مرجوع شدن محصولات صادراتی کشاورزی ایران در حالی تکرار می‌شود که هنوز مشخص نیست کوتاهی و کم‌کاری در این زمینه از کدام بخش است و چرا صادرات کشاورزی مرجوع یا معدوم می‌شوند و این اتفاق ناخوشایند طی ماه‌های اخیر در حال تکرار است.
به گزارش دیدار نیوز خوزستان: پس از بازگشت محصولات کشاورزی ایران از ۹ کشور، این بار جمهوری آذربایجان به دلیل آنچه که آن را آلودگی به ویروس قهوه‌ای چروکیدگی خوانده است، محموله‌های فلفل ایران را از بین برده است.
هنوز واکنشی نسبت به این خبر مانند خبر‌های قبلی صورت نگرفته و نه تنها مرجوع یا امحاء شدن محصولات کشاورزی ایران، واکنش مناسبی را در پی نداشته بلکه نسبت به خبر‌های منتشر شده هم شاهد توضیح از سوی مسئولان مرتبط نبوده ایم.
بر اساس خبر‌های موجود در مورد معدوم سازی محموله‌های فلفل ایران در جمهوری آذربایجان، سازمان امنیت غذایی این کشور اعلام کرده که در فلفل‌ها ویروس دیده شده و با رعایت الزامات قرنطینه‌ای گیاهی، این محموله‌ها باید معدوم شوند.
بر پایه این گزارش ۱۴ تن فلفل از دو شرکت، معدوم شده و ۱۱ تن از یک شرکت دیگر، برخلاف الزامات رعایت قوانین، به بازار عرضه شده است.
ویروس چروکیدگی قهوه‌ای از ۷ سال پیش در گلخانه‌های عمان و فلسطین مشاهده شد و سپس به اروپا، آمریکا، ترکیه و عربستان منتقل شد. این ویروس که خسارت بالایی دارد از طریق بذر‌های آلوده جابجا می‌شود و انتشار آن از طریق مکانیکی به راحتی امکانپذیر است.
از لحاظ ظاهری نیز ویروس چروکیدگی قهوه‌ای باعث می‌شود که محصولات کشاورزی به رنگ قهوه‌ای چروکیده شوند و با ایجاد تاول روی برگ ها، امکان فتوسنتز از بین برود. یکی از مشکلات اساسی این ویروس آن است که در صورت آلوده شدن زمین به آن، تا فصل کشت بعدی نیز باقی می‌ماند.
اما در شرایطی که این بازگشت‌های محصولات صادراتی ایران، اعتبار کشاورزی ما را هدف قرار داده تا زمینه ساز از دست دادن بازار‌های صادراتی شود، چندی پیش سیدروح الله لطیفی سخنگوی گمرک میزان محصولات کشاورزی مرجوع شده را تنها ۲۰ صدم درصد صادرات کشاورزی عنوان کرد و در گفتگو با خبرنگار کارآفرین نیوز گفت که ارزش کل محصولات مرجوع شده ۹ میلیون دلار بوده در حالی که محصولات صادر شده ارزشی به میزان ۳ میلیارد و ۸۸۷ میلیون و ۸۸۹ هزار دلار داشته، لذا از این لحاظ محصولات مرجوع شده تنها ۲۰ صدم درصد ارزش محصولات صادر شده را داشته اند.
با این وجود برجسته سازی مرجوع یا معدوم شدن محصولات کشاورزی ایران حتی در این حجم اندک، بازتاب رسانه‌ای زیادی داشته است در حالی که مسئولان مرتبط با آن شامل سازمان حفظ نباتات، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت، واکنش مناسبی نداشته اند تا جایی که مردم را نسبت به سلامت محصولات مورد استفاده خود نگران کرده است.
در کنار نگرانی درباره سلامت مردم، نشانه رفتن بازار‌های صادراتی ایران، یکی از نتایج چنین اتفاقاتی است که به مرور سریالی شده است. اگرچه برخی کارشناسان، رفتار بعضی از این کشور‌ها را بزرگنمایی شده عنوان می‌کنند و معتقدند که پشت این اتفاقات سریالی، دست‌هایی در کار است تا بازار صادراتی ایران را تخریب کنند، اما نمی‌توان کتمان کرد که نقص‌هایی در کار است تا بهانه‌های لازم برای طرف‌های مقابل ایجاد شود.
از عدم هماهنگی پیشینی با دستگاه‌های کشور‌های مقصد گرفته تا نحوه حمل و نقل و عدم بسته بندی مناسب یا عدم برداشت به موقع محصولات کشاورزی، همگی مواردی است که نشانگر نقصان در صادرات و فقدان صادرکنندگان حرفه‌ای است.
پیش از این، رییس انجمن تولیدکنندگان سموم ایران، عدم آموزش مناسب به کشاورزان را یکی از اشکالات کشاورزی ایران خوانده بود و موضوع سمپاشی و نحوه استفاده از سم در محصولات کشاورزی را دارای اهمیت بالایی عنوان کرده بود و این کارشناس کشاورزی نیز به خبرنگار کارآفرین نیوز گفته بود: اگر سموم مورد استفاده قرار نگیرند، ۳۵ تا ۵۰ درصد محصولات در اثر آفت از بین خواهند رفت، اما برای استفاده از سموم، اگرچه تولیدکنندگان دستورالعمل‌هایی را اعلام می‌کنند، اما بخش ترویج در وزارت کشاورزی باید بر روی کار کشاورزان نظارت داشته باشد و آنها را آموزش بدهد.
هرچند عدم ارائه اطلاعات کافی به جامعه و عدم روشنگری یا کندی واکنش ها، باعث شده که خبر‌ها از سایر کشور‌ها به مردم ما برسد تا کماکان خط خبری در آنسوی مرز‌ها باشد، اما مشخص نیست که چه تدبیری اندیشیده شده تا سریال مرجوع شدن محصولات کشاورزی ایران از کشور‌هایی مانند روسیه، هند، ازبکستان، ترکیه، عراق، آذربایجان و... بالاخره به پایان برسد.
