زندگینامه پروفسور سید حسن امین

دیدارنیوز ـ سرویس اجتماعی: سیدحسن امین، فیلسوف، حقوقدان، ایرانشناس، شاعر، استاد اسبق دانشگاه‌های انگلستان، هند و چین و استاد افتخاری بین المللی دانشگاه حکیم سبزواری است. وی در هفتم آذر ۱۳۲۷ از پدری دانشمند و مادری شاعر در شهر تاریخی سبزوار در خراسان بزرگ متولد شد.

او با نام کامل شناسنامه‌ای «سید امیرحسن امین» , نام و نام خانوادگی خود را وامدار پدربزرگ دانشمندش، میرسیدحسن امین الشریعه سبزواری (در گذشته ۱۳۱۸) از علمای مشروطه طلب است که مظفر الدین شاه قاجار هشت سال پیش از صدور فرمان مشروطیت در شعبان ۱۳۱۶ قمری به او لقب و سمت امین الشریعه و مستمری مادام العمر داد و محمدعلی شاه در استبداد صغیر اورا به جرم مشروطه خواهی از خراسان به استرآباد (گرگان) تبعید کرد.

امین در پنج سالگی به دبستان و در هفده سالگی به دانشگاه راه یافت و با سخت کوشی به تحصیل ادبیات. حقوق و فلسفه پرداخت و سرانجام به دلیل دانش گسترده دایره‌المعارفی اش در علوم انسانی و اجتماعی در شرق و غرب زبانزد شد. به همین دلیل،

۱. انجمن مفاخر ایران زمین روز هفتم آذرماه (زادروز امین) را در تقویم مفاخر ایران به نام وی ثبت کرده است.
۲. پروفسور داریوش فرهود (پدر علم ژنتیک ایران) در جلد ششم «دایره المعارف ایران فرهنگی» امین را یکی از «ایرانیان جهانی» در کنار شیرین عبادی تنها ایرانی برنده جایزه نوبل معرفی کرده است.
۳. دکتر حسین باهر (استاد بازنشسته دانشگاه شهید بهشتی) در کتاب «از قم تا رم و بالعکس» امین را یکی از چهل نفر چهره‌های جهانی همروزگار خود در کنار شخصیت‌های مهمی، چون گاندی رهبر سیاسی و معنوی هندی ها، نلسون ماندلا، مهاتیر محمد و مهندس مهدی بازرگان قرار داده است.
۴. استاد عبدالرفیع حقیقت در کتاب «وقایع فرهنگی ایران از قرن اول هجری تا امروز» تاریخ تولد امین در ۱۳۲۷ را به عنوان یک واقعه فرهنگی در صدساله اخیر در ایران ثبت کرده است.
۵. استاد عزت الله فولادوند نیز در کتاب «فرهنگ زلال ایران»، امین را در کنار علامه دهخدا، ملک الشعرای بهار، دکتر محمد معین و دکتر پرویز ناتل خانلری، به عنوان یکی از فرهنگسازان ایران پس از مشروطیت نام برده است.
۶. وب سایت رسمی دانشگاه تهران در بخش «دانش آموختگان شاخص» این دانشگاه، امین را پس از محمدعلی اسلامی ندوشن و حسین الهی قمشه‌ای و پیش از عزت الله انتظامی و محمد ابراهیم باستانی پاریزی به عنوان یکی از شاخص‌ترین فارغ التحصیلان دانشگاه تهران معرفی کرده است.
۷. رادیو تهران در برنامه «فرزانگان»، شبکه ۴ تلویزیون در برنامه «شوکران»، دکتر محمود اسعدی در مجله «چهره‌های ماندگار» و ایرج جمشیدی در «سرخط خبر» با امین به عنوان یکی از برترین متفکران و اندیشمندان کشور مصاحبه کرده اند.

امین نخستین کتاب خود را در شانزده سالگی (در سال ۱۳۴۳) چاپ کرد. در هفده سالگی وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد. همزمان با تحصیلات داتشگاهی، فلسفه شرق را نزد بزرگانی همچون حسن زاده آملی، سید رضی شیرازی، محمد کاظم عصار، رفیعی قزوینی، حکیم شیرازی، یحیی طالقانی، مهدی حائری یزدی و پدرش سید علینقی امین خواند.

استادان بزرگ او در علم حقوق در ایران، دکتر سیدحسن امامی، احمد متین دفتری، محمود شهابی، محمد سنگلجی و سید محمد مشکات و در انگلستان پروفسور جان گرانت در گلاسگو و پروفسور نوئل کلسون در لندن بودند.

پروفسور امین، کارشناسی حقوق قضایی و کارشناسی ارشد حقوق خصوصی را در دانشگاه تهران و دکتری تخصصی حقوق بین الملل را در دانشگاه گلاسگو در بریتانیا گذراند و سپس عضو هیئت علمی شد. در ایران با گذراندن کنکور قضاوت و کارآموزی قضایی به قضاوت پرداخت و بعد پروانه وکالت گرفت. در انگلستان با دادن امتحانات سخت و کارآموزی نزد سولیسیتر‌ها و بریستر ها، عضو دانشکده وکلای دادگاه‌های عالی Faculty of Advocates و کالج عدالت College of Justice شد که ریاست افتخاری آن با پرنس چارلز ولیعهد انگلیس است و به او حق حضور در مجلس لردان در مرحله شکایت به دیوان تمیز می‌دهد.

امین پس از پانزده سال تدریس تمام وقت و گذراندن همه مراتب دانشگاهی در اول اپریل ۱۹۹۲ (مطابق اردیبهشت ۱۳۷۱)  به سمت استاد تمام صاحب کرسی (پروفسور) در دانشگاه گلاسگو کلدونین ارتقاء یافت، دانشگاهی که یکی از استادانش گوردن براون نخست وزیر انگلستان و یکی ازفارغ التحصیلانش حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران شده اند.
امین هفتاد عنوان کتاب به فارسی و انگلیسی و بیش از دویست مقاله پژوهشی در داخل و خارج، تالیف و تصنیف کرده است.

آخرین کتاب او در فلسفه شرق «وحدت وجود»، در فلسفه غرب «تاملات نابهنگام نیچه»، در حقوق «تاریخ حقوق ایران»، در ادبیات «دیوان قصاید امین» است. مفصل‌ترین اثر او شاهنامه امین یا دانشنامه ایران در هفت مجلد، نظیره و متمم شاهنامه فردوسی به نظم و یک دایره المعارف ایران شناسی به نثر است. او همچنین رکورددار نوشتن مقدمه و تقریظ بر کتاب‌های دیگر دانشمندان، نویسندگان، شاعران و هنرمندان در سطح جهان است و بر بیش از ۲۶۰ کتاب مقدمه و تقریظ نوشته است.

پروفسور سید حسن امین این سوابق را نیز در کارنامه علمی و حرفه‌ای خود دارد: عضو هیات مدیره و نماینده اسکاتلند در حرکت توسعه جهانی World Development Movement، عضو هیات مدیره شعبه اسکاتلند موسسه پادشاهی روابط بین الملل (چتم هاوس) Royal Institute of International Affairs، عضو هیئت امنای انجمن حمایت از زندانیان خارج از کشور Prisoners Abroad، سرپرست علمی دایره‌المعارف ایرانشناسی، مدیر مجله حافظ، رییس انجمن ادبی ایران، وکیل پایه یک دادگستری در ایران، عضو دانشکده وکلای دادگاه‌های عالی اسکاتلند Faculty of Advocates، رئیس هیئت مدیره انجمن هم اندیشان ایران فرهنگی، رئیس شورای سیاستگذاری همایش ملی سه بانوی پارسی سرا، رئیس شورای عالی انجمن‌های ادبی کشور، دبیرکل بنیاد جهانی سخن گستران سبزمنش، عضو هیئت رهبری و اجرایی جبهه ملی سامان پنجم، رئیس هیئت اجرایی جبهه ملی سامان ششم، عضو شورای علمی / سردبیری ده‌ها مجله در پنج قاره جهان و سابقه سردبیری مجله‌های کلک، ایرانمهر، پروین و حافظ.