مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری با بررسی چرایی حمله به نیروگاه نطنز با بیان اینکه این حادثه باعث برتری ایران در مذاکرات میشود، گفت: اراده سیاسی برای احیای برجام در همه طرف ها وجود دارد.
دیدارنیوز - دیاکو حسینی در واکنش به برخی از اظهارات پیرامون ضعیف شدن ایران در مذاکرات بعد از حادثه نظنز، گفت: آنهایی که چنین استدلالی را مطرح میکنند فرض را بر این میگذارند که اهرم چانه زنی ایران در مذاکرات مربوط به سطح غنی سازی میشود و از آن جایی که نیروگاه مقداری آسیب دیده، پس این اهرم تضعیف شده است؛ این برداشت کاملا غلطی است برای اینکه غنیسازی ایران اهرم مذاکرات نبوده بلکه براساس برجام، مهمترین اهرام مذاکراتی، نظارتهای آژانس بر برنامه هستهای ایران است.
وی افزود: مهمترین بخش اطمینان دادن ایران به ۱+۵ سابق و ۱+۴ امروز و نیز سایر کشورها است برای پذیرش اینک ایران فعالیتهای صلحآمیز هستهای دارد. اگv رژیم بازرسیها آسیب ببیند، در آن صورت وضعیت میتواند پیچیده شود چرا که این اهرم مذاکراتی ماست، نه صرفاً میزان و درجه غنیسازی.
وی با بیان اینکه علیرغم آسیبهای وارد شده اما در نهایت این آسیبها قابل بازیابی است همانطور که در گذشته اتفاق افتاده است، گفت: بنابراین چنین موضوعی نمیتواند به موضوع مذاکراتی ما در میان مدت آسیبی وارد کند؛ چه بسا برعکس، این اتفاق نشان خواهد داد که آمریکا در موضع ضعف است چرا که به رغم تلاشهایی که دولت بایدن از ابتدای دولت خودش به کار گرفته تا نظر متحدانش را برای بازگشت به برجام جلب کند، ناموفق بوده است و نشان میدهد که ممکن است دولت بایدن توانایی کافی برای ایجاد ضمانتهای لازم را نداشته باشد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی ادامه داد: بنابراین اتفاقاً ایران در این مرحله در موضع بالاتر قرار گرفته و میتواند آمریکا را تحت فشار قرار دهد تا موضع خودش را نخست درباره حادثه نطنز روشن کند و آن را محکوم کند و بعد نیز به نحوی به ایران ضمانت و تضمین بدهد که در آینده اگر احیای برجام موفقیتآمیز بود، شاهد چنین اتفاقهایی توسط متحدین ایالات متحده یا سرویسهای امنیتی آمریکا نخواهیم بود و این کار را برای آقای بایدن دشوارتر خواهد کرد. بنابراین فکر میکنم این اقدام توسط هر کسی صورت گرفته به زیان ایالات متحده در مذاکرات عمل کرده است.
وی درباره اینکه این اقدام چقدر ممکن است توسط مخالفان برجام انجام شده باشد، گفت: اسرائیل این اتفاق را رقم زده که جلوی فعالیتهای هستهای ایران را بگیرد اما آژانس میداند فعالیتهای ایران دامنه بسیار محدودی دارند و نیز تحت نظارت این نهاد هستند و هیج تخطی از صلحآمیز بودن برنامهها شکل نگرفته است، بنابراین هدف این حمله نمیتوانسته، رفع یک تهدید علیه یک کشور یا اسرائیل بوده باشد.
دیاکو حسینی گفت: در خصوص برنامههای اتمی انگیزه دیگری پشت این حمله وجود داشته و آن عبارتند از آسیب زدن به روند دیپلماسی در احیای برجام؛ اسرائیلیها از اینکه بتوانند دولت بایدن را مجاب کنند که وارد این پروسه نشود ناامید شدند. آمریکا به هر حال این دیپلماسی را شروع و اعلام کرده که فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده است و همچنین قصد دارد تحریمهای ناقص برجام را رفع کند.
وی افزود: این به شکست اسرائیل در این رابطه منجر شده است و باعث شده که تلاش خودش را در بخش دیگری از این ماجرا یعنی تحریک ایران برای ترک میز مذاکرات و تنش بین ایران و آمریکا پیاده کند، بنابراین این حمله کاملا انگیزه سیاسی و تخریبی علیه مذاکرات و علیه برجام داشته است.
این استاد مسائل ژئوپلتیک درباره چشمانداز نشست آینده وین نیز اظهار داشت: تا جایی که از اخبار منتشر شده اطلاع داریم، میدانیم که این گفتوگوها در مراحل اولیه خودش قرار دارد و تا به امروز نیز نتایج خوبی داشته و در مسیر درست پیش میرود اما مشخص نیست که تا انتها به این شکل پیش برود. کار آسان نیست و دولت آقای بایدن مشکلات عدیدهای برای اینکه تحریمها را رفع کند و به برجام برگردد، دارد.
وی درپایان تصریح کرد: همانطور هم که در داستان حمله به نطنز دیدیم، بخشی از مشکلات بایدن این است که حتی متحدان نزدیکش نیز همه تلاششان را به کار میگیرند تا برخلاف نیاز و مسیر دولت آقای بایدن حرکت کند؛ بنابراین کار بسیار سختی است اما به نظر می رسد اراده سیاسی برای احیای برجام در همه طرف ها وجود دارد.