ذاکریان: ایران بین جنگ و مذاکره است؛ واسطه‌گری اروپا یا روسیه منافع ما را تامین نمی‌کند

دیدارنیوز: یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: مقامات دولت و دستگاه سیاست خارجی باید مراقب این مساله باشند که الان برداشت آمریکا از روند مذاکرات برجامی در سطح بین‌الملل مقبولیت دارد و شرایط متفاوت از دوران ترامپ است؛ اگر به این مساله توجه نشود کشور متضرر می‌شود.

مهدی ذاکریان، با اشاره به تصمیم ایران و آمریکا برای بازگشت به میز مذاکرات برای احیای برجام که از زمستان گذشته متوقف شده بود، با تاکید بر اینکه "هر مذاکره‌ای را باید به فال نیک گرفت" اظهار کرد: در روابط بین‌الملل آسان‌ترین و کم هزینه‌ترین راه برای حل مشکلات و مسایل بین‌المللی گفتگو است و بدترین و نامناسب‌ترین شیوه جنگ و درگیری و ترک میز مذاکره است.

وی ادامه داد: در زمستان گذشته طرف‌ها تقریبا به جمع‌بندی نهایی رسیده بودند، اما روند کار متاسفانه متوقف شد و تا جایی که در خبر‌ها و تحلیل‌ها و مواضع می‌بینیم در این سه ماه ایران نتوانست بر خواسته‌ها و امتیازات مدنظرش بیفزاید. شاید در آن مقطع امکان جبران برخی خسارت‌ها هم وجود داشت، اما الان بعید می‌دانم چنین امکانی باشد.

این کارشناس مسایل بین‌الملل تصریح کرد: متاسفانه در سه ماهه گذشته روند به شکلی پیش رفته است که آمریکا این ادعا را پیش برده است که ایران درخواست فرابرجامی دارد و مانع توافق است و کشور‌های اروپایی هم با آن در این رابطه همراهی کردند. در حالی که آن‌ها عامل وضعیت فعلی در برجام هستند. علاوه بر این تعاملات بین ایران و آژانس هم پیچیده شده است و الان باید اقداماتی برای راستی آزمایی انجام شود. به عبارتی معتقدم ایران بین جنگ و مذاکره است و این وضعیت خوبی نیست با این حال همین قدر که مذاکرات به طور حضوری با محوریت ایران و آمریکا از سر گرفته می‌شود خوب است.

ذاکریان درباره تلاش آمریکا برای مقصر جلوه دادن ایران در رابطه با وضعیت برجام و مذاکرات گفت: یک کشور برای متهم کردن کشوری دیگر اقداماتی را انجام می‌دهد، اما مهم این است که کشور‌های دیگر تا چه اندازه با اقدام آن کشور علیه کشور ثالت همراهی و موافقت داشته باشند. الان دوره ترامپ نیست که برداشت او مورد قبول کشور‌های دیگر به ویژه هم‌پیمانان اروپایی آن نباشد، الان وضعیت متفاوت است و دیگر کشور‌ها با آمریکای بایدن همراهی دارند. برداشت آمریکا از روند مذاکرات برجامی الان در سطح بین‌الملل مقبولیت دارد و مقامات دستگاه سیاست خارجی و دولت باید به این مساله توجه جدی داشته باشند تا کشور از این منظر متضرر نشود.

وی تاکید کرد: متاسفانه در از دست دادن همراهی کشور‌ها همین بس که حتی روسیه که گمان می‌رفت با ایران همراهی جدی و واقعی دارد، تحت تاثیر بحران اوکراین قرار گرفت و گفت اگر ایران بخواهد از قبل برجام، نفت بفروشد منافع ما تامین نمی‌شود پس برجام را نمی‌پذیریم؛ این رفتار زشتی بود.

این استاد دانشگاه با اشاره به کاهش همکاری‌های ایران و آژانس در سه ماهه گذشته تصریح کرد: ایران از آغاز تا امروز هر وقت با آژانس همکاری نکرده است، هیچ چیز به دست نیاورده است. کسانی که تصمیم‌گیران ایرانی را تحریک کرده و می‌کنند که از ان پی تی بیرون بیایم و گروسی را به کشور راه ندهیم یا بازرسان را اخراج کنیم و غیره، سبب ساز اقداماتی شده‌اند که به ضرر ایران بوده است و نتیجه آن چیزی جز قطعنامه‌های تحریمی و فشار بیشتر علیه ایران نبوده است.

ذاکریان درباره موافقت ایران و آمریکا و اتحادیه اروپا با برگزاری دور تازه مذاکرات در قطر گفت: امروز قطر با وجود اینکه کشوری بسیار کوچک در منطقه است، اما از جایگاه سیاسی و اقتصادی خوبی برخوردار است. اما این جایگاه لزوما به خاطر اقدامات و سیاست‌های این کشور نبوده است بلکه بخش قابل توجه آن به خاطر انزوای ایران در سال‌های اخیر و فشار‌های اقتصادی بوده است که تحت تحریم‌ها به ایران وارد آمده است. قطر بر خلاف ایران توانست روابط خود با عربستان را به حالت عادی برگرداند و همین باعث شده تا فشار‌ها به این کشور در منطقه و جهان کاهش یابد. اما ایران هنوز درگیر اختلافاتش با عربستان است.

وی تصریح کرد: اینکه کشوری کوچک می‌تواند آمریکا و ایران را دور یک میز جمع کند قابل توجه است؛ چه بسا در آینده میانجی ایران و عربستان هم قطر شود.

این استاد دانشگاه با انتقاد از حضور واسطه‌ها میان ایران و آمریکا در بحث برجام با تاکید بر اینکه این واسطه گری منافع ما را تامین نمی‌کند، گفت: در حالی که قبلا ایران و امریکا بر سر برجام مذاکره می‌کردند و نتیجه هم داشت، چرا الان نمی‌تواند در چارچوب برجام با هم مذاکره کنند؟ واسطه‌گری اروپا یا روسیه یا هر کشور و گروه دیگری منافع ایران را تامین نمی‌کند؛ این مساله دیگر ثابت شده است.

ذاکریان گفت: در شرایطی که نسبت به سه ماه گذشته، اختلاف‌ها میان ایران و آمریکا بر سر برجام به قوت خود باقی است و شرایط تحت الشعاع قطعنامه شورای حکام و کاهش همکاری‌ها با آژانس حساس‌تر شده، نیاز است تا ایران و آمریکا صریح و شفاف با هم گفتگو کنند.