چرایی فراگیری ترانه «گنگستر»

دیدارنیوز: «امروز جامعه در انتظار بستری برای رساندن حرف‌های خودش است. از این منظر از یک ترانه هرچند بی‌محتوا را باز نشر می‌کنند.»

امان‌ا... قرائی‌مقدم، جامعه‌شناس در روزنامه آرمان ملی نوشت: «گنگستر شهر آمل ترانه‌ای است که طی هفته گذشته در رسانه‌های مجازی فراگیر شده است. فارغ از محتوای این ترانه که شاید حتی نتوان آن را یک ترانه نامید؛ لازم است فراگیری یکباره این آهنگ و بازخوانی آن در شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. در گذشته نیز ترانه‌های خوانندگان دیگر همه گیر شده است. چرایی همه‌گیری این ترانه‌ها از دیدگاه جامعه‌شناسی از اهمیت بالایی برخوردار است. جوانان به‌طور کلی بر اساس تئوری دیوید رایزمن دیگر گذشته‌نگر نیستند و نگاه به گذشته در نسل جدید کنار گذاشته شده است.

اکنون در زمانی قرار داریم که به قول اندیشمندان زمان تغییرات شتاب متغیر تند شونده است. جوامع از نظر اندیشمندان در زمان‌های اجتماعی مختلف حرکت می‌کنند و حال حاضر زمان تقدم گذشته بر آینده سپری شده و زمان تقدم آینده برگذشته است. جوامع دیگر گذشته‌نگر نیستند و نگاهی به گذشته ندارند. امروزه جوانان خردگرا و دنباله‌رو هستند. از این منظر است که ترانه‌های مختلف با محتوا یا بی‌محتوا همه‌گیر می‌شود. جامعه از مرحله‌ای عبور کرده و به مرحله خردگرایی و پیروی از عقل و منطق و دانش خود خواهد رسید و در مرحله بعد جامعه دنباله‌رو خواهد شد. این دنباله‌رویی نیز از طریق فضای مجازی است و جوانان دیگر نه از پدر، مادر و دایی و نه عمو بلکه از دانش خود و از هم سن و سال‌های خود پیروی می‌کنند.

نقش خانواده را هم نباید در این مورد فراموش کرد. امروز مادران از دختر خود می‌خواهند که به دنبال علم باشند. امروز مادران از دختران خود می‌خواهند که تلاش کرده، کوشا باشند و می‌گویند که گذشته، گذشته است. در چنین جهانی جوانان نوگرا خواهند شد. البته تئوری آب و هوای اجتماعی را در رفتار جوانان نباید نادیده گرفت. بر این اساس آب و هوای اجتماعی دماسنج جامعه، اقتصاد و سیاست است. این تئوری اعلام می‌دارد زمانی که آب و هوای اجتماعی مساعد نیست، روحیات و خروجی‌های آن‌ها به‌شدت بالا و پایین می‌رود. این می‌شود که گنگستر شهر آمل به ترانه مورد علاقه برخی از جوانان تبدیل می‌شود. ریشه آن را هم باید در این مورد دانست که فضای اجتماعی در حال دگرگونی است و رسانه‌های فضای مجازی در این مورد نقش دارند.

امروز جامعه در انتظار بستری برای رساندن حرف‌های خودش است. از این منظر از یک ترانه هرچند بی‌محتوا را باز نشر می‌کنند. امروز اگر از دهه ۷۰ سخن به میان نمی‌آید به این علت است که دهه ۸۰ جوان است و دهه ۷۰ دیگر در دوران جوانی نیست و دهه ۸۰ است که انتقاد می‌کند. هر مقدار که سن بالا می‌رود روحیه اعتراض در افراد کم می‌شود. فردی با سن و سال گذشته مانند نگارنده این یادداشت، دیگر اهل اعتراض نیست. باید صدای جوانان را شنید و به سادگی و به بهانه اینکه ترانه‌های آن‌ها فاقد محتواست از بررسی نگاه آن‌ها نگذشت. گنگستر شهر آمل نیز بایگانی‌خواهد شد و فردا روزی، گنگستری در شهر دیگر رو می‌شود نباید از همه‌گیری چنین ترانه‌هایی تعجب کرد.»