مذاکرات وین؛ پاسخ به زودی از تهران و واشنگتن خواهد رسید!

دیدارنیوز ـ علی صافی*: دیپلمات‌ها از وین به پایتخت‌ها برگشته‌اند و هتل کوبورگ ساکت‌تر از قبل است. هر چند در این دور از مذاکرات سطح محرمانگی مسائل بسیار بالا بوده است و به نظر مذاکره‌کنندگان ارشد طرف‌های اصلی پرونده هسته‌ای ایران بر خلاف جان کری و جواد ظریف علاقه چندانی هم به استفاده از دیپلماسی رسانه‌ای ندارند.

در طرف غربی تنها یک صدا شنیده می‌شود: زمان مذاکرات رو به پایان است. این سخنی است که به کرات مقامات آمریکایی و اروپایی در ماه‌های اخیر تکرار کرده‌اند و این روند هنوز هم ادامه دارد.

در تهران، اما رسانه‌های متعدد نزدیک به دولت بر جو مثبت مذاکرات و رو به جلو بودن آن تاکید دارند. هر چند این سخن هم ترجیع بند اظهارات آن‌هاست که این طرف غربی است که به تدریج در حال تسلیم در مقابل خواست‌های تهران است.

فقدان اطلاعات هر نوع تحلیل در مورد روند مذاکرات را بسیار دشوار کرده است. با این حال دو خبر مهم در روز‌های اخیر می‌تواند نشانه‌ای از نزدیک شدن احتمالی توافق باشد.

در تهران حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی با احتیاط از احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا گفته‌اند. هر چند این اظهارات با مخالفت شدید بخشی موثر از اصولگرایان تندرو مواجه شد، اما نفس بیان آن می‌تواند نشانه‌ای از مثبت بودن روند کلی مذاکرات باشد.

خبر دیگر، اما به طرف آمریکایی مربوط است. جدا شدن آرین طباطبایی و ریچارد نفیو از تیم مذاکره کننده آمریکا در وین است. نفیو را به عنوان معمار تحریم‌های ایران می‌شناسند و ایران نیز از جدا شدن او از تیم مذاکره کننده آمریکا استقبال کرده است. بسیاری این امر را نشانه‌ای از نرمش بیشتر آمریکا در مذاکرات می‌دانند.

در وین چه گذشته است؟

وب سایت پولتیکو در گزارشی اطلاعاتی کلی از روند مذاکرات منتشر کرده است. به گفته این وب سایت بحث اصلی در شرایط فعلی بر سر فرآیندی است که در آن ایران و آمریکا قرار است به تعهدات برجامی خود برگردند.

بنا بر مدعای پولیتکو قرار است که آمریکا در ابتدای برخی از تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را لغو کند به نحوی که ایران بتواند فروش نفت و تجارت آزادانه را «مشاهده» کند. به دنبال آن ایران به تعهدات خود بر مبنای برجام عمل خواهد کرد. غنی سازی اورانیوم در درصد‌های بالاتر از حد مجاز در برجام را متوقف خواهد کرد و ذخیر اورانیوم خود را به خارج از کشور انتقال خواهد داد و البته سانتریفوژ‌های پیشرفته خود را متوقف خواهد کرد.

گزارش پولتیکو تصریح می‌کند که، اما شیطان در جزئیات نهفته است! این گزارش اشاره‌ای به روند اجرای این تعهدات نمی‌کند. مثلا روشن نیست که آیا تمام تحریم‌های برجامی و فرابرجامی لغو خواهد شد یا تنها برخی از تحریم‌ها در گام نخست رفع می‌شوند؟ آیا منظور از مشاهده تجارت آزاد همان اصل راستی آزمایی مورد تاکید ایران است؟ در صورتی که ایران از رفع تحریم‌ها اطمینان حاصل نکند چه روندی طی خواهد شد و در نهایت این که زمان مذاکرات تا کی خواهد بود؟ سوالاتی که کم و بیش در همه محافل سیاسی و رسانه‌ای در جهان شنیده می‌شود.

لحظه تصمیم بزرگ نزدیک است

هر چند روند مذاکرات کاملا محرمانه است و در تهران و واشنگتن هم سکوت رسانه‌ای حاکم است، اما یک نکته واضح است و آن این که لحظه تصمیم برای هر دو طرف فرا رسیده است. تکلیف مذاکرات نفس گیر ایران و غرب به زودی معین خواهد شد و انتظار وین برای رسیدن پاسخ از تهران و واشنگتن چندان طولانی نخواهد بود. مگر آن که اتفاق عجیبی دیگری سرنوشت این پرونده بغرنج را تحت الشعاع قرار دهد.

*تحلیلگر مسائل سیاسی