رویای انتخاباتی «ابراهیم رئیسی» کابوس شد؟

دیدارنیوز: ابراهیم رئیسی آرزو‌هایی را به مردم وعده داد که با گذشت دو سال نتوانسته در چارچوب امکانات کشور، آن‌ها را محقق کند.

رسول سلیمی در خبرآنلاین نوشت: «با گذشت دو سال از ریاست ابراهیم رئیسی در قوه مجریه، برنده انتخابات ۱۴۰۰، از وعده‌های انتخاباتی داده شده فاصله گرفته و در آخرین گفتگوی ویژه خبری صداوسیما در خرداد ۱۴۰۲، بدون توجه به چالش‌های جدی و جدید اقتصادی-اجتماعی، با استناد به آمار‌های قدیمی از عملکرد دولت سیزدهم دفاع کرد.

رئیسی در اولین پیام نوروزی خود وعده داده بود مردم نتیجه مقاومت خود را در سال ۱۴۰۱ خواهند دید، اما سال ۱۴۰۱ با تورم ۴۶.۵ درصد به پایان رسید. تورمی که گفته شد دومین جهش تورمی ایران از جنگ جهانی دوم تا به امروز بوده است.

رشد قیمت‌ها در سال ۱۴۰۱ عمدتا از مسیر قیمت خوراکی‌ها بود و به نظر رسید همچنان سهم بالایی داشته باشد. چه آنکه تورم خوراکی‌ها در پایان فروردین ۱۴۰۲ به مرز ۷۰ درصد رسید و مرکز آمار می‌گوید تورم نقطه به نقطه خرداد ماه در بخش مسکن، ۳۹.۱درصد بوده است.

رئیسی همچنین با حضور در مجلس و در برابر نمایندگان مردم، مشخصه‌های بودجه سال ۱۴۰۱ را برنامه محوری، قابل فهم بودن و نظارت‌پذیری عنوان و لازمه ثبات اقتصادی را ارائه بودجه‌ای بدون کسری اعلام کرد و گفت: «اگر کسری بودجه داشته باشیم این ریشه بسیاری از مشکلات در کشور خواهد شد.» این در حالی است که یکسال بعد، تسنیم به نقل از رحیم ممبینی (معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه) خبر داد که کسری بودجه عمومی در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰۴ هزار میلیارد تومان بود، کسری هدفمندسازی حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان و تعهدات سال ۱۴۰۱ دولت به تامین اجتماعی و بانک‌ها هم حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است، بنابراین کسری واقعی بودجه در سال گذشته، حدود ۷۹۴ هزار میلیارد تومان بود.

وعده رئیسی به مردم با اتکا به حاکمیت یکدست

این تصویر واقعیت امروز اقتصاد ایران است. اما دقیقا دو سال قبل، ابراهیم رئیسی در کارزار انتخاباتی خود در خرداد ۱۴۰۰، آرزو‌هایی را به مردم وعده داد که با گذشت دو سال از عمر دولت سیزدهم نتوانسته در چارچوب امکانات کشور، آن‌ها را محقق کند.

نمونه آرزو‌های ابراهیم رئیسی در خرداد ۱۴۰۰ عبارت بود از:

*از سال ۱۴۰۱ میانگین نرخ رشد اقتصادی بدون نفت و با تاکید بر ارتقای بهره‌وری به بالای ۵ درصد خواهد رسید
*در سال ۱۴۰۲ کل نیاز ارزی کشور از طریق صادرات غیرنفتی تامین خواهد شد
*از آذر ماه سال ۱۴۰۰ برای خانوار‌های ۵ دهک اول کارت اعتباری معیشت صادر می‌شود
*در سال ۱۴۰۲ نرخ تورم به کمتر از نصف تورم سال ۱۳۹۹ کاهش یافته و در سال‌های بعد به سمت یک رقمی شدن حرکت خواهد کرد
*در سال ۱۴۰۰ همه قوانین و مقررات شفافیت به طور کامل اجرا خواهد شد
*در سال ۱۴۰۰ سامانه‌های شفافیت (مانند قرارداد‌های دولتی و عملکرد شرکت‌های دولتی) تکمیل شده و در دسترس عموم مردم قرار خواهد گرفت
*در سال ۱۴۰۰ سامانه جامع اطلاعات اقتصادی در راستای پیشگیری از تخلفات و جرایم اقتصادی راه‌اندازی خواهد شد.

اما و اگر‌های آرزو‌های ابراهیم رئیسی

اگرچه رئیسی خوشبینانه همه را به امید و امیدواری در کشور دعوت می‌کند، اما آمار‌ها و بازتاب آن در زندگی و معیشت مردم نشان می‌دهد، دستگاه دولت که رئیس آن امیدآفرینی می‌کند، در مجموع نتوانسته با وجود برنامه‌های هفت هزار صفحه‌ای ادعایی در زمان انتخابات، کارکرد و نتیجه امیدآفرینی داشته باشد و روز به روز وخامت شاخص‌های اقتصادی بر ناامیدی مردم از وعده‌های انتخاباتی رئیسی می‌افزاید.

در چنین شرایطی که نتیجه اقدامات دولت در حوزه‌های اقتصادی و معیشتی، مردم را از وعده‌های دولت در بخش‌های مسکن، تورم و رشد اقتصادی ناامید کرده، این موضوع اهمیت خواهد داشت که مخاطب سخنان رئیسی در شب احیای امسال که گفته بود «هر کس، هر کجا که هست، اگر با قلم و بیانش در مردم ایجاد و یأس و ناامیدی کند، بداند یا نداند، بخواهد یا نخواهد در جهت راهبرد دشمن حرکت کرده است.» چه کسی است؟

این در حالی است که رئیسی در آخرین گفتگوی تلویزیونی خود، از چالش‌های مهم کشور صحبت نکرد و تلاش کرد با دفاع گزینشی از عملکرد خود، از انتقاد خبرنگاران مستقل به دامن مجریان محافظه کار صداوسیما پناه ببرد. در این گفتگوی تلویزیونی که انتظار بود رئیسی از نتیجه وعده‌های خود سخن بگوید، به موضوعاتی از قبیل قیمت اجاره و مسکن، تورم خوراکی‌هایی که هیچ نسبتی با نرخ ارز ندارند و در داخل تولید می‌شوند، اشاره نکرد.

برای نمونه، نه مجریان صداوسیما درباره لایحه حجاب پرسیدند و نه ابراهیم رییسی به آن اشاره کرد. رئیسی از ساخت چهار میلیون مسکن سخن نگفت و به جای مسکن هم از زمین گفت و این که زمین زیاد داریم و قرار شده دانشگاه‌ها به استادان و دانشجویان خود زمین بدهند.

اشاره رئیسی به ۹۶ درصد پرداخت‌های صندوق بازنشستگی توسط دولت هم نشانه بزرگی از ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی بود که با افتخار بیان شد. متاسفانه رئیس جمهور و مشاوران او، هنوز در آرزو‌های انتخاباتی و با فاصله معنادار از واقعیت جامعه هستند. با گذشت دو سال از دولت و در حالی که رهبری در ابتدای سال، اقتصاد و تورم را اولویت کشور معرفی کردند، ابراهیم رئیسی هنوز دولت قبل را مقصر ناکامی هایش می‌داند و کرونا و واکسن، خزانه خالی و پروژه‌های نیمه کاره را مطرح می‌کند. این در حالی است که یکی از وعده‌های رئیسی این بود که تورم ابتدا نصف و بعد یک رقمی شود و حالا همین مسئله به پاشنه آشیل دولت برای ناامیدی مردم تبدیل شده است. شرایطی که نه تنها با شعار سال فاصله دارد بلکه کشور را در رکود تورمی قرار داده است.

چرا رئیسی در عمل به وعده هایش ناکام ماند؟

رئیسی از همان ابتدا درک واقع بینانه‌ای از واقعیت کشور نداشت. سیاستگذاری در قوه مجریه که متاثر از تعدد متغیر‌های تصمیم سازی، متفاوت از قوه قضاییه است، باعث نشد تا او را به عنوان بازیگر مستعد در پازل حکمرانی یکدست قرار ندهد. او با امید به موفقیت دولت متاثر از یکدست شدن حاکمیت و با تصور تغییر کل مدیران دولت گذشته، بدون توجه به امکانات کشور، وعده‌هایی را برای اقشار مذهبی و علاقه‌مند به انقلاب مطرح کرد.

حالا او در میانه راه است و در فاصله باقیمانده تا پایان دولت، به نظر نمی‌رسد حمله به دولت قبل بتواند اقلیت رای دهندگان به او را راضی به انتخاب مجدد او کند. چه آنکه نظرسنجی‌های معتبر نیز از کاهش محبوبیت او سخن گفتند. کابوسی که از آرزو‌های رئیسی آغاز شد.»