دیدگاه‌های ترامپ و بایدن در قبال گلوگاه‌های سیاست خارجی آمریکا

 

دیدارنیوز ـ سرویس جهان: اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا یک موسسه غیرانتفاعی در حوزه تولید اندیشه برای سیاست خارجی آمریکا و روابط بین‌الملل است. این نهاد در سال ۱۹۲۱ تاسیس شده و حالا در آستانه ۱۰۰ سال فعالیت است. اعضای این اندیشکده شامل حدود ۴۹۰۰ نفر از سیاستمداران کهنه‌کار، بانکدارها، نمایندگان دولت فدرال در هر ایالت، مدیران CIA و خبرگان رسانه است. متن حاضر که توسط تحلیلگران این نهاد به رشته تحریر در آمده است، دیدگاه‌های دو نامزد در قبال مهم‌ترین مسائل سیاست خارجی آمریکا را تشریح و مقایسه کرده است.

تقابل رو به افزایش میان چین و آمریکا، باعث نگرانی در سطح بین‌الملل شده و به موضوعی بسیار مهم در رقابت‌های ۲۰۲۰ تبدیل شده است. این تنش با شیوع بیماری همه گیر کرونا که منشاء آن چین بوده، تشدید شده است. واشنگتن از مدت‌ها قبل تلاش کرده است از طریق وارد کردن چین به نهاد‌های بین‌المللی نظیر سازمان تجارت جهانی، با رشد این کشور مقابله کند به این امید که پکن نظم جهانی را بپذیرید. اما سیاست گذاران آمریکایی هم درصدد برآمده‌اند تا به جسارت رو به فزون چین پاسخ دهند:

ـ ترامپ تلاش کرده است در خصوص مواردی که از آن به عنوان سوءاستفاده‌های اقتصادی یاد می‌کند، با چین مقابله کند: سرقت مالکیت معنوی، دست کاری در ارز، یارانه‌های صادراتی و جاسوسی اقتصادی. ترامپ می‌گوید برای حمایت از کارگران آمریکایی و کاهش کسری تجاری زیاد دوجانبه‌ آمریکا، اقدامی تهاجمی علیه چین ضروری است. ترامپ معتقد است بحران کرونا ثابت کرده است که باید چین را مسئول آن معرفی کنیم.

ـ جو بایدن از رشد چین به‌عنوان چالشی جدی یاد کرده است. او از اقدامات "سوءاستفاده گرایانه" چین در تعاملات تجاری انتقاد کرده و هشدار داده است پکن ممکن است در عرصه‌ فناوری‌های جدید از آمریکا پیشی بگیرد. بایدن همچنین در خصوص سوابق حقوق بشری چین هشدار داده است. وی می‌گوید فشار مقابله گرایانه‌ موثرتری نسبت به ترامپ علیه چین اعمال خواهد کرد و برای این منظور با متحدان آمریکا همکاری نزدیکتری خواهد کرد.

در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که جامعه‌ دانشمندان قویا هشدار داده‌اند تغییرات آب و هوایی و تاثیرات آن، سریع‌تر از آنچه پیشتر تصور می‌شد، در حال بروز است. یک نهاد بین دولتی وابسته به سازمان ملل می‌گوید کشور‌های مختلف باید برای کاهش انتشار دی اکسید کربن، متان و سایر گاز‌های گلخانه‌ای سریع‌تر اقدام کنند تا با تاثیرات بسیار ویرانگر ناشی از گرم شدن هوا، مقابله شود:

ـ ترامپ بار‌ها علم تغییرات آب و هوا را زیر سوال برده و درباره‌ این مساله که اقدامات بشر عامل این مشکل بوده، ابراز تردید کرده است. وی از افزایش تولید سوخت‌های فسیلی حمایت کرده و در صدد برآمده است قوانین زیست محیطی را که دولت‌های پیش از وی اجرا می‌کردند، با سرعت محدود کند.

ـ بایدن می‌گوید تغییرات آب و هوا، "بزرگ‌ترین تهدید علیه امنیت ما است." وی برای مقابله با این بحران، خواستار "انقلاب" است. او برای کاهش گاز‌های گلخانه‌ای، طرحی ملی ارائه کرده که در آن سرمایه گذاری در فناوری و زیرساخت‌ها پیش بینی شده است. بایدن در مقام یک سناتور، درباره‌ شیوع گاز‌های گلخانه‌ای هشدار داده و در عین حال از منابع جنجالی انرژی از جمله ذغال سنگ پاک، و همچنین منابع حاصل از تزریق پرفشار مایع برای دسترسی به انرژی، حمایت کرده است.

 

بروز بیماری موسوم به کووید ـ ۱۹ در اوایل سال ۲۰۲۰، به بروز تغییرات گسترده اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان منجر شده و دولت‌های سراسر جهان را با آن دست به گریبان کرده است. به نظر می‌رسد کرونا، سبب شده است رقابت‌های ریاست جمهوری ۲۰۲۰ تغییر شکل اساسی بدهد:

ـ ترامپ بار‌ها تهدید بیماری کرونا را کم اهمیت جلوه داده و با آغاز تلاش مقتدرانه  و متمرکز فدرال برای مقابله با این ویروس و شکست آن، مقاومت کرده است. با وجود هشدار‌های اولیه‌ مقامات اطلاعاتی و همچنین منابع وزارت بهداشت آمریکا در ژانویه ۲۰۲۰، وی ابتدا گفته بود شیوع این ویروس در آمریکا تحت کنترل است. از ماه مارچ تاکنون، ترامپ بر یک سری اقدامات درهم و برهم در سطح ملی نظارت کرده است، که در این میان برخی اقدامات حیاتی به فرمانداران ایالتی واگذار شده است.

ـ بایدن برای مقابله با کرونا طرحی ملی ارائه کرده است. وی قول داده است برای این منظور نقش مدیریت ریاست جمهوری را تقویت کرده و برای افزایش موارد آزمایش، ردیابی، درمان و سایر خدمات بهداشتی ـ درمانی مقابله با کرونا، تقویت اقتصاد و آمادگی برای موج‌های بعدی شیوع این بیماری، "از هیچ تلاشی فروگذار نکند." وی از واکنش ترامپ انتقاد کرده و آن را "ژست سیاسی" خوانده و قول داده است آمریکا را به جایگاه رهبری جهانی در مقابله با این بحران بازگرداند.

به دنبال حوادث بسیار خطرناک تیراندازی در آمریکا و سایر کشور‌های غربی، که بسیاری از آن‌ها به دست نژادپرستان سفیدپوست صورت گرفته، بحث مقابله با تروریسم در سال‌های اخیر به صورت چشمگیر تغییر کرده است. حفاظت از آمریکایی‌ها در برابر گروه‌های نفرت افزا در داخل کشور، اولویت بسیاری از نامزد‌های انتخابات ۲۰۲۰ بوده است؛ و در همین حال تقریبا دو دهه بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر، عملیات ضدتروریسمی در خارج از کشور نیز اشکال جدید یافته است:

ـ راهکاری که ترامپ خواهان آن است، شامل نظارت گسترده‌ داخلی همراه با استفاده بیشتر از حملات پهبادی در آفریقا، خاورمیانه و محدود کردن شدیدتر مهاجرت و پذیرش آوارگان است.

ـ بایدن از مخالفان اصلی استراتژی موسوم به "تشدید مقابله با تروریسم" است. در این راهکار بر مقابله با شبکه‌های تروریستی در کشور‌های خارجی با استفاده از گروه‌های کوچک از نیرو‌های ویژه‌ آمریکایی تاکید شده است. اجرای حملات تجاوزکارانه‌ هوایی به جای استقرار گسترده‌ نیرو‌های نظامی، از دیگر ویژگی‌های این استراتژی است.

 
امنیت سایبری و سیاست در عرصه‌ دیجیتال

 

دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶، آسیب پذیری بسیار شدید دمکراسی آمریکایی را در برابر رقبای خارجی آشکار کرد. با این وجود بسیاری از نامزد‌های ریاست جمهوری معتقدند، واشنگتن از آن زمان تاکنون هنوز برای حفاظت از سیستم‌های رای گیری آمریکا و جلوگیری از گسترش اطلاعات غلط در رسانه‌های اجتماعی، اقدامات کافی انجام نداده است:

ـ ترامپ با تعدادی از شرکت‌های بزرگ فناوری در آمریکا نزاع کرده و معتقد است آن‌ها برای شکست او در انتخابات، توطئه‌چینی می‌کنند. گرچه او اغلب نگرانی ناشی از دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را نادیده گرفته است، اما دولت ترامپ علیه نهاد‌های اطلاعاتی روسی که گفته می‌شود مسئول این امر هستند، به تحریم و برخی اقدامات دیگر متوسل شده است.

ـ بایدن می‌گوید تهدیدات سایبری، چالشی روبه فزون علیه امنیت ملی آمریکا، یکپارچگی انتخاباتی و سلامت دمکراسی این کشور است. وی در عین حال معتقد است دولت باید شرکت‌های فناوری را تحت فشار قرار دهد تا عملکرد خود را در حوزه‌های حریم خصوصی کاربران، امور نظارتی و همچنین اشاعه دیدگاه‌های نفرت انگیز اصلاح کنند.

نقش ارتش آمریکا همواره موضوع مناظرات بوده است، به ویژه در شرایطی که برخی سیاستمداران افزایش ثابت هزینه‌های آن و همچنین استقرار گسترده‌ نظامیان آمریکایی را در خارج از کشور، زیر سوال می‌برند. امروز نیرو‌های آمریکایی با دشمنان در بسیاری از کشور‌ها می‌جنگند: به ویژه در افغانستان و سوریه، و همچنین نیجر و پاکستان. در همین حال پنتاگون در سراسر جهان از جیبوتی گرفته تا ژاپن، پایگاه‌های هوایی خود را حفظ کرده است: 

ـ ترامپ از ارتش حمایت زیادی کرده، و برای افزایش هزینه‌های دفاعی، برنامه‌های عمده و جدیدِ تولید تسلیحات و همچنین فعالیت‌های جدید نظامی در فضا، تلاش کرده است. وی همچنین وعده داده است تا حضور نظامیان آمریکایی را در افغانستان و خاورمیانه کاهش دهد. ترامپ در عین حال قول داده است بر مساله‌ "رقابت با قدرت‌های جدید" در چین و سایر کشور‌ها تمرکز کند.

ـ بایدن از برخی دخالت‌های نظامی آمریکا در خارج حمایت و با برخی مخالفت کرده است. وی اغلب در خصوص اهداف کم خطر، استفاده از نیروی نظامی را جایز شمرده و درباره‌ توانایی‌های آمریکا در شکل دهی مجدد به جوامع خارجی، ابراز بدبینی کرده است. وی درباره‌ تلاش‌های یک جانبه محتاط بوده و بر اهمیت دیپلماسی و لزوم پیش بردن کار‌ها از طریق متحدان و نهاد‌های جهانی، تاکید کرده است.

از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون، آمریکا با هدف ارتقاء صلح و آرامش، هدایت تلاش‌های جهانی دیپلماتیک را برای ائتلاف سازی و نهادآفرینی برعهده داشته است. واشنگتن در میان عمده‌ترین معماران سازمان ملل، بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، سازمان تجارت جهانی (WTO)، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و بسیاری دیگر از سازمان‌های بین‌المللی است:

ـ ترامپ آمریکا را از توافقنامه‌ها و تعهداتی که حس می‌کند منابع آمریکا را نابود می‌کنند، خارج کرده و کنار کشیده است. وی با متحدان قدیمی آمریکا بر سر مسایلی از امور دفاعی تا تجارت درگیر شده است. ترامپ منتقد نهاد‌های جهانی است که می‌گوید آمریکا را مجبور می‌کنند "حاکمیت خود را واگذار کند." او در پیشنهادات بودجه‌ آمریکا، خواستار قطع کمک‌های خارجی شده و پرداخت آن را به حمایت از سیاست‌های آمریکا، مشروط‌تر کرده است.

ـ بایدن تاکید می‌کند که آمریکا بدون روابط نزدیک با متحدان و همکاری سازمان‌های بین‌المللی، نمی‌تواند با چالش‌های جدیدِ پیش‌رو مقابله کند. وی می‌گوید خروج ترامپ از پیمان‌ها و اقدام او در کم اهمیت دانستن متحدان واشنگتن سبب شده است "مواضع آمریکا در جهان ورشکست شود."

 
سیاست اقتصادی

توانایی آمریکا در تاثیرگذاری بر حوادث خارج از کشور، به سلامت اقتصاد آن بستگی دارد، و بسیاری از چالشگران ۲۰۲۰ معتقدند اقتصاد آمریکا بر مبنایی متزلزل استوار است. با وجود بیکاری کم و دوره‌ای از توسعه‌ اقتصادی که پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ رخ داد، اقتصاددان‌ها نگرانند جنگ تجاری رئیس جمهور دونالد جی ترامپ به کاهش رشد، افزایش بدهی و بی ثباتی منجر شود:

ـ ترامپ بر کاهش مالیات‌ها و کنار گذاشتن دولت در سیاست‌های اقتصادی تاکید کرده است؛ به گفته‌ ترامپ این روند به ایجاد رشد، ابداعات در زمینه‌های مختلف و اشتغال‌زایی منجر شده است. بیماری همه گیر کرونا کشور را در سال ۲۰۲۰ در رکود فرو برد، و در عین حال کسری بودجه و بدهی ملی در بحبوحه‌ هزینه‌های مرتبط با کرونا، افزایش یافته است.

ـ بایدن خود را طرفدار طبقه‌ متوسط قرار و هشدار داده است کاهش فرصت‌ها و انسجام اقتصادی، باعث تشدید چندقطبی گری و تندروی در زندگی آمریکایی‌ها می‌شود. وی پیشنهاد کرده است در یک ردیف جدید از بودجه‌ی فدرال، تریلیون‌ها دلار صرف تولید محصولات، امور زیربنایی و تحقیقاتی آمریکا شود؛ زیرا به گفته‌ بایدن "امنیت اقتصادی، امنیت ملی است."

مهاجرت از چندین دهه‌ گذشته تاکنون، مساله‌ای جنجالی در مناظرات سیاسی آمریکا بوده است. تلاش‌ها برای اصلاحِ جامعِ مساله‌ مهاجرت، بار‌ها در کنگره ناکام مانده است، زیرا در خصوص ایجاد مسیری به سمت شهروندیِ حدود یازده میلیون ساکنِ بدون مدرک در آمریکا ـ که  بسیاری شان اهل مکزیک و کشور‌های آمریکای مرکزی هستند ـ اختلاف نظر وجود داشته است:

ـ مهاجرت برای ترامپ، مساله‌ای حیثیتی و موضوعی جنجالی میان دولت او و رقبای دمکراتش است. کاهش چشمگیر مهاجرت‌های قانونی و غیرقانونی، از وعده‌های انتخاباتی ترامپ بوده است. او برای شکل دهی مجدد به امور پناهندگی، اخراج مهاجران و همچنین سیاست‌های مرتبط با روادید، اقدامات اجرایی اتخاذ کرده است.

ـ بایدن، رویکرد ترامپ را در قبال مهاجران و پناه جویان محکوم کرده و آن را "ورشکستگی اخلاقی" و "نژادپرستی" خوانده است. وی طرفدار اصلاحات جامع در امور مهاجرت بوده و در گذشته از سیاست‌های محدود کننده‌تر در این خصوص حمایت کرده است. بایدن بر لزوم رسیدگی به دلایل اصلی مهاجرت در کشور‌های مبدا تاکید می‌کند.

 
خاورمیانه

تحولات خاورمیانه همچنان در جهان توجهات را به خود جلب می‌کند و چالشی خاص برای آمریکا محسوب می‌شود. جنگ‌های ویرانگر داخلی در سوریه و یمن ادامه دارد؛ مناقشاتی که بخشی از آن را قدرت‌های خارجی تحمیل کرده‌اند، که به بروز فجایع انسانی منجر شده است، اما همچنان برای راه حل سیاسی آنها، تلاشی صورت نمی‌گیرد. ایران قرار است فعالیت‌های هسته‌ای خود را از سربگیرد و در عین حال برای افزایش نفوذ در عراق، سوریه و یمن نیز تلاش می‌کند. دورنمای حل بحران میان اسرائیل و فلسطینی‌ها نیز شکننده است:

ـ رویکرد ترامپ در قبال خاورمیانه با حمایت شدید از اسرائیل، عربستان، مصر و موضع تقابلی‌تر با ایران تعریف می‌شود. وی وعده داده است تا به آنچه که "جنگ‌های بی پایان" در منطقه می‌نامد خاتمه داده و نظامیان آمریکایی را از آن مناطق فراخواند.

ـ بایدن، هم در جایگاه یک سناتور و هم معاون رئیس جمهور، در شکل دهی به دیپلماسی آمریکا و همچنین سیاست نظامی آن در سراسر خاورمیانه نقشی اساسی داشته است. وی با تکیه بر تجربیاتش در مدیریت مسایل عراق، اسرائیل، سوریه، ایران و سایر کشور‌های منطقه، وارد رقابت‌ها شده است.

 
کره‌ شمالی

کره‌ شمالی به یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است. زیرا رژیم "کیم جونگ اون" با بی اعتنایی به تحریم‌های بین‌المللی، در سال‌های اخیر، تلاش‌های خود را برای تولید تسلیحات هسته‌ای و همچنین پیشرفت در فناوری موشکی تشدید کرده است. بسیاری نگرانند که این کشور در آستانه‌ حدی از توانمندی نظامی باشد که بتواند شرق آسیا را به گروگان بگیرد و حتی به آمریکا حمله کند:

ـ ترامپ توجه بسیار زیادی به کره‌ شمالی کرده و در اقدامی بی سابقه با رهبر آن کشور ـ کیم جونگ اون ـ مذاکره‌ مستقیم انجام داده است تا بتواند او را متقاعد کند به برنامه‌های هسته‌ای خود پایان دهد.

ـ بایدن از دیپلماسی در قبال پیونگ یانگ حمایت می‌کند، اما می‌گوید مذاکرات ترامپ با کیم جونگ اون ناموفق و به صورت بالقوه غیرسازنده بوده و صرفا "به یک دیکتاتور مشروعیت بخشیده است."

در پی تلاش کشور‌های غربی برای ایجاد ارتباط مشارکتی با روسیه در دوران پس از جنگ سرد، این کشور به عنوان رقیب اصلی آمریکا مجددا ظهور کرده و روابط آن‌ها با بی اعتمادی و تردید همراه بوده است. از نظر منتقدان روسیه در واشنگتن از جمله بسیاری از رقبای دمکرات در انتخابات ۲۰۲۰، سیاست خارجی مسکو در سال‌های اخیر در حد خطرناک تجاوزکارانه شده است؛ از دخالت نظامی در اوکراین و سوریه گرفته تا مداخله در انتخابات کشور‌های غربی و نقض پیمان‌های هسته‌ای:

ـ ترامپ روابطی گرم با "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه برقرار کرده و این اتهام را که ستاد انتخاباتی‌اش در رقابت‌های ۲۰۱۶ با مسکو همکاری کرده است، رد می‌کند. وی طرفدار همکاری‌های نزدیک‌تر با روسیه و در عین حال تن دادن به فشار کنگره برای اعمال تحریم علیه مسکو، افزایش کمک‌های نظامی به اوکراین و خارج شدن از پیمان کنترل تسلیحاتی میان روسیه وآمریکا است.

ـ بایدن هشدار می‌دهد که روسیه در دوران ریاست جمهوری پوتین، از طریق تلاش برای تضعیف ناتو، ایجاد اختلاف در اتحادیه‌ اروپا، و تضعیف سیستم انتخاباتی آمریکا، به "زیربنا‌های دمکراسی غربی" حمله می‌کند. وی همچنین درباره‌ استفاده‌ روسیه از موسسات مالی غربی برای میلیارد‌ها دلار پول شویی، هشدار می‌دهد. به گفته‌ بایدن، از این پول متعاقبا برای تاثیرگذاری بر سیاستمداران استفاده می‌شود.

مساله‌ تجارت در دولت دونالد جِی ترامپ جایگاه مرکزی داشته است. ترامپ درنظر دارد درباره معاملات قدیمی مذاکرات مجدد انجام دهد و سیستمی را که به گفته‌ او برای کارگران آمریکایی ناعادلانه است، به چالش بکشد. آمریکا از مدت‌ها قبل هدایت تلاش‌ها برای آزادسازی تجارت جهانی را برعهده داشته، زیرا معتقد است بازار آزاد که در آن قوانین حاکم باشد، به افزایش موفقیت و گسترش نفوذ واشنگتن منجر خوهد شد. اما نابرابری‌های رو به فزون، بدبینی شدیدِ دو حزب اصلی آمریکا را در قبال این مدل برانگیخته است:

ـ ترامپ در مدت ریاست جمهوری‌اش به سیستم تجاری گسترده‌ جهانی تازیده است که به نظر او آمیخته به نیرنگ و علیه منافع آمریکا است و مسئول کسری تجاری زیاد آن به شمار می‌رود و سبب کاهش تولید در آمریکا و انتقال مشاغل به خارج از آمریکا می‌شود.

 
ـ بایدن از طرفداران همیشگی آزادی تجاری و منتقد سیاست ترامپ در خصوص تعرفه‌ها است. وی معتقد است واشنگتن باید برای ایجاد قوانین جهانی تجاری و کاهش موانع تجارت جهانی، نقش رهبری برعهده داشته باشد. با این وجود، او منتقد برخی ویژگی‌های این تجارت نیز است.

ونزوئلا در بحبوحه‌ بحران تاریخی اقتصادی و انسانی است که گریبانگیر آن نیمکره است. به‌رغم وجود ثروت‌های نفتی، ده‌ها سال فساد و سوءمدیریت سبب شده است بخش اعظم مردم این کشور برای خرید غذا و دارو به زحمت بیفتند. تقریبا چهار میلیون ونزوئلایی، یا ده درصد جمعیت آن، از کشور گریخته‌اند و این مساله، کشور‌های همسایه را با تهدید تهاجم آوارگان مواجه کرده است:

ـ ترامپ از رژیم "نیکولاس مادورو" رئیس جمهور ونزوئلا به عنوان یک  "دیکتاتوری" یاد می‌کند و "خوان گایدو" رهبر مخالفان را به عنوان رئیس جمهور آن کشور به رسمیت می‌شناسد. وی رژیم‌های فاسدِ سوسیالیت و کمونیست" را در منطقه به ویژه در کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا محکوم می‌کند.

ـ بایدن می‌گوید ترامپ "روابط ما را در نیمکره، با گوی بزرگ آهنین هدف قرار داده است. " اشاره‌ او به سیاست‌های ترامپ در عرصه‌ مهاجرت و همچنین آن چیزی است که بایدن رویکردی خطرناک در قبال بحران منطقه‌ای در ونزوئلا می‌داند؛ بحرانی که بیش از سه میلیون آواره برجا گذاشته است.