دیدارنیوز - سال پیش‌رو می‌تواند سال تاریخی صلح افغانستان باشد. پایان‌دادن به دو دهه جنگ برای تمام طرف‌های دخیل اهمیت خاصی دارد. من هنوز نگرانم که صلح با طالبان به قیمت ارزش‌های بنیادی حقوق‌بشری، به ویژه حقوق زنان که در دهه‌های اخیر توسعه خوبی داشته است، تمام شود. اعلام خروج نیرو‌های امریکایی در ۱۱ سپتامبر سال جاری میلادی از طرف جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا، بر گفتگو‌های صلح جاری دولت افغانستان و طالبان و ناامنی تاثیر می‌گذارد، به ویژه اگر نیرو‌های امریکایی پیش از دست‌یافتن به یک راه‌حل مسالمت‌آمیز سیاسی دایمی، این کشور را ترک کنند. خروج زودهنگام نیرو‌های امریکایی، بدون درنظرداشتن شرایط کنونی، به تامین صلح میان طرف‌های گفت‌وگوکننده کمک نمی‌کند. شتاب در روند گفتگو‌های صلح، نگرانی به حاشیه‌رفتن زنان و دستاورد سال‌های اخیر را به دنبال دارد. برای توسعه افغانستان، ما به تامین صلح پایدار با ضمانت بنیادی نیاز داریم و طرفدار حضور نمایشی زنان در شکل‌دهی آینده کشور خویش نیستیم. به عنوان عضو هیات گفت‌وگوکننده دولت افغانستان در دوحه که حدود شش ماه را در گفتگو با نمایندگان سپری کردیم، تلاش‌ها این بود تا به خشونت‌های جاری در کشور نقطه پایان گذاشته شود. من به عنوان یک خانم در کنار سایر بانوان اعضای هیات مذاکره کننده برای این اینجا هستم که روند مذاکرات صلح با زنان افغانستان گره خورده است. مطالعات نشان داده است؛ نتیجه صلحی که در آن زنان نقش داشته باشند، پایدارتر است. این اصلاح درباره افغانستان بسیار صادق است. در اولین دیدار ما در سپتامبر ۲۰۲۰، نمایندگان طالبان با حضور من خیلی راضی به نظر نمی‌رسیدند؛ آن‌ها از نگاه مستقیم به من طفره می‌رفتند و تلاش می‌کردند تا نام مرا به آرامی صدا بزنند. در میان شمار زیادی از ناظران در داخل و بیرون از افغانستان، من به دوحه آمدم، نه تنها به عنون عضو هیات گفت‌وگوکننده برای یک بحث – گفت‌وگوی – مهم بلکه هدف اصلی این بود تا دنیا را متقاعد کنیم؛ دولت افغانستان که من از آن نمایندگی می‌کنم، به حقوق زنان اهمیت می‌دهد. پس از آن، نمایندگان طالبان با من و بانوان همکارم احساس نزدیکی می‌کنند؛ آن‌ها به ما گوش می‌دهند، اکنون ما همدیگر خود را به نام صدا می‌زنیم و زمانی که همدیگر را در دهلیز می‌بینیم احوالپرسی می‌کنیم. ما در اتاق مذاکره با هم بحث داریم. من امیدوارم آن‌ها از تنوع فکری و کارشناسانه‌ای که ما زنان در میز مذاکره ایجاد کردیم، استفاده کنند. گفتگو‌های دوحه، در حقیقت تنها گفتگو در حافظه معاصر است که طرف‌های مختلف در آن روی حقوق زنان افغانستان بحث می‌کنند. من و بانوان همکارم در دوحه تنها روی موضوع زنان بحث نمی‌کنیم؛ ما اینجا هستیم تا از حقوق تمام شهروندان افغانستان از آزادی تا امنیت، از اقتصاد و توسعه دفاع کنیم. در فوریه ۲۰۲۰، ایالات متحده امریکا و طالبان به توافق صلح در افغانستان دست یافتند، اما این روند، خشونت فاجعه‌بار را به دنبال داشت. در سال ۲۰۲۰ آمار قربانیان ملکی در جنگ افغانستان به ۸۸۲۰ تن رسید. با اینکه ظاهر زنگ پایان جنگ نواخته شده است؛ افغانستان یکی از کشور‌های مرگبار برای قربانیان جنگ باقی مانده است. در کنار تهدید‌های شدید امنیتی، کمک‌های غربی به افغانستان در دو دهه اخیر، زمینه رقابت را میان شهروندان افغانستان ایجاد کرد، گروه‌های خاصی به منابع بیشتری دست یافتند و در حقیقت زنان نسبت به همه محروم ماندند. پیش از ۲۰۰۱ که طالبان در افغانستان حکمیت داشتند، زنان حق آموزش و کار را نداشتند؛ اکنون ما به عنوان وزیر و پزشک جراح در دولت خدمت می‌کنیم. همچنان نهاد‌های بین‌المللی و غیردولتی را رهبری می‌کنیم، آن‌گونه که امروز من آن را انجام می‌دهم. حضور ما در دوحه سمبولیک یا نمایشی نیست؛ من اینجا هستم تا نشان دهیم که حقوق زنان هنوز در افغانستان به حاشیه نرفته است. زنان نیمی از پیکر جامعه ما را شکل می‌دهند: اگر آن‌ها مصون نباشند و مورد تبعیض قرار گیرند، ملت ما رنج خواهد کشید و ابزاری برای ادامه جنگ طولانی در کشور خواهد شد. برخی از بازیگران در روند مصالحه افغانستان، باور دارند که زنان به عنوان بازوی قوی برای رسیدن به یک راه‌حل سیاسی، مبارزه کرده‌اند. برای رسیدن به توافق و شریک‌ساختن قدرت با طالبان، ما روی قربانی‌ها، آزادی و امنیت بحث خواهیم کرد. گسترش ناامنی‌ها، نگرانی از تهدید و سلب آزادی زنان و محصورشدن در چهاردیواری خانه را افزایش داده است. با ایجاد چنین شرایطی، نگرانی زنان همه‌روزه افزایش می‌یابد که نتوانند روزی به صورت آزاد و مصون در جاده‌ها قدم بزنند، اما من و همکارانم، آزادی را فدای راه‌حل سیاسی نخواهیم کرد و قدرت‌های منطقه‌ا‌ی آن را بر ما تحمیل نخواهند کرد. قدرت‌های بیرونی مطمئن باشند که همکاری آن‌ها در کشور، بنیادی برای تنفرزایی زنان ایجاد نکرده است. در حالی که طالبان از ظاهر دچار تحول شده‌اند تا با هیاتی از زنان مانند من صحبت کنند، اما از نگاه شخصیتی، به نظر نمی‌رسد که طالبان در رابطه به حقوق زنان و کل برابری جنسیتی در افغانستان دچار تغییر شده باشند. بنابراین، طالبان همچنان در رابطه با حقوق زنان وضعیت روشنی ندارند. طالبان در میز گفتگو‌ها جزییاتی را ارایه نکرده، با اینکه به صورت تحمیلی، چهره به چهره با ما روی یک میز قرار می‌گیرند. در این شرایط حساس، من از سازمان ملل متحد، ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا و کشور‌های منطقه و همسایه که منافع‌شان در تامین ثبات افغانستان است، می‌خواهم که بر دولت افغانستان و طالبان فشار وارد کنند؛ تا حداقل ۳۰ درصد از کرسی انتخابی و انتصابی در نظامی سیاسی آینده افغانستان، به زنان تخصیص داده شود. مهم اینکه کمک‌های بین‌المللی باید به نقش کلیدی زنان در نظام سیاسی و دموکراتیک آینده افغانستان مشروط شود و این حقوق اساسی، بخشی از برنامه نشست‌های دوحه و نشست استانبول باشد. مردم افغانستان از قربانی‌های مردم امریکا به عنوان متحدان خویش سپاسگزار هستند؛ آن‌ها اکنون به صورت واضح منطق خروج نیرو‌های امریکایی را درک کرده اند، اما قدرت‌های بیرونی اطمینان داشته باشند که تلاش‌های آن‌ها در کشور ما، به معنای سحطی‌نگری و تنفرزایی برای زنان نبوده است. زنان افغانستان دستاورد‌های زیادی دارند و با صلحی نمایشی، نباید همه آن از دست برود.
