طنز تلخ احیای برجام این است که ایران و آمریکا تلاش میکنند در حوزه دیپلماسی عمومی یک تعهد غیردیپلماتیک مثل ادامه تنش را اعلام کنند که دیپلماسی برجام را به نتیجه برسانند.
دیدارنیوز: برجام عملا در روند احیا قرار گرفته ولی طنز تلخی دارد و آن اینکه دو طرف اصلی یعنی ایران و آمریکا سعی میکنند در حوزه دیپلماسی عمومی یک تعهد غیردیپلماتیک مثل ادامه تنش را اعلام کنند که دیپلماسی برجام را به نتیجه برسانند.
طنز تلخ این موضوع نیز این است که هر توافقی منجر به تنشزدایی میشود ولی هم طرف ایرانی و هم طرف آمریکایی میخواهند این تعهد را بدهند که احیای بر جام به معنای پایان تنش نیست؛ لذا دیپلماسی عمومی مبتنی بر تنش در مقایسه با دیپلماسی رسمی تنشزدا دچار چالش شده و نقطه چالش نیز همین جاست. در نتیجه آنچه وجود دارد بیش از اینکه مربوط به متن احیای برجام باشد بیشتر مربوط به حساسیتهای دیپلماسی عمومی است.
بهطور مشخص آمریکاییها سعی میکنند تعهداتشان را به برخی متحدان منطقهای مثل اسرائیل داشته باشند و در داخل آمریکا در چالش بین محافظهکاران و دموکراتها این بحث مطرح شود که برجام به معنای پایان تنش با ایران نیست. کما اینکه به ناگاه میبینیم که آمریکاییها به دو موضع در سوریه که نیروهای مقاومت در آن مستقر هستند حمله میکنند که سومین حمله در دوران بایدن است. بایدن یک بار در ابتدای دوره خود این کار را انجام داد و دوبار دیگر را در روزهای اخیر طی ۲ روز انجام داد که موضوع احیای برجام خیلی جدی شده بود. همزمان دیدیم که هم آقای بایدن پاسخ تلفن نخست وزیر رژیم صهیونیستی را نداد و هم آقای بلینکن حاضر نبود با مسئول شورای امنیت ملی اسرائیل دیدار کند. در نهایت نیز زمانی که وزیر دفاع اسرائیل به آمریکا رفت بهطور تلویحی اعلام کرد که برجام تمام و پذیرفته شده، اما آمریکاییها کماکان حاضر هستند گزینه نظامی را روی میز نگه دارند. یعنی به اسرائیل فهماندهاند که برجام به معنای پایان تنش با ایران نیست.
از سوی دیگر در ایران نیز همین ملاحظه وجود دارد و یک واقعیتی که وجود دارد این است که فارغ از دولتی که برجام را امضا میکند اگر شانزده ماه پیش برجام احیا میشد همین مدت به میزانی سود اقتصادی برای ایران داشت و به میزانی ریشه دوانده بود که مهمترین تضمین برای برجام بود.
نکته مهمتر اینکه بجز یکسری الفاظ کلی چیزی به برجام اضافه نشده است. برای همین است که میبینیم حتی منتقدان دولت نیز سعی میکنند نوعی همراهی را صورت دهند چرا که فکر میکنند برجام هر چه زودتر احیا شود به نفع کشور است. اما این ۱۶ ماه تاخیر میتوانست درست در اوج شکوفایی بازار انرژی به اندازه بیش از ۴ سال فرصتهای ایران را در بازار انرژی احیا کند. بنا بر این میبینیم در متن اختلافی وجود ندارد و اساس بحث تضمین بوده که طرفین با وعدههای کلی با این بحث کنار آمدند.
حشمتا... فلاحت پیشه - تحلیلگر مسائل بینالملل
