این روزها اصولگرایان سخت مشغولند. در وین به مذاکره، در تهران به صیانت و البته در بهارستان به جدال با یکدیگر!
دیدارنیوز ـ سرویس سیاسی: اعضای کمیسیون طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی (معروف به طرح صیانت) در جلسه روز کمیسیون با ۱۸ رای موافق کلیات این طرح را به تصویب رساندند. این طرح در حالی پس از ماه‌ها کش و قوس و مقاومت افکار عمومی به تصویب رسید که تک‌صدا‌های مخالفی هم از درون همین مجلس انقلابی به گوش می‌رسد. روز سه شنبه در همین جلسه‌ای که برای تصویب طرح صیانت در کمیسیون "حمایت از حقوق کابران فضای مجازی" برگزار شد، جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون مورد ذکر و نماینده مردم مرودشت، پاسارگاد و ارسنجان در مجلس شورای اسلامی نسبت به تصویب عجولانه این طرح اعتراض کرد و گفت: «من از درون خانواده‌ای آمده‌ام که پنج شهید تقدیم این کشور کرده است. در مورد این طرح من طرف مردم هستم. جالب است عده‌ای با من تماس می‌گیرند و برای موافقت با این طرح فشار می‌آورند و بعد هم تهدید می‌کنند و این در حالی است مردم هنوز نگران تصویب این طرح هستند».
بیشتر بخوانید: تصویب طرح صیانت ابطال شد + متن نامه
طرح معروف به صیانت که به گفته بسیاری از فعالان و متخصصان حوزه ارتباطات در واقع طرحی است که هدف غایی آن مسدود یا محدود کردن دسترسی مردم به اینترنت جهانی و شبکه‌های اجتماعی محبوب است، از اوایل سال ۱۴۰۰ کلید خورد و اتفاقا از همان ابتدا هم به جرگه طرح‌های خاصی رفت که ذیل اصل ۸۵ قانون اساسی با آن رفتار شد و نیاز به تصویب در صحن علنی ندارد. طرح محدود کردن دسترسی کاربران فضای مجازی البته به نظر می‌رسد پیش از آنکه قانونی شود ماه‌هاست که به آرامی در حال اجرا است و طی ماه‌ها و روز‌های گذشته گزارش‌ها فنی متعددی در این رابطه منتشر شده و در واقع باید گفت صدای پای صیانت پیش‌تر به گوش رسیده است.
روزنامه «اعتماد»، چاپ تهران، روز دوشنبه دوم اسفند در گزارشی نوشت: «به نظر می‌رسد اتفاقی که برای پیام‌رسان وایبر در سال ۹۴ افتاد، قرار است برای اینستاگرام نیز رخ دهد و پهنای باند آن به قدری کاهش یابد که عملاً کاربران فراموش کنند که شبکه اجتماعی اینستاگرام وجود داشته است».
وب‌سایت خبری «جماران» نیز در گزارشی تحلیل کرده که سرعت استفاده از اینستاگرام به‌عمد کاهش پیدا کرده است. وب‌سایت زومیت که اخبار حوزه فناوری را پوشش می‌دهد، در گزارشی نوشته است که برخی شرکت‌های اینترنتی گفته‌اند پهنای شبکه‌های خارجی مانند اینستاگرام، واتس‌اپ، تلگرام و کلاب‌هاوس «به‌عمد کم شده است.»
روزنامه «خراسان» هم با اشاره به مشکلات موجود در استفاده کردن از اینستاگرام نوشته است: «این روزها حتی برای تماشای یک ویدئوی یک یا چند دقیقه‌ای در اینستاگرام و بالا آمدن تصاویر در این شبکه اجتماعی هم باید صبور باشیم، چه برسد به تماشای بی‌دغدغه فیلم و سریال آنلاین!»
این روزنامه همچنین نوشته که در «چندماه گذشته سرعت اینترنت کاهش محسوسی داشته است؛ آن هم در شرایطی که نه تعداد کاربران افزایش چشمگیری یافته و نه کرونا و افزایش مصرف اینترنت» و از همین زاویه هدف اصلی وضعیت موجود را از دسترس خارج کردن شبکه اجتماعی اینستاگرام معرفی کرده است.
در دو دوره انتخابات اخیر، اصولگرایان معروف به نیرو‌های انقلابی توانستند مجلس شورای اسلامی و قوه مجریه را در غیبت جریان رقیب تصاحب کنند. یکی از مشخصه‌های جریان سیاسی حاکم بر تمام قوا و نهاد‌های جمهوری اسلامی ایران - که عناوینی، چون جناح راست، محافظه‌کاران، اصولگرایان و اخیرا نیرو‌های انقلابی را یدک می‌کشند - گارد محکم آن‌ها در برابر گردش آزاد اطلاعات بوده و هست. این جناح سیاسی یک شاخصه مهم دیگر هم دارد و آن زیست سیاسی تحت لوای ضدیت با غرب است.
در فقره اول یعنی داشتن مشکل ساختاری با گردش آزاد اطلاعات و آزادی رسانه هیچ وقت بیکار ننشسته‌اند و همیشه هم از سطحی از قدرت برخوردار بوده‌اند که در مقابل رسانه و ابزار‌های مترتب بر آن ایستادگی کنند. منظور اینکه نگاه خاص آن‌ها به اطلاع‌رسانی و ارتباطات و گارد محکم آن‌ها نسبت به این مفاهیم منحصر به این دوره که حاکم هستند نیست. تا قبل از اینکه شبکه‌های اجتماعی عرصه اطلاع رسانی را تسخیر کند هم آن‌ها با شیوه‌های دیگری با جنبه‌های کلاسیک این قصه برخورد می‌کردند. کد و نشانه و آدرس آن هم توقیف راه و بیراه روزنامه‌های نزدیک به جریان اصلاحات از میانه‌های دهه ۷۰ تاکنون است که اوج آن در سال ۷۹ بود.
وجه و مولفه هویتی دیگر اصولگرایان تندرو ضدیت با غرب و آمریکا است. واقعیت این است که آن چه اصولگرایان را از راست سنتی تفکیک می‌کند همان ضدیت روزافزون با غرب و سیاست خارجی تهاجمی است.
امروز در شرایطی که غرب و شرق عالم در اوکراین به بحران خورده‌اند و آمریکا ضمن اینکه نصف وجود و حواسش به چین است، با روسیه پوتین در قائله اوکراین زورآمایی می‌کند. آمریکا در این شرایط تلاش می‌کند موضوع برنامه هسته‌ای ایران را به نحوی رفع و رجوع کند.
از طرفی هم جمهوری اسلامی ایران بیش از همیشه به منابع ارزی نیاز دارد، تورم کمر اقتصاد ایران را شکسته و از دوسال آخر دولت دوازدهم صدای شکستن استخوان‌های اقتصاد ایران به گوش می‌رسید و این احتیاج و نیاز دولت ایران به پول، مراودات مالی و بانکی و فروش کم دردسر نفت، بیش از هر زمانی است و علی رغم شعار سید ابراهیم رئیسی مبنی بر اینکه اقتصاد و معیشت مردم را به مذاکرات و تحریم‌ها گره نزده است، ولی همه می‌دانند که اهمیت مذاکرات وین برای اقتصاد ایران بسیار زیاد است.
هر چه هست نیاز دوطرفه به نظر چراغ‌های توافق را در وین روشن کرده است و امکان حصول توافقی برای بازگشت به برجام بیش از هر زمان دیگری است.
یک مطلب مهم در این رهگذر را نباید از خاطر دور داشت و آن اینکه برادران انقلابی تا حد ممکن در برابر توافق هسته‌ای با کشور‌های طرف برجام ایستادند. چه در سال ۲۰۱۵ که با لنگ کفش و گوجه فرنگی به استقبال محمد جواد ظریف رفتند و چه در اواخر دولت روحانی که مجددا مذاکرات آغاز شد، تا توانستند اولا در ابتدا حلاوت برجام اولیه را زهر کردند و در اواخر دولت روحانی هم اینقدر مانع تراشیدند که ادامه مذاکرات به دولت خودشان برسد. اکنون این کار به لحظات پایانی خود رسیده و همین امروز و فردا است که باقری کنی در یک کنفرانس مطبوعاتی خبر از توافق بدهد.
تمام این مسائل یعنی بحث طرح صیانت، نگاه جناح انقلابی نسبت به رسانه‌ها و ابزار‌های اطلاع رسانی و دنیای ارتباطات و همچنین رویکرد ایدئولوژیک به مقوله آمریکا ستیزی، به نظر می‌رسد یک جایی به هم می‌رسند. مبرهن است که بدنه طرفداران نیرو‌های انقلابی حاکم بر کشور تا همین دیروز دشمن هر توافق و مذاکره‌ای بودند و لیدرهایشان در مجلس کاغذ برجام را به کام فندک سپرده بودند. طیف‌هایی در درون این جریان ـ مانند سعید جلیلی و همفکرانش- هنوز معتقدند باید به غنی سازی بالای ۹۰ درصد برسیم و همین هفته قبل بود که ۲۵۰ نماینده انقلابی مجلس در نامه‌ای به سید ابراهیم رئیسی توافق با غرب را مشروط به شروطی از جمله تصویب آن در مجلس شورای کردند، حالا این موضوع آخر تا چه حد به مسائل پشت پرده و بازی پیچیده مذاکرات مربوط است به جای خود، در جای دیگر و وقت دیگری باید بررسی شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد در مجلس انقلابی وقت مناسبی یافته اند که این طرح به اصطلاح صیانت را "لای بار رد کنند". طرحی که خیلی خودمانی مطرح شد و ذیل تفسیر اصل هشتاد و پنج قانون اساسی زحمت را از دوش صحن علنی برداشت و با تصویب در کمیسیون مربوطه کار را تمام کردند. نمایندگان مجلس انقلابی به خصوص بانیان طرح صیانت که همگی در کمیسیونی به نام طرح "حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی" هستند زمان خوبی را برای یکسره کردن کار انتخاب کرده‌اند، زیرا ظاهرا با این استدلال که امروز حواس مردم به مشکلاتی، چون تورم، گرانی و کرونا است و ایران در وین مشغول مذاکره، همه حواس‌ها به این موضوعات و قائله اوکراین است، طرح صیانت را از در پشتی بردند و باقی ماجرا...
اصولگرایان سالها به برجام و بانیان آن حمله برده‌اند و حالا خود به احیاگران برجام مبدل شده‌اند. توجیه آن مخالفت‌های سنگین اولیه و این بازگشت به توافق ثانویه برای بدنه سیاسی و اجتماعی اصولگرایان ساده نیست. به نظر می‌رسد در چنین حالتی تنها هدیه و متاعی که مجلس و دولت انقلابی می‌تواند به طرفداران خود بدهند، «طرح صیانت» است. ضمن اینکه توافق هسته‌ای و دسترسی جمهوری اسلامی ایران به منابع ارزی خون تازه‌ای به رگ‌های اقتصاد ایران وارد می‌کند که می‌تواند تا مدتی جهت نگاه جامعه و بخصوص بدنه انقلابی را متوجه جان تازه اقتصاد کند. به تبع آن طبیعتا مقداری هم به طرح‌هایی، چون مسکن ملی و مشکل معیشت و یارانه می‌رسند و "این به آن در و نه خانی آمد و نه خانی رفت"!
دیشب و در اوج واکنش افکار عمومی خبر رسید که معاونت قوانین مجلس با مصوبه کمیسیون مشترک طرح صیانت مخالفت کرده است.
جلال رشیدی کوچی نماینده مجلس در توییتی از ابطال مصوبه کمیسیون مشترک درباره کلیات طرح موسوم به صیانت خبر داد و گفت این رای گیری از لحاظ قانونی دارای ایراد است و قابل پذیرش نیست.
در نامه سید بهزاد پورسید معاون قوانین مجلس شورای اسلامی به مذاکرات شفاهی او با رئیس کمیسیون در دفتر رئیس مجلس محمد باقر قالیباف اشاره شده و تاکید شده است که کمیسیون مشترک بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی حق اعمال تغییر در کلیات مصوبه ارجاع شده از سوی مجلس شورای اسلامی را ندارد و تنها حق دارد که این مصوبات را در قالب شور دوم بررسی نماید.
معاون قوانین مجلس تاکید کرده است که در صورتی که کمیسیون قصد تغییر در متن قانون مصوب مجلس را داشته باشد، تنها راه قانونی ارجاع این مصوبه به مرکز پژوهش‌های مجلس است که این اقدام از سوی کمیسیون صورت نگرفته است.
برگزاری جلسه امروز کمیسیون مشترک طرح صیانت هم با انتقادات و ایرادات حقوقی زیادی همراه بود. برخی از نمایندگان اعتقاد داشتند که بر اساس آیین نامه مجلس در زمانی که قانون بودجه در صحن علنی در حال بررسی است، کمیسیون‌ها نباید جلسه داشته باشند. گروه دیگری هم به نحوه اطلاع رسانی این جلسه و نحوه اداره جلسه انتقاد داشتند. در این جلسه تنها به مدت ۳ دقیقه به یکی از مخالفان امکان صحبت داده شد و به سرعت در مورد این طرح رای گیری صورت گرفت.
به نظر می‌رسد که طیف نزدیک به محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی با طرح مصوب شده در کمیسیون و رویه‌های حاکم بر این کمیسیون مخالف بوده است. در مقابل جبهه پایداری و اصولگرایان تندرو که اکثریت کمیسیون را در اختیار دارند بر تصویب هر چه سریعتر این طرح و اعمال تغییرات مورد نظر خود از طریق کمیسیون تاکید دارند.
باید دید که ادامه این جدال حقوقی و سیاسی به کجا خواهد انجامید. برخی حقوقدانان معتقدند که اعلام نظر معاونت قوانین مجلس تنها یک اعلام نظر اداری است و نمی‌تواند به منزله ابطال قانون مورد نظر باشد و ابطال این مصوبه تنها در صلاحیت کمیسیون یا صحن مجلس است.
هر چه هست این روزها اصولگرایان سخت مشغولند. در وین به مذاکره، در تهران به صیانت و البته در بهارستان به جدال با یکدیگر!
