در حالی‌که ایران در پنج گام، تعلیق تعهدات برجامی خود را وعده داده بود، گزارش روز گذشته آژانس بین المللی انرژی بر کاهش تعهدات ایران صحه گذاشت. افزایش ذخایر غنی شده اورانیوم و ادعای وجود دو سایت هسته‌ای از جمله موارد مورد اشاره در این گزارش است.
دیدارنیوزـ سرویس جهان: روز گذشته، خبرگزاری وال استریت ژورنال، به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا کرد که ذخایر اورانیوم غنی شده ایران حدود ۵۰ درصد افزایش یافته و به هزار و ۵۷۲ کیلوگرم افزایش یافته است. این خبرگزاری اعلام کرد که ۴۸۳ کیلوگرم از این حجم، تا ۲ درصد و کمتر غنی شده که اساسا مواد مفیدی به شمار نمی‌آیند؛ بنابراین مواد مفید حدود ۱۰۸۵ کیلوگرم می‌باشد.
دقایقی بعد از ادعای این رسانه، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، منتشر شد که در آن نسبت به ادامه عدم اجازه ایران برای دسترسی به دو محلی که احتمالا مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای در آن انجام می‌شود، نگرانی‌های جدی ابراز شده بود. بنا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران غنی‌سازی اورانیوم را تا حدود ۸ برابر نسبت به محدوده اعلام شده در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بیشتر کرده است. در این گزارش که جزئیات آن روز جمعه منتشر شد، به ابهاماتی درباره فعالیت‌ها و موادی که در یک سایت وجود دارد اشاره شده است. این گزارش همچنین بر تماس دبیرکل آژانس با ایران برای همکاری کامل این کشور با آژانس از جمله فراهم کردن شرایط دسترسی به مکان‌های نام برده در گزارش تاکید کرده است.
بنا به گزارش رویترز، سرویس‌های اطلاعاتی ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر این باورند که ایران در حال تدارک برای برنامه تسلیحات هسته‌ای است که در سال ۲۰۰۳ آن‌را متوقف کرده بود.
پاسخ ایران به گزارش آژانس
از سوی دیگر کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین و نماینده دائم ایران در آژانس، شب گذشته با اشاره به انتشار گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد راستی آزمایی اجرای برجام، گفت: گزارش جدید آژانس در خصوص برجام، هم حاکی از تداوم فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس بوده و هم اقدامات ایران در اجرای تصمیمات خود مبنی بر تعلیق تعهدات برجامی را به تصویر می‌کشد.
غریب آبادی افزود: در رابطه با تحولات فنی هسته‌ای، این گزارش به پیشرفت‌های زیر اشاره می‌کند:
ـ عبور تولید آب سنگین ایران از مرز ۱۳۰ تن و رسیدن به ۱۳۲.۶ تن؛
ـ استفاده از ماشین‌های جدید از جمله غنی سازی با ماشین‌های IR۴، IR۵، IR۶، IRs، IRs۶، IR۲m در خطوط تحقیق و توسعه؛
ـ غنی سازی اورانیوم تا سطح ۴.۵ درصد و فراتر از حد تعیین شده در برجام؛
ـ تولید ۱۵۷۱.۶ کیلوگرم اورانیوم غنی شده که ۵۵۰.۷ کیلوگرم بیشتر از گزارش ماه مارس بوده و ۱۳۵۶.۵ کیلوگرم آن نیز اورانیوم با غنای ۴.۵ درصد می‌باشد.
سفیر و نماینده دائم ایران همچنین با اشاره به اجرای فعالیت‌های راستی آزمایی برجام در ایران توسط آژانس، گفت که از جمله محور‌های زیر در این گزارش مورد اشاره قرار گرفته‌اند:
تداوم اجرای فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت در شرایط ویژه ناشی از کرونا و همکاری مناسب ایران در این زمینه؛ تداوم اجرای موقت و داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران و ادامه راستی آزمایی اظهارنامه‌های پروتکل توسط آژانس؛ تداوم راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اظهار شده در ایران از سوی آژانس و اینکه آژانس از روز اجرای برجام، به راستی آزمایی و نظارت در خصوص تعهدات هسته‌ای در ایران تحت برجام پرداخته است.
این در حالی است که میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین از انتشار زودهنگام گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در رسانه‌های غربی انتقاد کرد و در توئیتر نوشت: «گزارش امروز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره اجرای توافقات پادمانی در ایران ۵ دقیقه بعد از توزیع آن در میان اعضای شورای حکام در رسانه‌های غربی منتشر شد. اصل محرمانگی هیچ جایی در آژانس ندارد».
