دیدارنیوز ـ پرستو بهرامیراد: ابراهیم رئیسی در شرایطی به عنوان رئیس جمهوری وارد پاستور میشود که شرایط سیاست خارجی ایران در وضعیت پرتنشی قرار دارد.
پنج شنبه هفته پیش یک نفتکش متعلق به اسرائیل در نزدیکی عمان مورد حمله قرار گرفت و در این حادثه دو تن از خدمه کشتی، شامل یک بریتانیایی و یک رومانیایی جان خود را از دست دادند. تا امروز مقامات اسرائیل، انگلیس و آمریکا ایران را متهم ردیف اول این حمله معرفی کرده اند. تا جایی که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که آمریکا با کشورهای ذی ربط در تماس است و پاسخی جمعی در کار خواهد بود. در واقع دست به تهدید علنی ایران زده اند.
این تهدیدها در حالی مطرح میشود که ایران هر گونه دخالت در این حمله را تکذیب کرده است. سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در نشست خبری این هفته خود گفته است: «موجودیت رژیم اشغالگر قدس باید دست از این اتهام زدنهای واهی بردارد و این بار اول نیست که این رژیم اشغالگر چنین اتهاماتی را متوجه کشور ما میکند.»
در واقع غربیها با تمام توان سعی دارند ایران را متهم ردیف اول حمله به این کشتی بکنند، ایران نیز سعی دارد در شرایطی که در حال مذاکرات بر سر احیای برجام است وارد بازی غربیها سر این موضوع نشود.
برنامه غربیها برای بازگشت به میز
ظاهرا اروپاییها و آمریکا شناخت دقیقی از ابراهیم رئیسی و دولت او دارند و به همین دلیل تا حدودی نگران شرایط مذاکرات در وین هستند. به نظر میرسد قضیه نفتکش اسرائیلی و واکنش تند غربیها از همینجا سر چشمه میگیرد. در حقیقت آمریکایی که برای سرنگونی پهپادش یا اصابت موشک به پایگاهش دست به واکنش نظامی مقابل ایران نزده، بی شک به خاطر نفتکش اسرائیل با ایران که هنوز میز مذاکره را ترک نکرده وارد مراحل سختتر نمیشود.
حتی این رویکرد از صحبتهای جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری هفتگی اش به خوبی مشخص بود. او گفته است: «دیدگاه ما این است که هرگونه تهدید از سوی ایران باوجود یک برنامه هستهای نامحدود خطرناکتر خواهد بود. به طور قطع، بازگشت به توافق هستهای ما را در موقعیت بهتری برای رسیدگی به این تهدیدات قرار میدهد.»
در حقیقت واشنگتن بارها بیان کرده است که تنها راه حل مسائل با ایران از طریق دیپلماسی است. با این حال تغییرات قدرت در تهران آنها را نگرانتر از هر زمانی کرده است و سعی دارند با اهرم فشار و تهدید دوتیر به یک نشانه بزنند. در واقع هم تهران را به میز مذاکره بازگردانند و هم بتوانند خواستههای خود را به تیم مذاکره کننده ایرانی تحمیل کنند.
بازنده تنشها، اسرائیل است
اسرائیل پس از رفتن دونالد ترامپ از کاخ سفید شرایط سختی را متحمل شده است. علاوه بر مشکلات داخلی، چندین بار کشتیهای اسرائیل مورد هدف قرار گرفته است که در واقعه وجهه اسرائیل قدرتمند را به خطر انداخته است.
در واقع اسرائیل نگرانترین مخالف مذاکرات برجام است و از هر طریقی سعی در برهم زدن ادامه مذاکرات وین دارد. حتی دولت جدید اسرائیل نیز که به نظر همسوتر با دولت جو بایدن به نظر میرسد، از به نتیجه رسیدن مذاکرات وین میترسد.
حتی موضوع ایران امروز باعث مشاجره لفظی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل و نفتالی بنت، نخست وزیر فعلی اسرائیل نیز شده است. هر یک دیگری را متهم میکند که اسرائیل را در برابر ایران آسیبپذیرتر و ضعیفتر کردهاند. نفتالی بنت گفته که سیاستهای شکست خورده نتانیاهو درقبال ایران، دولت جدید را مجبور کرده است تا در شرایط اقتصادی سخت کنونی متعاقب شیوع ویروس کرونا بودجه نظامی را افزایش دهد. نتانیاهو گفته که با تعهد بنت به آمریکا که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران را به اطلاع واشنگتن خواهند رساند، بر سر تواناییهای اسرائیل برای اقدام در برابر ایران سازش کردهاند.
در واقع اسرائیل میداند با احیای برجام و به نتیجه رسیدن مذاکرات وین، بازنده بزرگ آنها خواهند بود. برهمین اساس بنت سعی دارد در بازی آمریکا بازی کند. با این حال تهران دولت جدید را در کاخ ریاست جمهوری خود دارد که باید دید چه برنامهای برای آینده مذاکرات وین دارد.
