کشور الجزایر هرساله واقعه روز هشتم می ۱۹۴۵ را گرامی میدارد؛ رویدادی که نیرو‌های فرانسه علیه مردم الجزایر رقم زدند و در نتیجه آن، ۴۵۰۰۰ کشته تنها در یک روز بر جای ماند.
دیدارنیوز - وقوع این رویداد از آنجایی نشأت گرفت که فرانسه در زمان اشغال الجزایر به مردم این کشور وعده داد که چنانچه در جریان جنگ جهانی دوم، و مقابله نیرو‌های متفقین با نازیها، کشور فرانسه را همراهی کنند، استقلال کشورشان را بازپس خواهد داد. پس، سربازان الجزایری با تمام توان در این جنگ شرکت کردند، به گونهای که قوای فرانسه ایشان را به همراه سربازان دیگر کشور‌های مستعمره خود به عنوان سپر انسانی به کار گرفتند.
وقتی نشانه های پایان یافتن جنگ جهانی دوّم نمایان شد، رهبران جنبش ملی الجزایر مقدمات جشن پیروزی متفقین بر نازیها را فراهم کردند و با برپایی تظاهرات، فرانسه را تحت فشار قرار دادند تا به وعده‌های خود عمل کرده و آزادی مردم الجزایر را به ایشان بازگرداند.
بدین ترتیب، در روز یکم ماه می ۱۹۴۵ مصادف با عید کارگر، رهبران جنش ملی الجزایر در گوشه و کنار کشور خود تظاهرات و راهپیماییهای مسالمت آمیزی را سازماندهی کردند و با اعلام محکومیت ستمها و جنایت‌های غیر انسانی ارتش فرانسه در حق مردم الجزایر، ندای استقلال الجزایر را سر دادند و "اجرای اصل آزادی" را - که شعار نیرو‌های متفقین در طول جنگ جهانی دوّم بود به همراه آزادی "مصالی الحاج"، رهبر جنبش ملی الجزایر خواستار شدند، و به همین مناسبت، پرچم ملّی کشور خود را رونمایی کردند و برای نخستین بار برافراشتند.
در روز ۷ می ۱۹۴۵ که آغاز جشنهای رسمی به مناسبت پایان یافتن جنگ جهانی دوّم و پیروزی متفقین در سراسر دنیا اعلام شد، شهروندان فرانسوی ساکن الجزایر جشنهایی تدارک دیدند و الجزایریها نیز پس از هماهنگی و کسب اجازه از دولت فرانسه در این جشنها شرکت کردند. فردای همان روز دولت فرانسه از رأی خود برگشت و ادعا کرد که در جریان جشنها و راهپیماییهای الجزایر یک پروژه انقلابی ضد فرانسوی کشف کرده است. پس برای مقابله با تظاهرات مردم الجزایر، بدترین شیوههای سرکوب، دستگیری و کشتار جمعی را به کار گرفت. ضمن اینکه، همه روستا‌ها و آبادیها را بویژه در شهر‌های «سطیف» و «قالمه» و «خراطه» (شرق الجزایر) ویران کرد. در نتیجه این قتل عام شنیع بیش از ۴۵۰۰۰ تظاهرکننده الجزایری بی پناه به شهادت رسیدند.
هنوز هم شواهد بی‌شماری از وحشیگریهای این کشور اشغالگر وجود دارد که نشان میدهد در آن روز با اتکا به سیاست نسلکشی و قتل عام، همه نیرو‌های زمینی و دریایی و هوایی خود را به کار گرفته و حتی به سال خوردگان، کودکان و زنان نیز رحم نکرد. علاوه بر این؛ دولت استعمارگر فرانسه نه تنها به حاصل این کشتار وحشیانه خود اکتفا نکرد، بلکه جنبش های ملّی و احزاب سیاسی الجزایر را متفرق ساخت، و در تمام کشور حکومت نظامی اعلام کرد و بسیاری از شهروندان را به اتهام نقض قانون دستگیر کرده و به زندان انداخت. سپس با صدور قوانین سختگیرانه در مورد ایشان، آنان را به اعدام یا حبس ابد یا تبعید به خارج از مرز‌های کشور و یا محرومیت از حقوق شهروندی محکوم کرد.
اگرچه این قتل عام هزاران شهید بیگناه و زن بیوه و زندانی و تبعیدی برجای گذاشت؛ اما در عین حال یک نقطة عطف جدّی در مسیر جنبش ملی الجزایر بود و موجب شد تا مردم الجزایر دریابند که استعمار فرانسه با ادبیات مذاکره و گفتگو بیگانه است و این همه وعده به برابری و دموکراسی تنها شعار‌هایی دروغین و فریبانه است و آنچه با زور گرفته شده را تنها با زور میتوان بازپس گرفت. اینگونه شد که شمارش معکوس انقلاب مسلحانه الجزایر آغاز شده و آتش آن در یکم نوامبر ۱۹۵۴ میلادی بالا گرفت، و در نتیجه آن، ملّت الجزایر استقلال میهن خود را از چنگال استعمار فرانسه رهایی بخشید.
یادواره هشتم می ۱۹۴۵ برای همیشه در خاطره ملّت الجزایر جاودان خواهد ماند و همچون معلمی زنده، فداکاریهای سترگ شهیدان الجزایر را در مسیر آزادسازی کشور خود از چنگال استعمار فرانسه، به نسلهای آینده یادآور می‌شود. همچنین شاهدی بر جنایات شنیع کشور استعمارگر فرانسه است که چه بسیار به تمدن، آزادی و انسانیّت مباهات میورزد.
مراسم بزرگداشت این رویداد شامل برگزاری راهپیماییهای فرهنگی و تاریخی متعددی است که این یادواره ارزشمند را برای ملت الجزایر گرامی میدارد. از جمله این مراسم، برگزاری مراسم فاتحه خوانی برای شهدای انقلاب الجزایر، برپایی نمایشگاههای عکس، پخش فیلم و نوار‌های مستند پیرامون این رویداد، نامگذاری برخی از خیابانها و مؤسسات دولتی به نام شهیدان، تکریم بعضی از خانوادههای شهداء و اعطای هدایای تشویقی به برندگان مسابقات مختلف فرهنگی و علمی است که به همین مناسبت برگزار میشوند.
