اسناد فیلم «گاو» منتشر می‌شود

دیدارنیوز ـ ارشیو اسناد ملی سندنامه شماره ۱۵ را با عنوان اسرار گاو منتشر کرد. دومین تجربه فیلمسازی داریوش مهرجویی، کارگردان جوان سینما پس از الماس ۳۳ با این شرط توانست روی پرده سینما بیاید که اول فیلم بنویسند: «داستانی که در این فیلم از نظر تماشاچیان محترم می‌گذرد، مربوط به چهل سال قبل می‌باشد.» قراردادی در ۱۴ خرداد ۱۳۴۷ بین اداره کل امور سینمایی کشور و غلامحسین ساعدی (نویسنده، ۱۳۱۴ تا ۱۳۶۴) و داریوش مهرجویی برای ساخت فیلم گاو امضا شد که حق‌الزحمه کارگردانی و تنظیم سناریو، دکوپاژ، امتیاز کتاب و دستمزد هنرپیشگان و یک فیلمبردار مقطوعا به مبلغ ۱.۴۵۰.۰۰۰ ریال بود.

فیلم البته چنانکه مهرجویی در نامه‌ای به وزیر وقت فرهنگ و هنر نوشت، با استقبال منتقدان روبرو شد: از نظر آقای جلال آل‌احمد فیلم «مهمی» است و نباید آن را یک بار دید. از نظر خانم سیمین دانشور (همسر آقای آل‌احمد) فیلم برخلاف نمایش آن روی شخص مش‌حسن زیاد تأکید نمی‌کند و از این‌رو نسبت به تئاتر آن «ناموفق»‌تر است.

فیلم یک یا دو سال توقیف بود و وقتی راهی جشنواره‌های خارجی شد، توفیقات زیادی کسب کرد. گاو نخستین بار در سال ۱۳۵۰ در جشنواره فیلم ونیز، بدون زیرنویس انگلیسی به نمایش درآمد و جایزه منتقدان بین‌المللی این جشنواره را به دست آورد. این فیلم در جشنواره فیلم شیکاگو هم به نمایش درآمد و جایزۀ هوگو نقره‌ای بهترین بازیگر را نصیب عزت‌الله انتظامی کرد که در نقش مش‌حسن ظاهر شده بود.

پس از انقلاب نیز حضرت امام خمینی (ره) درباره فیلم «گاو» فرمودند: غالباً فیلم‌هایی که خود ایرانی‌ها درست می‌کنند به نظرم بهتر از دیگران است مثلاً فیلم گاو آموزنده بود.