ادبیات و فرهنگی که از سعدی اعتبار گرفت

 

سعدی در نظامیه بغداد تحصیل کرد. خانواده‌اش از عالمان دین بودند و پدرش از کارکنان دربار اتابک بوده که سعدی نیز از همان دوران کودکی تحت تعلیم و تربیت پدرش قرار گرفت، ولی در همان دوران کودکی پدرش را از دست داد و تحت تکفل جد مادری خود قرار گرفت. او مقدمات علوم شرعی و ادبی را در شیراز آموخت و سپس در دوران جوانی به بغداد رفت که این سفر، آغاز سفر‌های طولانی سعدی بود.

 

او در بغداد در مدرسه نظامیه مشغول به تحصیل شد که در همین شهر بود که به محضر درس جمال الدین ابوالفرج عبدالرحمن محتسب رسید و از او به عنوان مربی و شیخ یاد می‌کند. پس از چند سال که او در بغداد به تحصیل مشغول بود، شروع به سفر‌های طولانی خود کرد که از حجاز گرفته تا روم و بار‌ها با پای پیاده به حج رفت. سعدی سفر‌های خود را تقریباً در سال ۶۲۰-۶۲۱ آغاز و حدود سال ۶۵۵ با بازگشت به شیراز به اتمام رساند که البته در خصوص کشور‌هایی که شیخ به آنجا سفر کرده علاوه بر عراق، شام، حجاز که کاملاً درست بوده، هندوستان، غزنین، ترکستان و آذربایجان و بیت المقدس و یمن و آفریقای شمالی که ذکر کرده‌اند.

 

معروفیت سعدی فقط مختص به ایران نبوده حتی در زمان خودش به مرز‌های خارج از ایران مانند هندوستان، آسیای صغیر نیز رسیده بود و خودش در چند جا به این شهرت اشاره داشته که این شهرت سعدی معلول چند خاصیت است اول اینکه او زبان شیوای خود را وقف مدح و احساسات عاشقانه نکرده، دوم اینکه او شاعری جهانگرد بود و گرم و سرد روزگار را چشیده و تجارب خود را برای دیگران با زیبایی و شیرینی بیان کرده و هم چنین وی در سخنان خود چه از نظر نثر و چه نظم از امثال و حکایات دلپذیر استفاده کرده است و دیگر اینکه سعدی به شاعری شوخ طبع و بذله گو معروف است که خواننده را مجذوب می‌کند و همه این‌ها دست به دست هم داده و سبب شهرت او شده است.

 

سعدی پس از اتمام تحصیل به سیر و سیاحت پرداخت و در مجالس، وعظ می‌گفت و مردم را به سوی دین و اخلاق هدایت می‌کرد. به طوری که از آثار سعدی بر می‌آید و معاصرینش هم می‌نویسند در لغت، صرف و نحو، کلام، منطق، حکمت الهی، و حکمت عملی، (عالم الاجتماع و سیاست مدن) مهارت داشت. مخصوصاً او در حکمت از تمام آثارش پیداست. تبحر او در زبان عربی و فارسی و ذوق لطیف و طبع او را برانگیخت تا شیرین‌ترین آثار فارسی را در نظم و نثر از خود به جای گذارد.

 

مرادعلی واعظی، عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند اظهار کرد: اعتبار ما در دنیا به خاطر ادبیات و فرهنگ ماست.

 

وی ادامه داد: این شاعر غزلیات، قصاید، قطعات، رباعیات و مقالات و اشعار عربی نیز دارد که همه آن‌ها در کتابی به نام کلیات سعدی جمع‌آوری شده و به چاپ رسیده­ است.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند اظهار کرد: بوستان سعدی یکی از شاهکار‌های ادبی و اخلاقی، اجتماعی و تربیتی و از هنری‌­ترین و شاعرانه­‌ترین مثنوی­‌ها در ادب فارسی است.

 

وی یادآور شد: بوستان سعدی در۱۰ باب عدل و تدبیر و رأی، احسان، عشق و شور و مستی، تواضع، رضا، قناعت، تربیت، شکر بر عافیت، توبه و راه صواب و مناجات و ختم کتاب است.

 

واعظی بیان کرد: سعدی شاعری جهانی است و در جای جای جهان طرفداران زیادی دارد و در آثار بسیاری از شاعران و نویسندگان اروپایی از جمله در بینوایان ویکتورهوگو تاثیر گذاشته است.

 

وی خاطرنشان کرد: علت نامگذاری این روز به نام سعدی را باید همت و تلاش مدیران فرهنگی شیراز دانست، اما جای تأسف است که روزی به نام ابن حسام حتی در بیرجند وجود ندارد.