دیوار کنسولگری سابق آلمان بدون استعلام تخریب شد

دیدارنیوز: بخشی از دیوار کنسولگری سابق آلمان در تبریز، در روز‌های تعطیل نوروز و در جریان مسیرگشایی برای یک خیابان، درحالی تخریب شد که این بنا در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است.

وحید نواداد ـ معاون میراث‌فرهنگی استان آذربایجان شرقی ـ در این‌باره به ایسنا گفت: محدوده‌ای که بنای ثبت شدۀ مدرسه سابق «سمیه» یا کنسولگری سابق آلمان در آن واقع شده، در مسیرگشایی خیابان فلسطین جنوبی قرار گرفته است و شهرداری منطقه ۴ تبریز اقدامات عمرانی آن را انجام می‌دهد. تمام بنا‌های ثبتی به شهرداری‌ها و دیگر نهاد‌ها ابلاغ می‌شوند و باید هرگونه اقدامی درباره این خانه‌ها و بنا‌ها با استعلام از میراث فرهنگی انجام شود، اما درباره این بنای ثبت شده استعلامی از میراث فرهنگی گرفته نشده و عملیات عمرانی بدون هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی استان انجام شده است و ما بعدا متوجه شدیم که بخشی از دیوار عرصه این بنای ثبتی تخریب شده است.

او اضافه کرد: به محض این‌که از ماجرا مطلع شدیم، یگان حفاظت از میراث فرهنگی در منطقه حاضر شد و گزارشی از آن تهیه کرد و به دنبال آن اخطاریه‌ای به شهرداری منطقه ۴ تبریز ابلاغ و اعلام شد که این اقدام ممنوع است و نمی‌توان در عرصه بنای ثبتی مداخله و بخشی از آن را تخریب کرد. اختلاف دیدگاهی در این باره وجود دارد، شهرداری گمان می‌کند وقتی می‌گوییم بنایی ثبت شده است، منظور فقط ساختمان مرکزی است، در صورتی‌که تمام عرصه ۶ هزار متری و بنا‌های ملحقات ثبت هستند و تفاوتی ندارد که دیوار داخلی باشد یا بیرونی.

مدرسه سابق سمیه یا کنسولگری سابق آلمان در تبریز، عکس از فضای مجازی

نواداد درباره اقدامات بعدی میراث فرهنگی اظهار کرد: در حقیقت وظیفه ذاتی میراث فرهنگی حفاظت است، در این راستا هم اقدام قانونی در حال انجام است. باید ابتدا مراحل قانونی طی شود، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که باید عرصه ثبتی به هر نحوی برگردانده شود. این‌که شهرداری اعلام کرده است که فقط می‌خواستند دیوار را جابه‌جا کنند، قابل قبول نیست و در چنین حالتی هم باید مراحل مطالعاتی آن انجام و مجوز‌های لازم برای آن گرفته می‌شد.

معاون میراث‌فرهنگی آذربایجان شرقی با بیان این‌که این بنا به نام «مدرسه سمیه» و با شماره ثبت ۳۳۲۸۰ در سال ۱۳۹۹ در فهرست آثار ملی، ثبت شده است، گفت: تا پیش از این اتفاق، مالکیت این بنا با بخش خصوصی بود. در گذشته نیز چندین بار بحث تملک آن مطرح شد که حتی در جریان آن، میراث فرهنگی برای مرمت ساختمان ثبت شده مدرسه و همچنین برای همکاری با سرمایه‌گذار اعلام آمادگی کرد. این در حالی است که این روز‌ها شهرداری اذعان کرده بخشی یا تمام این ساختمان را تملک کرده است، اما پرونده‌ای به ما ارائه نشده است و این‌که درباره بنا‌های ثبت شده اجازه تفکیک مالکیت و تملک بخشی از بنا وجود ندارد و باید تمام بنا تملک شود.

شهرداری تبریز نیز پس از واکنش‌برانگیز شدن این تخریب در توضیحاتی که برای رسانه‌ها فرستاده، گفته است: «باتوجه به قرار گیری بخشی از دیوار این خانه تاریخی در مسیرگشایی خیابان فلسطین جنوبی، شهرداری منطقه چهار با حفظ بنای تاریخی و با هدف برجسته‌سازی این خانه و به دلیل اصلاح قوس ۶ متر به ۲۴ متر "تنها" بخشی از دیوار محوطه را جابجا کرده که با لحاظ اصلاح قوس، به شکل سابق بازسازی و نهایتا هویت بخشی خواهد شد. این اقدام، پس از تملک این بخش و با هماهنگی مالک این مجموعه صورت پذیرفته است که شهرداری نسبت به بازسازی دوباره تاریخی این بخش از دیوار همانند شکل اولیه آن، نظارت و اهتمام جدی دارد.»