در روز‌هایی که اعضای شورای عالی نظارت فنی و دوستداران میراث فرهنگی به دنبال تعیین تکلیف وضعیت مرمت گنبد مسجد جامع عباسی اصفهان هستند، عزت‌الله ضرغامی برای گذران زمستان سخت به چابهار سفر کرده است!
دیدارنیوزـ نسرین نیکنام: ماجرای پر فراز و نشیب مرمت گنبد مسجد جامع عباسی اصفهان به حدود ۶ ماه پیش برمی گردد زمانی که خبر رسید، مرمت‌کارانی که قرار بود این بنای تاریخی مهم را با در نظر گرفتن تمام اصول و چارچوب‌های قانونی مرمت کنند، نتوانستند از عهده این کار برآیند و دلیل آن هم استفاده از افرادی است که تخصصی در مرمت نداشتند و صرفا به واسطه آشنایی با یک مسئول، موظف به انجام کاری شدند که آگاهی لازم درباره آن نداشتند.
در این میان توقع جامعه و دوستداران میراث فرهنگی از عزت‌الله ضرغامی به عنوان وزیر میراث فرهنگی این بود که نسبت به این موضوع مهم واکنش جدی نشان دهد و کسانی که در این میان اهمال یا کم‌کاری کرده‌اند را مجبور کند که نسبت به تصحیح و مرمت درست این بنای ارزشمند در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام کند، اما برخلاف انتظار آن‌ها وزیر وقت و فرصتی برای انجام و رسیدگی به این امور _ بخوانید پیش پا افتاده- ندارد و در این روز‌هایی که همه نگران زمستان سخت اروپا که به ایران رسیده هستند او فارغ از همه این دغدغه‌ها و نگرانی‌ها به چابهار رفته و در این سفر از جذابیت‌های منطقه و اهالی منطقه آزاد گفته و تاکید کرده که مردم سیستان و بلوچستان مردمان بی نظیری هستند!
اما اتفاق جالب‌تر این بود که هیچ کدام از مسئولان استانی و کشوری میراث فرهنگی هم این کوتاهی در انجام این مسئولیت مهم و پر اهمیت را به عهده نگرفتند و مدام به دنبال راهی برای فرار از این مسئولیت بودند و بیان جمله "اگر ایرادی هست آن را می‌پذیرم" از سوی پیمانکار، باعث شد که متولیان میراث فرهنگی نفس راحتی بکشند و پای خود را برای همیشه از این موضوع عقب بکشند و دلیل طرح این مساله این است که با گذشت هفت ماه از این مساله هنوز وضعیت گنبد این بنای تاریخی در بلاتکلیفی مطلق است.
۲۸ تیر ماه در پی انتقاد گسترده نسبت به ایراد‌های فنی در مرمت گنبد مسجد امام اصفهان، طبق اعلام مدیرکل روابط عمومی میراث فرهنگی اصفهان، پیمانکار ایراد کار را پذیرفت و موظف شد تا پس از مرمت جزئی سایر بخش‌ها و باز شدن داربست‌ها، مرمت این قسمت را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام دهد؛ حسین پاکدل، مرمت‌کار گنبد هم همان زمان و پس از انتشار عکس‌ها گفته بود که در طول روند کار، کسی به من نقد نکرده، اگر کسی مشکلی در کار می‌بیند به من اعلام کند، من هم خوشحال می‌شوم بتوانم نقص کارم را رفع کنم؛ چون بنا برای دنیا است و به من کاری ندارد!
از سوی دیگر آن‌طور که پیش‌کسوتان مرمت اصفهان می‌گویند این اولین باری نیست که مرمت گنبد مسجد جامع عباسی در پایان کار موجب از دست رفتن قوس آن شده و پیشتر هم در دهه ۶۰، در پی یک مرمت، گنبد پله پله شده و قوس ملایم آن از دست رفته بود که بعد اصلاح شد.
در واقع نارضایتی و انتقاد کارشناسان نسبت به شیوه مرمت گنبد مسجد جامع عباسی از همان دهه ۶۰ به این سو تا آغاز دهه ۹۰ ادامه داشت تا اینکه دوباره سازمان میراث فرهنگی اقدام به تعویض دوباره کاشی‌ها کرد.
به گفته پیش‌کسوتان مرمت، گنبدسازی یک فن علمی و تخصصی است و برای کنترل صحت سطح گنبدی شکل ابزار‌هایی به اسم شاهنگ و آهنگ داشتند که حالا امروزه با دستگاه‌های الکترونیکی از آن‌ها کمتر استفاده می‌کنند. انحنایی که از نوک گنبد تا گریو (گردن) می‌آید، یک قالب دارد که بایستی چرخش داشته باشد. آهنگ و شاهنگ هم انحنای عمودی و هم انحنای دایره‌ها را کنترل می‌کنند.
بعد از بی توجهی وزیر میراث فرهنگی به موضوع مهم مسجد عباسی اصفهان، این دارابی معاون ضرغامی بود که بعد از مدت‌ها در روز‌های پایانی دی ماه درباره وضعیت این مسجد و مرمت آن اظهار نظر کرده و گفته بود که تصور جهان بدون ایران امری بعید است همان گونه که ایران را بدون اصفهان نمی‌توان تصور کرد. آثار تاریخی اصفهان، چون نگین انگشتری می‌درخشند و همه ما وظیفه داریم نسبت به حفظ و مرمت و نگهداری آن نسبت به مأموریت‌های خود اقدام کنیم! البته نظر معاون میراث فرهنگی به همین جا ختم نشد و گفت: طرح مدون شورا، جامع و می‌تواند پایه و اساس اقدامات بعدی باشد؛ این طرح باید زمان‌بندی، با برآورد اعتبارات لازم داشته باشد تا براساس آن اقدامات لازم صورت گیرد.
حالا باید دید که وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کی و چه زمانی نسبت به رسیدگی جدی به وضعیت مهمترین بنای تاریخی اصفهان و سایر مشکلات و معضلات سایر حوزه‌ها مانند گردشگری و صنایع دستی اقدام می‌کند.
