یک فرد کشته شد. در ویدیویی که از این اعتراضات در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، معترضان با حمل یک تابوت شعار «مرگ بر امارت» سر می‌دهند. طالبان حکومت خود را امارت اسلامی می‌نامد. بر اساس ویدیوهای منتشر شده از جریان اعتراضات مردم در بدخشان علیه طالبان، شماری از معترضان می‌گویند طالبان با ظلم و خشونت، حریم خصوصی آنان را نقض کرده و بدون اجازه وارد خانه‌هایشان میشوند. این معترضان با سر دادن شعار «امارت اسلامی را نمی‌خواهیم»، خواستار خروج طالبان از بدخشان شدند.
گفتنی است که حکومت طالبان در پی دو روز تجمع اعتراضی در بدخشان افغانستان، هیاتی را برای بررسی اعتراضات به ریاست «فصیح‌الدین فطرت»، ریيس ستاد ارتش طالبان تعیین کرده است. در ترکیب این هیات که از سوی نخست وزیر طالبان تعیین شده است شماری از مقام‌های نظامی-امنیتی حکومت طالبان عضویت دارند.
«حسن هانی‌زاده»، تحلیلگر مسایل خاورمیانه در پاسخ به این سوال که تحولات و درگیری‌های اخیر در افغانستان و ادامه‌دار بودن این اعتراضات چه پیامدهایی خواهد داشت، به «دیدارنیوز» گفت: «پس از اینکه حکومت طالبان در سال ۲۰۰۲ از چرخه حکمرانی افغانستان کنار رفت و آمریکا وارد این سرزمین شد بسیاری از نهادهای مدنی و اجتماعی تاسیس و پا به جامعه گذاشتند. در طول سه سال گذشته و با بازگشت طالبان به قدرت، مشاهده کردیم که نه‌تنها مراکز مدنی و اجتماعی اجازه فعالیت ندارند بلکه از حضور دختران در مدارس جلوگیری شد و همینطور تحصیل در این کشور را محدود کردند.
این روند و سخت‌گیری‌های اجتماعی و سیاسی همچنان ادامه دارد و باعث شده تا آنچه مهاجرت از وطن می‌نامیم افزایش چشم‌گیری پیدا کند و حتی می‌توانیم بگوییم که سیلی از مهاجرت نخبگان به خارج از افغانستان به وجود آمده است. هر یک از این موارد می‌تواند به تنهایی باعث فاصله گرفتن جامعه و حاکمیت باشد.»
این تحلیلگر مسائل منطقه ادامه داد: «شرایط اقتصادی، شغلی، اجتماعی، سیاسی و ... در افغانستان از مرز نگرانی گذشته است چون طالبان می‌خواهد به هر روشی جامعه را در کنترل خود داشته باشد و از سوی دیگر این جامعه مدنی است که تلاش می‌کند از گسترش ایدئولوژی طالبان جلوگیری کند. به‌همین دلیل در ۳ سال گذشته به شکل محسوس و نامحسوس شاهد اعتراضاتی در سطح برخی از ولسوالی‌ها هستیم. پیش از اینکه اعتراضات کشاورزان در بدخشان آغاز شود هم اعتراض به طالبان وجود داشت. وضعیت کنونی افغانستان و نوع مدیریت رهبران طالبان حساسیت‌ها را افزایش خواهد داد تا اینکه «شورش اجتماعی» افغانستان را در بر خواهد گرفت.»
هانی‌زاده با اشاره به وضعیت اقتصادی-اجتماعی افغانستان باتوجه به حضور طالبان اظهار کرد: «در طول حدود ۲۰ سالی که آمریکا در افغانستان حضور داشت نتوانست زیرساخت‌های کشاورزی و صنعتی را ساماندهی کند و به همین دلیل کشاورزان افغانستانی راهی به‌جز کاشت خشخاش ندارند. این موضوع در ادامه سیاست‌های آمریکا محسوب می‌شود چون آنها به‌جای جایگزینی اصرار بر کاشت خشخاش داشتند. بیکاری و چالش‌های اقتصادی مسیری را برای افغانستان ترسیم کرده است که به یک «انقلاب اجتماعی» ختم خواهد شد.»
