زمستان سال گذشته در حالی بدون خاموشی سپری شد که ذخیره‌سازی مناسب سوخت مایع در نیروگاه‌های حرارتی دلیل مهمی برای قطع نشدن برق بوده است.
دیدارنیوز: ذخیره‌سازی مناسب سوخت مایع در نیروگاه‌های حرارتی به عنوان واحد‌های اصلی تولید برق کشور و استفاده بهینه از سوخت مصرفی در این واحد‌ها موجب شد تا زمستان سال گذشته بدون قطعی برق سپری شود.
به گزارش وزارت نیرو، در فصل سرد سال همزمان با کاهش دما در نقاط مختلف کشور اولویت تامین گاز با مشترکان خانگی و تجاری است. بدین منظور در این بازه زمانی برای تامین مصارف مشترکان این بخش میزان گاز تحویلی به نیروگاه‌های حرارتی به عنوان اصلی‌ترین واحد‌های تولید کننده برق کشور دچار محدودیت می‌شود.
همین مسئله موجب شده بود تا در چند سال اخیر به خاطر محدودیت در تامین گاز نیروگاه‌ها و کسری مخازن سوخت مایع این واحد‌ها در فصول سرد سال تعدادی از واحد‌های نیروگاهی به دلیل کمبود سوخت در زمستان از مدار خارج شده و شاهد قطعی برق در برخی از مناطق کشور باشیم.
اما سال گذشته با همکاری و هماهنگی مناسب میان وزارتخانه‌های نفت، نیرو، راه و شهرسازی، سازمان محیط‌زیست، دادستانی و نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی سوخت زمستانی همه نیروگاه‌های کشور به خوبی تامین شده و با اقدام‌های صورت گرفته از سوی صنعت برق بتوان زمستان سال گذشته را بدون خاموشی سپری کرد.
چگونه از زمستان سرد عبور کردیم؟
«ناصر اسکندری»، معاون راهبری تولید شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی در باره چگونگی عبور از زمستان گفت:نیاز نیروگاه‌های کشور براساس مصرف گاز طبیعی است و ما برای اینکه بتوانیم به وضعیت نرمالی در مجموع صنعت برق برسیم همواره در تلاشیم تا نیروگاه‌های ما تنها از سوخت گاز استفاده کنند؛ چرا که استفاده از این سوخت موجب خواهد شد تا هزینه‌های جاری و تعمیراتی واحد‌های تولید کننده برق کاهش یابد، دوره‌های تعمیرات نیروگاه‌ها کنترل شوند و این واحد‌ها به صورت بهینه‌تری در حال فعالیت باشند.
وی ادامه داد: اما به هر حال در همه فصول سال امکان تامین سوخت گاز برای نیروگاه‌ها وجود ندارد و همین مسئله موجود شده بود که در فصل سرد سال چند سال اخیر همزمان با افزایش مصرف گاز بخش خانگی شاهد اعمال محدودیت در تامین گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها باشیم.
اسکندری افزود:بدین منظور با توجه به تجربیات چند سال گذشته موضوع تامین سوخت زمستانی نیروگاه‌ها از ابتدای سال ۱۴۰۰ در دستور کار قرار گرفت تا با همکاری موثر وزارت نفت بتوانیم شاهد ذخیره‌سازی مناسب سوخت مایع و استفاده از آن در شرایط افت فشار گاز نیروگاه‌ها برای تولید برق در فصول سرد باشیم.
معاون برق حرارتی درباره وضعیت ذخیره‌سازی سوخت نیروگاه‌ها در روز‌های ابتدایی سال گفت:در انتهای سال ۱۳۹۹ میزان ذخیره سوخت گازوئیل نیروگاه‌ها حدود ۲۵۰ میلیون لیتر بود و در عمل مخازن گازوئیل نیروگاه‌ها خالی بود. از طرفی میزان ذخیره‌سازی سوخت مازوتی که در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر بود.
وی درباره وضعیت نامناسب ذخیره‌سازی سوخت مایع نیروگاه‌ها که چه اقدام‌هایی برای عبور از این شرایط بحرانی در دستور کار قرار گرفت؟ خاطرنشان کرد:ذخیره‌سازی محدود گازوئیل در نیروگاه‌ها موجب شده بود که ابتدای سال ۱۴۰۰ را در شرایط بسیار سختی آغاز کرده و در اغلب نیروگاه‌ها مخازن ما در وضعیت بحرانی قرار گرفته بود. با توجه به تجربه‌ای که از سالیان قبل به دست آمده بود، این موضوع در مراجع تصمیم‌گیر کشور همچون شورای عالی امنیت ملی، معاونت اول ریاست جمهوری و وزارتخانه‌های نفت و نیرو مطرح شد و در نهایت سه هماهنگی پیوسته و مستمر برای تامین سوخت مطمئن نیروگاه‌ها در دستور کار قرار گرفت.
اسکندری افزود: بدین منظور در سطح نخست روز‌های شنبه هر هفته جلسه‌ایی با حضور معاونان وزاری نفت و نیرو به صورت مستمر برگزار شد تا بتوانیم نحوه تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها، شامل گاز و سوخت مایع را با توجه به میزان مصرف، میزان موجودی مخازن و سختی جابجایی سوخت مایع در کشور کنترل کنیم.
این مقام مسوول خاطرنشان ساخت:هم اکنون تعداد محدودی نیروگاه در کشور وجود دارد که از طریق خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی می‌توانند سوخت مایع دریافت کنند و اغلب نیروگاه‌ها از طریق تانکر سوخت مایع مورد نیاز خود را تامین می‌کنند.
وی ادامه داد:از این رو در فصول سرد سال تانکر‌های حمل سوخت مایع در ناحیه شمالی کشور با سختی فراوانی برای تردد مواجه می‌شوند.
اسکندری افزود:از طرفی گاز طبیعی کشور از جنوب کشور تامین می‌شود و زمانی که ناحیه شمالی و به ویژه شمال‌شرقی کشور با افت فشار گاز مواجه می‌شوند، به طور طبیعی نیروگاه‌های این مناطق جزو نخستین واحد‌های تولید برق هستند که دچار محدودیت در تامین گاز می‌شوند و بایستی سوخت مایع مورد نیاز این نیروگاه‌ها به شکل مناسبی تامین شود.
معاون برق حرارتی گفت: برای هماهنگی هر چه بیشتر در این بخش جلسه‌های هفتگی کمیته اضطرار سوخت نیز به صورت مستمر و پیوسته با حضور نهاد‌های امنیتی و نظارتی، محیط‌زیست، وزارتخانه‌های نفت و نیرو، هواشناسی، نماینده دادستانی و سازمان بازرسی روز‌های سه‌شنبه هر هفته در محل شرکت برق حرارتی برگزار و میزان سوخت و ضرورت تامین و جابجایی در نقاطی که احتمال بحرانی شدن آن وجود داشت در دستور کار قرار گرفت.
وی ادامه داد: همچنین کمیته سومی با حضور کارشناسان بخش سوخت برق حرارتی، دیسپاچینگ برق و گاز و پخش و پالایش تشکیل و جلسه‌های آن هر روز صبح برای برنامه‌ریزی مصارف روزانه سوخت نیروگاه‌ها انجام شد که همین همکاری‌ها باعث شد که وضعیت ذخیره‌سازی و استفاده بهینه از سوخت را در سال اخیر کنترل کنیم.
چگونگی کاهش مصرف سوخت در صنعت برق
اسکندری درباره اقدام‌ها در سطح صنعت برق برای کاهش سوخت مصرفی افزود:یکی از اقدام‌های خوبی که در سال ۱۴۰۰ مورد توجه قرار گرفت، بحث استفاده از ترکیب مناسب نیروگاه‌ها برای به حداقل رساندن سوخت مصرفی این واحد‌ها بود؛ به طوری که تلاش شد در این مدت اولویت اول با نیروگاه‌های سیکل‌ترکیبی باشد تا این واحد‌ها از طریق راندمان بالای خود بتوانند با حداقل سوخت، بیشترین برق تولیدی را داشته باشند. از طرفی شورای عالی امنیت ملی با توجه به محدودیت‌های سوخت در کشور، تکالیفی را برای وزارتخانه‌های نفت و نیرو در فصول سرد سال مشخص کرده بود.
وی ادامه داد: با وجود پیش‌بینی مصرف حدود ۲۳۰ میلیون لیتر سوخت روزانه در نیروگاه‌ها از سوی وزارت نیرو، دبیرخانه شورا محدودیت ۲۰۵ لیتر سوخت معادل روزانه را به عنوان یک تکلیف برای این وزارتخانه تعیین کرده بود تا از طریق بهینه‌سازی و کاهش مصرف این عدد محقق شود. اسکندری خاطرنشان کرد:همچنین در کنار این مسئله محدودیت‌هایی برای تامین گاز و سوخت نیز برای وزارت نفت تعریف شد.
وی گفت: در مجموعه وزارت نیرو با تلاش مستمر همکاران خود توانستیم از زمان تعیین تکالیف مصارف یاد شده کنترل‌های لازم را در دستور کار قرار داده و به میزان مصرف واقعی دست پیدا کنیم.
معاون برق حرارتی گفت:در آبان‌ماه سال ۱۴۰۰ میانگین مصرف ۲۱۲ میلیون لیتر در روز بود. آذرماه پس از مصوبه شورای عالی امنیت ملی توانستیم از طریق کنترل روشنایی معابر، مصارف ادارات و... این عدد را به ۲۰۵ میلیون لیتر برسانیم.
وی افزود: کنترل مصارف یاد شده در مجموع صنعت برق ادامه یافت و توانستیم در دی‌ماه میانگین مصرف معادل را به ۱۹۹ و در بهمن‌ماه به ۱۸۷ میلیون لیتر در روز کاهش دهیم و از این طریق به حوزه سوخت کشور کمک کرده و کمتر از تکالیف تعیینی شورا نیز سوخت مصرف کنیم.
افزایش یک میلیارد لیتری ذخیره گازوئیل در نیروگاه‌ها
وی ادامه داد:در فاصله اواخر دی و اوایل بهمن‌ماه با افت بسیار شدیدی در موجودی مخازن مواجه شدیم.
به گفته اسکندری در این مقطع زمانی محدودیت تامین گاز در مناطق شمالی از یک سو و محدودیت تامین سوخت مایع از سوی دیگر موجب شده بود که ذخایر سوخت مایع نیروگاه‌ها با شتاب زیادی کاهش یابد، ولی با هماهنگی صورت گرفته توانستیم این مسئله را مدیریت کرده و هم اکنون شاهد ذخیره‌سازی مناسبی در بخش سوخت مایع نیروگاه‌ها باشیم.
معاون برق حرارتی افزود:به طوری که در حال حاضر موجودی گازوئیل مخازن نیروگاه‌ها به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر رسیده است؛ به تعبیری سال جدید را با یک میلیارد لیتر سوخت گازوئیل بیشتر از مدت مشابه سال گذشته آغاز خواهیم کرد و امیدواریم در سال ۱۴۰۱ با هماهنگی رخ داده شاهد شرایط مطلوب‌تری برای تامین سوخت مورد نیاز این واحد‌ها باشیم.
اسکندری در باره سهم گاز مصرفی امسال نیروگاه‌های حرارتی ادامه داد:یکی از اتفاق‌های خوب سال ۱۴۰۰ مسئله افزایش سهم گاز مصرفی نیروگاه‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
وی افزود:در سال ۹۹ حدود ۸۰.۲ درصد از کل سوخت مصرفی نیروگاه‌ها مربوط به گاز طبیعی بوده که این رقم در سال ۱۴۰۰ با افزایش یک درصدی به ۸۱.۳ درصد رسیده است.
معاون برق حرارتی گفت:در سال ۱۳۹۹ سهم گازوئیل مصرفی در نیروگاه‌ها حدود ۱۲.۴ درصد بوده است که در سال جاری با افزایش مصرف سوخت گاز در نیروگاه‌ها توانسته‌ایم میزان گازوئیل مصرفی را به ۱۰.۸ درصد کاهش دهیم.
وی ادامه داد:در این میان به دلیل مصوبه شورای عالی امنیت ملی میزان مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌های کشور تنها نیم درصد افزایش یافته است. اما میزان مصرف این سوخت در مقایسه با سایر سوخت‌ها بسیار کمتر است؛ به طوری که در سال ۱۴۰۰ کمتر از هشت درصد کل سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها از طریق مازوت تامین شده است.
