ما هر روز با ظرف دیزی پیتزا درست می‌کنیم

دیدارنیوزـ* امید مستوفی راد: یکی از شاخص هایی که احساس ارزشمند بودن را در افراد بوجود می آورد، پذیرفته شدن از سوی دیگران است این پذیرفته شدن در هر دوره، سن و یا جایگاه شغلی می‌تواند ظهور و بروز پیدا کند.

در موقعیت های شغلی بخصوص مدیریتی هرگاه این پذیرش از سوی طیف وسیعی از همکاران اداری و یا شرکت ها یا سایر مراکز ارائه دهنده خدمات به صورت خود جوش و واقعی انجام گیرد موجب بهبود وضعیت کیفی و ارتقای خدمات به جامعه هدف خواهد شد و لو اینکه موانعی سخت و غیر قابل نفوذ در چشم انداز فعالیتهایش وجود داشته باشد.

از سوی دیگر بارها از معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور می شنویم که می گوید در ظرف دیزی نمی توان پیتزا درست کرد.این نوع از نگاه که ناشی از درک مفاهیم از چارچوب های سیاسی و ساختارهای فرهنگی کشور است نشان از یک اصطلاح رایج در خصوص ویژگی های افرادی دارد که اصطلاحا به آن overqualified( زمانی که توانایی های کسی بیش از نیاز مورد نظر باشد) می گویند.

این دسته از افراد ایده آل هایشان به  راحتی  به دست نمی آید و در نهایت تلاش، هرگز تسلیم قواعد و بازی های منسوخ و بی حاصل اداری نمی‌شوند. ایده آل ها را با منطق و قواعد موجود در کشورشان می سنجند و هرگز رویکردهای آرمانی سوئیسی را در سرزمین جامائیکایی پیاده نمی کنند. کار کردن با این گونه افراد سخت اما بسیار دلچسب و شیرین خواهد بود.

با این توضیح مختصر حال این سوال پیش می آید که آیا این دیدگاه معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور، نشان از شناخت دقیق وی از ساختارهای سیاسی و لایه های قدرت و شیوه خاص حکمرانی در ایران دارد یا نه فقط مبتنی بر پژوهشهای میدانی و تجارب اجرایی و سوابق ایشان در حوزه فعالیت های فرهنگی در کشور است؟

آنچه در اینجا مهم به نظر می رسد این است که هر ایده ای یا طرح و فکری فقط بعنوان یک محتوی میت واند حائز اهمیت باشد که برای اجرایی شدن می بایست در قالب خودش و در ظرف  و زمان خودش گنجانده شود. صنایع دستی ایران در سالیان گذشته آسیب هایی جدی از این محتواهای بی قالب  به خود دیده است که بسیاری از این به اصطلاح مشاوران سفارشی و پیشنهادی با ارائه آنها به نان و موقعیت های اجتماعی بدون بازگشتی رسیده اند.

اگر این شناخت و زاویه نگاه معاون  صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور در خصوص برنامه های قابل اجرای حوزه صنایع دستی اینگونه باشد که عنوان شد(همخوانی محتوی و ظرف و البته شرایط زمانی ممکن) باید به یکی از انتخاب‌های عزت اله ضرغامی  نمره ای بالاتر از "قابل قبول" داد.

در جلسات، نشست ها و برنامه هایی تحت عناوین شورای مدیران و...  از این دست افاضات عالمانه که ایده های بدون شناخت از ظرف و قالب تکمیل کننده اش می زنند زیاد می شنویم که تنها با خواندن چند خط از یک پست اینستاگرامی بی هویت، محوریت جلسات را به نام خود ثبت می کنند فریاد می زنند و صاحبان عقلانیت را که هیچ ادعایی هم ندارند متهم به کم کاری و یا کار نابلدی می کنند و به باورشان می شود شربت آب پرتقال را در پیش دستی نوش جان کرد.

در صنعت باغداری و کشاورزی زمانی که میخواهند طرح ، ایده و یا کار خلاقانه ای را عملیاتی کنند حداقل یکسال اول آن را در محیط آزمایشگاهی ( گلخانه ای) تجربه می کنند اگر نتایج قابل قبولی داشت با احتیاط و به آهستگی و دقت فراوان آن را در محیط های طبیعی و سپس به طور فراگیر مورد کشت قرار می دهند اما متاسفانه این روزها در نشست های اداری و دولتی اجرای ایده ها و طرح های خام به کمتر از دو ساعت رسیده است که رکوردی کم نظیر به حساب می آید نتایج و پیامدهای ناگوار آن را هم قطعا  در سالهای گذشته و اکنون دیده اید.

معتقدم برای ارائه دیدگاه و نظر باید ظرف و یا همان ساختار  سیاسی و جغرافیایی ایران را شناخت . باید با پیشینه تاریخی و فرهنگی اش آشنا بود و تنها ایده آل های سرزمین مادری را به یک جامعه متکثر تعمیم نداد. هر گوشه ای از این جغرافیا روایت های خاص خودش را دارد و سیاست ها و راهبردهایش هم همینطور هستند.

زمان ارائه تجربه های غیر مستقیم در کشور را نداریم ، فیلم ها ، کتاب ها ، روزنامه ها و مجلات ، گفته های معلمانمان و... قطعا به دانش ما می افزایند اما ما را متوقع بار می آورند بدون اینکه ذره ای لباسهایمان خاکی شود و یا قسمتی ازشلوارمان لک بیفتد .

اگر رویکردهای معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی کشوربا دارا بودن نزدیک به یک میلیون صنعتگر فعال ،آگاهانه  و مبتنی بر  شناخت از شرایط موجود باشد مطمئن هستم که حال و روزش خوب  و رویاهایش محقق خواهد شد. چنین باد.

*دکتری جغرافیای سیاسی و پژوهشگر صنایع دستی